Một ngân hàng trung ương vừa tăng lãi suất lên 200%

Lạm phát cao và đồng tiền mất giá buộc ngân hàng trung ương Zimbabwe phải tăng mạnh lãi suất. Lần thứ hai trong hơn 10 năm, Zimbabwe hợp thức hóa việc sử dụng đồng USD.

Ngân hàng trung ương Zimbabwe vừa tăng lãi suất lên ngưỡng cao kỷ lục. Chính phủ quốc gia này cũng chính thức đưa đồng USD trở thành đồng tiền hợp pháp nhằm sớm kiểm soát lạm phát và ổn định tỷ giá.

Theo đó, Hội đồng chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương quốc gia này đã tăng lãi suất gấp hơn 2 lần, từ 80% lên 200%, Thống đốc John Mangudya thông báo trong ngày 27/6.

“Hội đồng chính sách tiền tệ quan ngại sâu sắc về tình hình lạm phát thời gian gần đây”, ông Mangudya chia sẻ. “Hội đồng nhấn mạnh rằng lạm phát cao đang tàn phá nhu cầu tiêu dùng, xói mòn niềm tin của người dân, và nếu không được kiểm soát, tất cả thành tựu tăng trưởng trong suốt 2 năm quá sẽ bị xóa sổ”, ông nói.

"Cuộc đua" giữa lãi suất và lạm phát tại Zimbabwe. Ảnh: Bloomberg.

Nhiều ngân hàng trung ương trước đó cũng đã tham gia vào cuộc chạy đua lãi suất toàn cầu, được đánh giá có mức độ “mãnh liệt nhất” kể từ những năm 80 của thế kỷ trước, nhằm sớm kéo giảm lạm phát, hạn chế tình trạng thất thoát vốn và đà suy yếu của đồng nội tệ.

Lạm phát hàng năm của Zimbabwe trong tháng 6 đạt 192%, cao nhất trong vòng hơn 1 năm. Giá thực phẩm tại đây tăng gấp hơn 3 lần. Lạm phát cao khiến đồng đôla Zimbabwe mất hơn 2/3 giá trị so với đồng USD chỉ tính trong năm 2022, là đồng tiền nội tệ giảm giá mạnh nhất trên toàn châu Phi.

Điều này buộc chính phủ Zimbabwe lần thứ hai trong vòng hơn một thập kỷ hợp thức hóa việc sử dụng đồng USD, theo Bộ trưởng Tài chính Mthuli Ncube.

Ngoài ra, ngân hàng trung ương Zimbabwe cũng nâng lãi suất tiền gửi từ 12,5% lên 40%, đồng thời phát hành tiền xu bằng vàng nhằm cung cấp một kênh bảo toàn giá trị đối với người dân. Những đồng tiền vàng này, được đúc tại Fidelity Gold Refineries Ltd, một công ty quốc doanh, sẽ được chào bán qua các kênh ngân hàng, ông Mangudya chia sẻ.

Quyết định công bố trong ngày 27/6 thể hiện sự quyết tâm của Zimbabwe trong cuộc chiến chống lại khủng hoảng tiền tệ bắt nguồn từ năm 2009, thời điểm đồng đôla nội tệ bị cấm lưu hành trong bối cảnh lạm phát tăng phi mã. Đồng đôla Zimbabwe được cho phép giao dịch trở lại vào năm 2019 nhưng ngay lập tức giảm giá.

Trước đó, để chặn đứng đà giảm của đồng tiền nội tệ, Zimbabwe từng đình chỉ hoạt động cho vay ngân hàng trong vòng 10 ngày, hạn chế giao dịch trên sàn chứng khoán…

OK Zimbabwe Ltd, công ty bán lẻ lớn nhất tại Zimbabwe, cho biết trong báo cáo công bố hồi tuần trước rằng hoạt động kinh doanh của họ đang “đối diện với nhiều thách thức trong bối cảnh lạm phát cao và biến động tỷ giá”.

“Lãi suất cao có thể sẽ không giúp ích nhiều cho Zimbabwe trong việc kéo giảm lạm phát”, theo Jee-A van der Linde, Nhà kinh tế học tại Oxford Economics. “Tình hình kinh tế hiện tại đang tạo ra môi trường kinh doanh hết sức khắc nghiệt đối với doanh nghiệp, và điều kiện sống của người dân được dự báo sẽ sụt giảm trong tương lai gần”, ông nói.