Mỹ đề xuất luật cấm các “ông lớn” công nghệ phát hành tiền ảo

Ủy ban Dịch vụ tài chính của Hạ viện Mỹ đang soạn thảo một dự luật ngăn cấm các công ty công nghệ khổng lồ như Facebook hoạt động như các tổ chức tài chính hoặc phát hành các đồng tiền ảo (tiền kỹ thuật số).

Hãng tin Reuters hôm 15-7 tiết lộ Ủy ban Dịch vụ tài chính của Hạ viện Mỹ đang soạn thảo có tên gọi “Đạo luật ngăn cấm "ông lớn" công nghệ khỏi ngành tài chính”. Dự luật bao gồm các quy định cấm các nền tảng công nghệ lớn trở thành các tổ chức tài chính hoặc phát triển và phát hành các đồng tiền ảo, đồng thời đề xuất mức xử phạt 1 triệu đô la Mỹ mỗi ngày đối với các công ty vi phạm các quy định của dự luật.

Dự luật áp dụng cho bất kỳ công ty công nghệ nào có doanh thu toàn cầu mỗi năm từ 25 tỉ đô la trở lên. Điều này có nghĩa là các công ty như Facebook, Google, Amazon, Apple và Microsoft đều có thể bị ảnh hưởng.

Đề xuất dự luật xuất hiện giữa lúc kế hoạch phát hành đồng tiền ảo Libra của Facebook đang vấp phải sự chỉ trích rộng rãi. Tháng trước, Facebook công bố 28 đối tác tham gia Hiệp hội Libra nhằm giúp phát triển và vận hành đồng tiền ảo này, bao gồm các tên tuổi đáng chú ý như các hãng thanh toán Visa, Mastercard, PayPal, hai hãng gọi xe Uber và Lyft, công ty công nghệ tài chính Stripe (Mỹ), nền tảng đặt phòng khách sạn Booking.com...

Mỗi đối tác sẽ đóng góp tối thiểu 10 triệu đô la khi gia nhập hiệp hội. Facebook đặt mục tiêu thu hút 100 đối tác tham gia. Để hỗ trợ các giao dịch, Facebook thành lập công ty con có tên gọi Calibra nhằm cung cấp các ví điện tử để người dùng cất giữ, gửi và chi tiêu Libra. Calibra sẽ được kết nối với các nền tảng nhắn tin của Facebook bao gồm Messenger và WhatsApp. Toàn thể hệ thống Libra dự kiến đi vào hoạt động vào nửa đầu năm 2020.

Ngay khi Facebook công bố kế hoạch về tiền ảo Libra, nhiều nghị sĩ Mỹ đã lên tiếng phản đối. Hạ nghị sĩ phe Dân chủ Maxine Waters, Chủ tịch Ủy ban Dịch vụ Tài chính của Hạ viện Mỹ, kêu gọi Facebook dừng phát triển Libra cho đến khi các nghị sĩ và các cơ quan quản lý thẩm định xong dự án này.

Nhiều quan chức cấp cao khác cũng lo ngại về các nguy cơ tiền ảo Libra bị kẻ xấu sử dụng cho các mục đích phi pháp.

Phát biểu với các phóng viên hôm 15-7 tại Nhà Trắng, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin bày tỏ lo ngại về các hệ lụy an ninh quốc gia của đồng tiền ảo Libra của Facebook và các đồng tiền ảo khác. Ông cho rằng nguy cơ những kẻ xấu sử dụng các đồng tiền ảo này để rửa tiền và thực hiện các hoạt động phi pháp khác là rất cao.
Ông nói: “Đây là một vấn đề an ninh quốc gia. Chúng tôi sẽ không cho phép các nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo hoạt động trong bóng tối”.

Tuần trước, tại một cuộc điều trần ở quốc hội Mỹ, Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell bày tỏ những mối lo ngại nghiêm trọng với đồng tiền ảo Libra. Ông hoài nghi về kế hoạch của Facebook phát hành Libra vào năm sau. Ông khẳng định kế hoạch này có thể không được thúc đẩy trừ phi Facebook giải quyết các lo ngại về quyền riêng tư, rửa tiền, bảo vệ người tiêu dùng và sự ổn định tài chính.

Hôm 11-7, thông qua Twitter, Tổng thống Donald Trump cũng lên tiếng chỉ trích nỗ lực phát hành tiền ảo Libra của Facebook. Ông cho rằng các đồng tiền ảo thường được sử dụng để tiếp tay cho “hành vi phạm luật”.

Sự phản đối đồng tiền ảo Libra của phe Dân chủ lẫn phe Cộng hòa có thể đặt thêm áp lực mới cho Facebook giữa lúc công ty này đang bị giám sát chặt chẽ vì các vụ bê bối liên quan đến dữ liệu người dùng.

Hôm nay (16-7), David Marcus, Giám đốc dự án tiền ảo Libra của Facebook ra điều trần trước Ủy ban Ngân hàng của Thượng viện Mỹ theo giờ địa phương. Theo nội dung văn bản trả lời điều trần soạn sẵn của Marcus, Facebook cam kết trao đổi với các cơ quan quản lý và hợp tác với các nhà làm luật về các hướng dẫn đối với Libra.

Ông Marcus cũng nói Facebook sẽ không phát hành tiền ảo Libra cho đến khi giải tỏa hết mối lo ngại của các cơ quan quản lý cũng như nhận được các sự tán thành của họ. Ông nói Hiệp hội Libra có trụ sở đặt ở Geneva (Thụy Sĩ), được giám sát bởi Cơ quan Giám sát Các thị trường Tài chính Thụy Sĩ nhưng hiệp hội này cũng sẽ đăng ký với Mạng lưới thực thi pháp luật chống tội ác tài chính của Bộ Tài chính Mỹ để tuân thủ các quy định về chống rửa tiền.

“Facebook sẽ hợp tác với Cục Dự trữ liên bang Mỹ và các ngân hàng trung ương khác để bảo đảm rằng Libra không cạnh tranh với các đồng tiền chủ quyền hoặc can thiệp vào chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương”, ông Marcus nhấn mạnh.

Theo ông, mọi mục đích phát triển tiền ảo Libra là cung cấp cho mọi người một phương tiện chuyển tiền trên khắp thế giới với chi phí rẻ, an toàn và an ninh.

Ngày mai (17-7), ông Marcus sẽ tiếp tục ra điều trần trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính của Hạ viện Mỹ.