Mỹ chuyển hướng sang Canada, Trung Quốc "hết đường" lợi dụng đất hiếm?

Canada và Mỹ đã ký Biên bản ghi nhớ giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc đối với khoáng sản đất hiếm.

Giới chức Mỹ và Canada đã làm việc từ tháng 8/2019 để xây dựng một kế hoạch hành động đối với các dự án khoáng sản đặc biệt này, cũng như kế hoạch đầu tư chiến lược vào các cơ sở xử lý khoáng sản ở Bắc Mỹ, đồng thời mở rộng hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D) trong việc khai thác khoáng sản đất hiếm.

Pierre Gratton, Chủ tịch Hiệp hội Khai khoáng Canada cho biết, Trung Quốc đang kiểm soát các kim loại và khoáng sản quan trọng như uranium, lithium, cesium và cobalt. Mỹ muốn được tiếp cận với một nguồn cung tin cậy đối với các kim loại được sử dụng trong lĩnh vực quốc phòng và chế tạo. Trong khi đó, Canada có ngành khai khoáng vững mạnh và thị trường hai nước có sự “tích hợp” lớn.

Hồi tháng 6/2019, Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Justin Trudeau đã nhất trí đàm phán nhằm xây dựng một chiến lược chung về hợp tác trong lĩnh vực khoảng sản. Mỹ cũng đang tìm hướng liên minh với Australia, Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU) – những đối tác cùng chia sẻ mối lo ngại của Mỹ về sự phụ thuộc vào khoáng sản của Trung Quốc. Trong năm 2010, Bắc Kinh đã hạn chế xuất khẩu đất hiếm sang Nhật Bản, khi hai nước có tranh chấp về biển đảo.

Ông Gratton cho biết, Trung Quốc đang tích cực mua các mỏ kim loại và khoáng sản quan trọng ở châu Phi, Indonesia và Philippines. Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc đã theo đuổi chiến lược kiểm soát hoạt động sản xuất và chế biến khoáng sản chủ chốt của thế giới. Chiến lược này đã đưa Trung Quốc lên vị trí nhà sản xuất hàng đầu các khoáng sản có vai trò “sống còn” đối với nền kinh tế hiện đại.

Đối với Mỹ, Canada là nhà cung cấp hàng đầu nhôm, cesium, rubidium, indium, potash, tellurium và uranium. Những năm gần đây, các doanh nghiệp Trung Quốc đã đẩy mạnh mua cổ phần của các doanh nghiệp Canada hoạt động trong lĩnh vực khai thác cesium, uranium, chromite và lithium.