Mỹ cảnh báo dùng vũ lực với Thổ Nhĩ Kỳ “nếu cần thiết”

Tổng thống Donald Trump sẵn sàng sử dụng vũ lực quân sự "nếu cần thiết", Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tuyên bố ngày 21/10 khi được hỏi về cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào người Kurd ở Syria.

"Chúng tôi thích hòa bình hơn chiến tranh", ông Pompeo nói trong một cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin CNBC. "Nhưng trong trường hợp cần có phản ứng mạnh hay hành động quân sự, thì các bạn nên biết rằng Tổng thống Trump đã chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện hành động đó".

Những ngày gần đây, ông Trump hứng sự chỉ trích nặng nề vì quyết định của ông rút quân Mỹ khỏi miền Bắc Syria, từ bỏ việc hỗ trợ người Kurd - lực lượng đi đầu trong cuộc chiến trên mặt đất chống lại tổ chức khủng bố tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS). Việc Mỹ rút quân đã mở đường cho Thổ Nhĩ Kỳ mở các cuộc tấn công vào lực lượng người Kurd ở khu vực biên giới giữa hai nước mới đây, khiến hơn 120 dân thường thiệt mạng - theo số liệu của một số tổ chức nhân quyền.

Ông Pompeo từ chối đưa ra một "giới hạn đỏ" cụ thể về hành động của Thổ Nhĩ Kỳ khiến Mỹ có hành động quân sự. Ông nói không muốn "đi trước quyết định của Tổng thống về việc có nên sử dụng tới sức mạnh quân sự của nước Mỹ".

"Chúng tôi đã sử dụng sức mạnh kinh tế của nước Mỹ. Chúng tôi cũng sẽ dùng sức mạnh ngoại giao. Đó là ưu tiên của chúng tôi", ông Pompeo nói.

Phát biểu tại một cuộc họp nội các vào hôm thứ Hai, ông Trump nói Mỹ "chưa bao giờ đồng ý bảo vệ người Kurd mãi mãi". "Chúng ta sẽ không bao giờ đứng về bên nào. Hãy cứ để họ chiến đấu", ông Trump nói.

Tuần trước, Mỹ áp lệnh trừng phạt kinh tế lên Thổ Nhĩ Kỳ sau khi lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ mở các cuộc tấn công vào người Kurd ở biên giới phía Bắc Syria. Người Kurd vốn là đồng minh của Mỹ trong cuộc chiến chống IS, nhưng bị Thổ Nhĩ Kỳ xem là các nhóm khủng bố.

Hôm thứ Năm, Phó tổng thống Mỹ Mike Pence tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ đã nhất trí một kế hoạch ngừng bắn kéo dài 5 ngày để Mỹ hỗ trợ các chiến binh người Kurd rút khỏi khu vực. Sau khi người Kurd rút đi hoàn toàn, Mỹ sẽ xóa trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ, ông Pence cho hay.

Lệnh ngừng bắn này ngay lập tức vấp phải sự chỉ trích của các nghị sỹ Cộng hòa trong Quốc hội Mỹ. Các nghị sỹ cho rằng ông Trump trao cho Thổ Nhĩ Kỳ tất cả những gì Ankara muốn, trong khi từ bỏ đồng minh của Mỹ.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn ngày 21/10, ông Pompeo bảo vệ thỏa thuận giữa Mỹ với Thổ Nhĩ Kỳ, nói rằng ông "hoàn toàn tin tưởng cách này sẽ giúp giữ gìn sinh mạng" không chỉ của các chiến binh người Kurd mà cả các cộng đồng thiểu số ở biên giới phía Bắc Syria.

Trước cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ vào Syria, ông Trump đã kêu gọi Tổng thống Tayyip Erdogan không hành động như vậy. Trong một lá thư với lời lẽ hoàn toàn không còn tính ngoại giao gửi tới người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ vào hôm 9/10, ông Trump khuyên ông Erdogan "đừng có làm một kẻ ngốc".

Tuy nhiên, theo một số nguồn tin, ông Erdogan đã ném lá thư của ông Trump vào thùng rác, và chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào Syria đã bắt đầu ngay trong ngày hôm đó.