Mỹ “gây sức ép cực điểm” lên Iran, Trung Quốc nói gì?

Bắc Kinh mới đây đã chỉ trích Washington vì những “hành động gây sức ép cực điểm” đối với Iran, đồng thời kêu gọi các bên hãy kiềm chế để tránh leo thang căng thẳng ở vùng Vịnh.

“Chúng tôi mong các bên liên quan hãy hành xử đúng mực và có kiềm chế, không được có bất kỳ hành động leo thang căng thẳng khu vực”, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trả lời báo giới. Ông cũng kêu gọi Washington “thay đổi những hành động gây sức ép cực điểm” của mình và khẳng định “bất kỳ hành động đơn phương nào đều không có căn cứ theo luật pháp quốc tế”.

Ông Vương cũng hi vọng rằng Iran sẽ “thân trọng trong việc đưa ra quyết định và sẽ không từ bỏ một cách dễ dàng” thỏa thuận hạt nhân Iran, còn có tên gọi khác là Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA). Vào ngày 17/6, các quan chức Iran cho biết trong vòng 10 ngày tới nước này sẽ gia tăng khối lượng uranium mà họ sở hữu vượt quá ngưỡng đã đề ra trong thỏa thuận, trừ phi EU tái khẳng định cam kết thực hiện nội dung thỏa thuận.

Lời kêu gọi của Ngoại trưởng Trung Quốc được đưa ra sau khi Lầu Năm Góc tuyên bố sẽ triển khai thêm 1.000 binh lính tới Trung Đông, và tháng trước Mỹ cũng đã đưa tàu chiến, máy bay ném bom và tổ hợp tên lửa phòng không tới đây.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Ngoại trưởng Mike Pompeo tuyên bố Iran đứng đằng sau vụ tấn công hai tàu chở dầu ở Vịnh Oman, mặc dù Mỹ vẫn chưa đưa ra bằng chứng rõ ràng cho thấy Iran là thủ phạm.

Căng thẳng giữa Tehran và Washington nổ ra sau khi Mỹ đơn phương rút khỏi JCPOA và cáo buộc Iran vi phạm nội dung thỏa thuận. Chính quyền Trump sau đó áp đặt nhiều hình thức trừng phạt đối với ngành năng lượng và tài chính của Iran. Iran đã bác bỏ những cáo buộc trên và khẳng định họ vẫn tuân thủ chặt chẽ nội dung thỏa thuận, và điều này cũng được Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận.

Tehran cho biết sự leo thang căng thẳng hiện nay là do những nhân vật diều hâu trong chính quyền Trump, cụ thể là Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton. Đây cũng là điều mà cố vấn đặc biệt của EU Nathalie Tocci đã đề cập, khi bà cho rằng ông Trump đang bị “dẫn lỗi về một hướng khác” bởi cố vấn cấp cao của chính mình.