Mỹ chia rẽ một năm trước bầu cử tổng thống

Các thăm dò gần đây cho thấy nước Mỹ hiện "không thể chia rẽ hơn" mà nguyên nhân lớn nhất bắt nguồn từ cuộc điều tra luận tội Trump.

Nước Mỹ ngày 3/11 khởi động đếm ngược một năm tới Ngày Bầu cử 2020, với việc Tổng thống Trump đặt cược vào làn sóng người cộng Hòa "giận dữ" có thể giúp ông chiến thắng nhiệm kỳ thứ hai và các ứng viên đảng Dân chủ tiếp tục chiến đấu để có cơ hội giành lại Nhà Trắng.

Xung đột ngày càng gia tăng, được thúc đẩy mạnh mẽ bởi cuộc điều tra luận tội Trump, báo hiệu gần như chắc chắn thêm một năm nước Mỹ chia rẽ vì những tranh đấu trên chính trường.

Trump hôm qua nói với các phóng viên rằng ông "rất tự tin" vào khả năng tái đắc cử của mình, khẳng định: "Chúng tôi đang thể hiện rất tốt trong các cuộc thăm dò".

Nhưng các cuộc thăm dò lại cho thấy nước Mỹ giờ đây không thể chia rẽ hơn. Dự báo mới nhất từ đội ngũ khoa học chính trị Đại học Virginia cho rằng cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020 sẽ có một kết quả hòa, mỗi đảng chỉ giành được 248 phiếu đại cử tri, thiếu 22 phiếu để đạt được con số 270 phiếu giúp dẫn tới thắng lợi cuối cùng.

Tình trạng chia rẽ còn được phản ánh ở hạ viện, nơi một cuộc bỏ phiếu được tiến hành hôm 31/10 nhằm chính thức hóa cuộc điều tra luận tội Trump với 232 phiếu thuận và 196 phiếu chống.

Kết quả trên mở ra giai đoạn công khai trong quá trình điều tra Trump, sau khi ông bị cáo buộc hối thúc Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky điều tra Joe Biden, ứng viên hàng đầu của đảng Dân chủ trên đường đua vào Nhà Trắng năm 2020, để phục vụ mục đích chính trị cá nhân.

Dù mọi thành viên đảng Cộng hòa ở hạ viện đều bỏ phiếu phản đối cuộc điều tra luận tội, Trump vẫn đứng trước nguy cơ đánh mất sự ủng hộ của công chúng. Theo một cuộc thăm dò mới đây, 50% người dân Mỹ tin Trump nên bị luận tội và phế truất.

Nhằm tự bảo vệ mình trước cuộc điều tra luận tội, Trump đang tăng cường tung ra các đòn phản công nhưng lại nghiêng nhiều về chiều hướng công kích cá nhân, chuyên gia nhận định.

Phát biểu tại buổi vận động tranh cử ở thành phố Tupelo, bang Mississippi, hôm 3/11, Trump gọi các lãnh đạo đảng Dân chủ là những người "bạo lực về mặt tinh thần", đồng thời chê bai ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden "ngày càng trở nên chậm chạp".

Trước một Tổng thống Trump phô trương và không thiếu những tuyên bố mạnh miệng, các ứng viên đảng Dân chủ đang gặp khó khăn trong nỗ lực thu hút chú ý từ công chúng.

Tâm lý lo lắng đang tăng lên ở đảng Dân chủ khi mà họ hiện chưa có một ứng viên thực sự nổi bật nào đủ sức đối chọi với Tổng thống đảng Cộng hòa.

"Mục tiêu số một của chúng tôi là loại Trump khỏi Nhà Trắng nhưng bạn không thể chiến thắng bầu cử chỉ bằng cách chống lại ai đó", Doug Wood, người ủng hộ cựu phó tổng thống Biden, nói hôm 3/11 tại buổi vận tranh cử ở Virginia.

Những cáo buộc chưa có bằng chứng mà Trump đưa ra nhằm vào đối thủ Biden cùng con trai bằng cách này hay cách khác vẫn có tác động tới cứu phó tổng thống Mỹ. Dù vẫn dẫn đầu ở hầu hết các cuộc thăm dò quốc gia, Biden đã rơi xuống vị trí thứ 4 về mức độ ủng hộ ở bang quan trọng Iowa, theo thăm dò do New York Times công bố hôm 1/11.

Cuộc thăm dò trên xếp thượng nghị sĩ Elizabeth Warren ở vị trí số một với 22% ủng hộ, theo sau là thượng nghị sĩ Bernie Sanders, 19%, thị trưởng thành phố South Bend, bang Indiana, Pete Buttigieg, 18%, người dẫn trước cựu phó tổng thống Biden một điểm phần trăm.

Tuy nhiên, nhiều thành viên đảng Dân chủ lo ngại khuynh hướng tự do quá mức của Warren và Sanders khiến họ khó giành được chiến thắng trên cả nước trong khi Buttigieg chưa chắc đủ khả năng mở rộng ủng hộ ra bên ngoài nhóm cử tri da trắng, tự do.

Trong tất cả các buổi tranh luận chính trị, thông điệp của đảng Dân chủ về chăm sóc sức khỏe, kiểm soát súng đạn và cải cách nhập cư đều không thể gây tiếng vang.

"Trong ngắn hạn, cuộc điều tra luận tội sẽ chiếm lĩnh Washington và các bản tin chính trị, đồng thời gây tổn thương cho các ứng viên đang cố vươn lên vị trí dẫn đầu", Chris Arterton, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học George Washington, nhận xét.

Các ủy ban của hạ viện theo đuổi cuộc điều tra luận tội Trump đã được nghe hàng loạt nhân chứng bày tỏ lo âu trước nghi vấn Tổng thống Mỹ yêu cầu Ukraine điều tra đối thủ Biden và con trai.

Phe Dân chủ hy vọng khi họ bắt đầu công bố bản ghi những cuộc phỏng vấn kín với các nhân chứng, công chúng sẽ hưởng ứng. Thực tế, một cuộc thăm dò của NBC/Wall Street Journal cho thấy 49% người Mỹ giờ đây tin Trump nên bị luận tội và phế truất, tăng 6 điểm phần trăm sau ba tuần.

Tuy nhiên, tại buổi vận động ở Mississippi, Trump khẳng định các cuộc thảo luận về luận tội sẽ giúp ích cho ông. "Người Cộng hòa thực sự rất mạnh mẽ", Trump nói, đề cập tới sự xuất hiện của một "làn sóng giận dữ" trong đảng.

Hiện tại, giới phân tích vẫn dự đoán rằng ngay cả khi đảng Dân chủ bỏ phiếu luận tội Trump, thượng viện với phe Cộng hòa chiếm đa số sẽ "thả bông" cho ông.

"Không ai thực sự tin Trump sẽ bị lật đổ tại thượng viện", Larry Sabato, giám đốc Trung tâm Chính trị Đại học Virginia, bình luận. "Vậy nên, phe Dân chủ tốt hơn hết nên tập trung vào chiến dịch tranh cử".

Theo Sabato, đảng Dân chủ nên hy vọng tới thời điểm cuộc bầu cử diễn ra, công chúng đã trở nên quá mệt mỏi với những gì Tổng thống Mỹ thể hiện và quay sang ủng hộ họ.

"Chỉ Trump mới có thể đánh bại Trump", ông nói.