Mỹ cảnh báo sẽ ‘động thủ’ nếu Trung Quốc ồ ạt phá giá, xả hàng ra toàn cầu

Mỹ đã gửi thông điệp cứng rắn tới Trung Quốc rằng Mỹ và các nước đồng minh sẽ hành động nếu Trung Quốc cố gắng giảm tải vấn đề dư thừa công suất công nghiệp bằng cách bán phá giá hàng hóa ra thị trường quốc tế.

Phương Tây quan ngại

Chia sẻ với Financial Times mới đây, hai quan chức cấp cao của Bộ Tài chính Mỹ cho hay một phái đoàn Mỹ đã bày tỏ mối quan ngại của mình trong chuyến thăm Trung Quốc gần đây, bao gồm cả cuộc trò chuyện với ông Hà Lập Phong, phó thủ tướng phụ trách kinh tế của Trung Quốc.

“Chúng tôi lo lắng rằng các chính sách hỗ trợ công nghiệp và chính sách vĩ mô của Trung Quốc vốn tập trung vào nguồn cung hơn là nghĩ đến nhu cầu đều đang hướng tới tình trạng dư thừa công suất ở Trung Quốc”, Thứ trưởng Bộ Tài chính Mỹ phụ trách các vấn đề quốc tế Jay Shambaugh cho hay. Ông Shambaugh mới đây đã dẫn đầu một đoàn kinh tế cấp cao đến Bắc Kinh.

"Mỹ quan ngại nhất về lĩnh vực sản xuất tiên tiến và đặc biệt là các lĩnh vực năng lượng sạch như xe điện, tấm pin mặt trời và pin lithium-ion", ông Shambaugh nói đồng thời nhấn mạnh rằng không chỉ có Mỹ lo ngại và Trung Quốc không nên coi bất kỳ phản ứng nào của Mỹ hoặc các phản ứng khác là "bất ngờ".

Liên minh châu Âu (EU) năm ngoái đã tiến hành một cuộc điều tra chống trợ cấp đối với ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc. Ủy viên phụ trách vấn đề cạnh tranh của EU Margrethe Vestager. cuối tuần qua cho biết khối này đã sẵn sàng sử dụng các công cụ thương mại để giải quyết các hành vi thương mại không công bằng của Trung Quốc.

Một quan chức khác thì cho biết Washington muốn đảm bảo rằng Bắc Kinh xem xét vấn đề này một cách nghiêm túc. Ông nói thêm rằng chủ đề này sẽ là “phần chính” trong chương trình nghị sự khi Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen tới thăm Bắc Kinh vào cuối năm nay.

Bà Yellen cũng được cho là sẽ đề cập tới vấn đề năng lực sản xuất dư thừa của Trung Quốc với các đối tác G20 khi họ gặp nhau ở São Paulo vào cuối tháng này.

Ông Scott Kennedy, chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại tổ chức tư vấn CSIS, cho biết Mỹ nên gây sức ép với Trung Quốc để thúc đẩy nhu cầu nội địa.

“Giả sử tất cả những điều đó không thể thay đổi được mọi thứ, Washington sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đi theo EU và tiến hành các cuộc điều tra có khả năng dẫn đến việc mở rộng đáng kể các hạn chế đối với hàng nhập khẩu của Trung Quốc", ông Kennedy đề xuất.

Thách thức cần giải quyết

Trung Quốc thừa nhận rủi ro từ tình trạng dư thừa công suất, vốn là một đặc điểm trong quá trình phát triển công nghiệp của nước này trong nhiều thập kỷ, nhưng vẫn chưa vạch ra kế hoạch rõ ràng để giải quyết vấn đề này.

Các công ty Trung Quốc đã xuất xưởng một lượng lớn linh kiện, vượt xa nhu cầu.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 12 năm ngoái cho biết tình trạng dư thừa công suất trong một số ngành công nghiệp là một trong những “thách thức” cần phải giải quyết để đảm bảo tăng trưởng kinh tế trong tương lai.

Bộ thương mại Trung Quốc trong tháng này cũng đã công bố kế hoạch hỗ trợ “sự phát triển lành mạnh” của việc mở rộng xe điện ở nước ngoài, bao gồm cả việc tăng cường hợp tác với các đối tác nước ngoài.

Một số chuyên gia coi động thái này là dấu hiệu cho thấy họ muốn xoa dịu những lo ngại của quốc tế về xuất khẩu xe điện. Nhưng Bắc Kinh cũng chỉ trích những gì họ cho là hành vi bảo hộ ngày càng gia tăng và việc phương Tây lạm dụng các cơ chế tranh chấp thương mại. Họ phản ứng lại cuộc điều tra của EU bằng cách mở cuộc điều tra về việc bán rượu cognac của Pháp sang Trung Quốc.

Các quan chức nước này ccungx chỉ ra thực tế rằng Đạo luật Giảm lạm phát của Mỹ khiến việc nhập khẩu pin lithium và xe điện của Trung Quốc trở nên hạn chế về mặt chi phí. Một số chuyên gia cũng chỉ ra rằng gần 1/3 lượng xe điện xuất khẩu của Trung Quốc năm ngoái là ô tô mà Tesla, một công ty Mỹ, sản xuất tại nhà máy ở Thượng Hải.

Phòng thương mại Mỹ cho biết tình trạng dư thừa công suất của Trung Quốc là một thách thức “vẫn ở đây”

Trong khi Mỹ và Trung Quốc thảo luận về các vấn đề gai góc như dư thừa năng lực, họ cũng đang tăng cường phối hợp về các cơ chế nhằm giảm thiểu rủi ro trong hệ thống tài chính toàn cầu và ứng phó với khủng hoảng trong tương lai.