'Mỗi ngày thất thu thuế 5 triệu đơn hàng giá trị nhỏ qua biên giới'

Đại biểu Quốc hội Phạm Đức Ấn ước tính 4-5 triệu đơn hàng được miễn thuế khi nhập qua biên giới trị giá 1,9 tỷ USD khiến Nhà nước thất thu lớn về thuế.

Chiều 24/6, Quốc hội thảo luận dự án Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi. Dự luật quy định không thu thuế VAT với một số hàng giá trị nhỏ nhập trong định mức miễn thuế nhập khẩu và miễn VAT với hàng.

Luật hiện hành không quy định miễn thuế với hàng giá trị nhỏ, mà thực hiện theo Quyết định 78/2010 của Chính phủ, tức dưới một triệu đồng gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh, được miễn thuế nhập khẩu, thuế VAT đầu vào (khâu nhập khẩu).

Không đồng tình với nội dung này, đại biểu Phạm Đức Ấn (Chủ tịch Hội đồng thành viên Ngân hàng Agribank) nói giá trị đơn hàng nhỏ, nhưng tính toán tổng số lượng đơn hàng được miễn thuế "thì không nhỏ chút nào".

Dẫn số liệu, ông Ấn nói với 4-5 triệu đơn hàng giá trị nhỏ (100.000-300.000 đồng) qua biên giới mỗi ngày, tương đương với 45-63 triệu USD. Như vậy trong một tháng, số hàng hóa được miễn thuế có giá trị 1,3-1,9 tỷ USD. Theo ông Ấn, quy định như trên là chưa phù hợp. Ông đề nghị chỉ miễn thuế với hàng hóa giá trị nhỏ trong trường hợp mang theo người khi nhập cảnh qua cửa khẩu.

Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thúy (Phó đoàn Tây Ninh) cũng đề nghị bỏ quy định này. Theo bà, việc mua sắm trên các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới đang bùng nổ những năm qua và là xu hướng chung ở tất cả quốc gia. Lượng giao dịch hàng hóa có giá trị nhỏ đã tăng gấp nhiều lần và không còn phù hợp nếu tiếp tục được miễn thuế VAT.

Với giá trị hàng hóa lên tới 1,9 tỷ USD được luân chuyển qua các sàn Shopee, Lazada, TikTok, bà Thúy cho rằng quy định như dự thảo sẽ khiến ngân sách nhà nước thất thu khoảng lớn.

Bên cạnh đó, bà lo ngại việc này tạo sự phân biệt và bất công khi hàng hóa trong nước vẫn bị điều tiết bởi thuế VAT trong khi hàng hóa nhập khẩu giá trị nhỏ không chịu loại thuế này. "Quy định này không phù hợp xu hướng thế giới khi nhiều nước đã bỏ miễn thuế giá trị gia tăng với hàng nhập khẩu giá trị nhỏ để bảo vệ nguồn thu và tạo môi trường kinh doanh bình đẳng, lành mạnh", nữ đại biểu nói.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Hội luật gia tỉnh Đồng Tháp) cũng đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc nội dung này vì với 4-5 triệu đơn hàng giá trị nhỏ cũng là khối lượng công việc rất lớn cho lực lượng ở cửa khẩu, tốn kém chi phí, nhân sự quản lý, làm thủ tục. "Đề nghị cân nhắc bỏ quy định miễn thuế hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ để tạo bình đẳng với hàng hóa sản xuất trong nước và phù hợp thực tế", ông Hòa nói.

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc nói quy định về thuế nhập khẩu với hàng hóa giá trị nhỏ đang được điều chỉnh theo Quyết định 78/2010 của Thủ tướng về mức giá trị hàng hóa nhập khẩu gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh được miễn thuế. Quyết định này được ban hành nhằm phù hợp với Công ước Kyoto về đơn giản hóa và hài hòa hóa thủ tục hải quan.

Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc. Ảnh: Media Quốc hội

Ông Phớc nói quy định này cũng được nhiều nước áp dụng, quốc gia ngoài Liên minh châu Âu (EU) bán cho khách hàng trong EU không chịu thuế VAT đối với đơn hàng dưới 22 EUR. Ngược lại, cũng có quốc gia trong khu vực như Thái Lan áp thuế VAT 7% với tất cả hàng nhập khẩu, không phân biệt giá trị. Còn ở dự thảo luật này, Bộ trưởng Tài chính cho biết sẽ xem xét, xây dựng mức thuế VAT với hàng hóa giá trị nhỏ phù hợp để "đại biểu yên tâm".

Thẩm tra nội dung này trước đó, Ủy ban Tài chính ngân sách cho rằng Chính phủ nên cân nhắc bỏ miễn thuế VAT với hàng nhập khẩu giá trị nhỏ, nhất là qua kênh thương mại điện tử xuyên biên giới. Bởi, hiện nhiều nước đã bỏ miễn thuế như vậy để bảo vệ nguồn thu, tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa sản xuất trong nước và nhập khẩu.

"Đề nghị Chính phủ có chính sách phù hợp để mở rộng và bao quát các nguồn thu trong bối cảnh hạn chế về ngân sách hiện nay", Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính ngân sách nói.

Sơn Hà