Mỹ cấp phép 3 loại thuốc điều trị COVID-19

Hiện vẫn chưa có loại thuốc đặc trị dành cho người mắc COVID-19, nhưng Cục thực phẩm và dược phẩm (FDA) Mỹ đã cấp phép 3 loại để điều trị cho bệnh nhân phải nhập viện hoặc những người phơi nhiễm virus.

Remdesivir

Remdesivir là sản phẩm của hãng Gilead Sciences dưới tên thương mại là Veklury. Đây cũng là thuốc đầu tiên được FDA cấp phép dùng trong điều trị cho bệnh nhân COVID-19. Remdesivir hoạt động theo nguyên tắc các phân tử được đưa vào gien của virus corona, khiến virus không thể nhân bản.

Remdesivir ban đầu được thử nghiệm để chữa Ebola và viêm gan C nhưng chỉ mang lại kết quả mờ nhạt. Khi đại dịch COVID-19 xảy ra, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng thuốc này có thể ngăn virus corona nhân bản trong tế bào. Một thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn được triển khai, và kết quả cho thấy thuốc này giúp giảm thời gian điều trị đối với bệnh nhân phải nhập viện từ 15 xuống 11 ngày. Tháng 5/2020, FDA cấp phép cho sử dụng remdesivir để điều trị bệnh nhân COVID-19 nặng cần phải hỗ trợ thở ôxy. Sau 3 tháng, FDA cho phép mở rộng sử dụng cho tất cả bệnh nhân COVID-19 phải nhập viện, bất kể nặng nhẹ, theo New York Times.

Nhiều chuyên gia vẫn hoài nghi về những lợi ích của remdesivir, đặc biệt là số liệu để khẳng định remdesivir thực sự cứu mạng bệnh nhân. Tháng 10/2020, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo không sử dụng remdesivir. Dựa trên thử nghiệm ngẫu nhiên trên toàn cầu, các nhà khoa học của WHO kết luận rằng remdesivir có ít tác dụng đối với bệnh nhân COVID-19 phải nhập viện.

Nhưng tại Mỹ, quyết định này không ngăn được việc sử dụng remdesivir. Trong bài thuyết trình vào tháng 1 năm nay, ông Daniel O’Day, chủ tịch kiêm tổng giám đốc điều hành của Gilead, cho biết cứ hai người Mỹ phải nhập viện vì COVID-19 thì một người được dùng remdesivir. Tại Mỹ, chi phí cho liệu trình 5 ngày sử dụng remdesivir trên mỗi bệnh nhân lên đến 3.120 USD.

Đến tháng 4, Gilead thông báo dừng thử nghiệm remdesivir giai đoạn 3 trên các bệnh nhân có nguy cơ cao, không phải nhập viện, vì Gilead nói họ thấy không cần thiết phải phát triển phương pháp điều trị nhiều ngày.

REGEN-COV

REGEN-COV, tên ban đầu là REGN-COV2, là hỗn hợp của hai kháng thể đơn dòng casirivimab và imdevimab, đều là sản phẩm của hãng Regeneron. Khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump mắc COVID-19 vào tháng 10/2020, ông được cho sử dụng REGEN-COV thông qua chương trình sử dụng nhân ái của công ty. Ông Trump sau đó nói rằng REGEN-COV đã giúp ông khỏi bệnh, dù không biết chính xác lợi ích mà thuốc này mang lại là gì, và ông cũng được dùng kết hợp nhiều loại thuốc khác, trong đó có remdesivir và dexamethasone.

Tháng 11/2020, FDA cấp phép cho sử dụng khẩn cấp REGEN-COV trên những bệnh nhân COVID-19 thể nhẹ và trung bình, có nguy cơ tiến triển nặng. Viện Y tế quốc gia Mỹ (NIH) khuyến cáo sử dụng REGEN-COV như một trong ba tổ hợp kháng thể đơn dòng cho các bệnh nhân không phải nhập viện. Đến ngày 20/7 vừa qua, REGEN-COV được Nhật Bản cấp phép đầy đủ để sử dụng ở các bệnh nhân thể nhẹ và trung bình.

REGEN-COV có thể giúp bảo vệ con người trước nguy cơ mắc bệnh sau khi phơi nhiễm virus. Regeneron đã cho những thành viên cùng nhà với người bệnh sử dụng các kháng thể đơn dòng. So sánh kết quả của nhóm tình nguyện dùng thuốc và nhóm dùng giả dược, các nhà nghiên cứu thấy rằng REGEN-COV giúp giảm 81% nguy cơ mắc bệnh có triệu chứng. Ngày 30/7 vừa qua, FDA phê duyệt cho sử dụng REGEN-COV cho những người phơi nhiễm virus để ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh.

Kết quả thử nghiệm giai đoạn 3 của Regeneron cho thấy REGEN-COV giảm đáng kể nguy cơ nhập viện và tử vong ở những người có nguy cơ cao và giảm thời gian biểu hiện triệu chứng. Một thử nghiệm quy mô lớn khác cho thấy REGEN-COV giúp giảm tỷ lệ tử vọng ở những bệnh nhân có hệ miễn dịch không thể chống lại COVID-19.

Các nghiên cứu về REGEN-COV vẫn đang được tiến hành và sẽ có thêm kết quả được công bố trong thời gian tới.

Baricitinib

Baricitinib là một loại thuốc dùng để chữa viêm khớp. Trong một nghiên cứu lâm sàng ngẫu nhiên quy mô lớn, các nhà nghiên cứu so sánh hiệu quả điều trị trên những bệnh nhân dùng kết hợp baricitinib và remdesivir với nhóm chỉ dùng remdesivir. Họ thấy rằng việc dùng kết hợp hai loại thuốc giảm thời gian điều trị 1 ngày, nhưng không thấy sự kết hợp này giúp giảm tỷ lệ tử vong.

Ðại dịch COVID-19 là một trong những thách thức lớn nhất mà nền y học hiện đại phải đối mặt. Các bác sĩ và nhà khoa học trên khắp thế giới vẫn đang cố gắng tìm ra phương pháp điều trị và thuốc hữu hiệu nhất để cứu mạng bệnh nhân COVID-19 hoặc giúp mọi người phòng bệnh, theo RT.

Hiện tại, hướng dẫn của NIH đối với điều trị bệnh nhân COVID-19 khuyến cáo các bác sĩ cân nhắc kết hợp baricitinib với remdesivir nếu không thể dùng dexamethasone. Ngày 8/4, một nghiên cứu quy mô lớn về việc sử dụng baricitinib trên các bệnh nhân nhập viện cho thấy thuốc này không tạo ra sự khác biệt đáng kể trong thông khí hoặc tử vong. Ngày 29/7 vừa qua, Baricitinib được FDA cấp phép cho sử dụng khẩn cấp đối với những bệnh nhân nhập viện và phải cần hỗ trợ thở ôxy.