Mối liên hệ giữa tỷ giá và thị trường chứng khoán

Điều gì làm cho tỷ giá USD / VND tăng?

Tỷ giá tăng có nghĩa là USD tăng giá so với đồng VND, chúng ta cứ xem USD như 1 mặt hàng thì giá tăng là do cung cầu. Khi FED tăng LS mà NHNN không tăng hoặc nói chung là lãi suất chênh lệch (như năm 2022 NHNN tăng LS trễ so với FED) thì sẽ có 1 lượng USD bị chảy ra khỏi Việt Nam để rút về Mỹ (do lãi suất bên Mỹ cao) hoặc chuyển qua 1 thị trường khác lợi thế hơn. Lý do thứ 2 là đầu năm nhu cầu mua USD để nhập khẩu hàng hoá cao, từ đó làm cầu USD tăng lên nên tỷ giá tăng (nhập khẩu thì đương nhiên lượng USD đó cũng out khỏi Việt Nam, xuất khẩu thì lấy về lại sau). Ngoài ra còn có thể có các lý do khác như bất ổn chính trị hoặc có thể đơn giản là doanh nghiệp nước ngoài nào đó họ thấy cơ hội làm ăn ở thị trường khác cao hơn, nói chung là vì bất cứ lý do gì mà có 1 lượng USD chảy ra khỏi Việt Nam thì đều làm tỷ giá tăng lên. Lý do lớn nhất tạo ra những xu hướng tăng tỷ giá lớn nhất ở VN thường là chênh lệch lãi suất. Hiện tại lý do này tạm thời ổn khi FED sắp hạ LS rồi thì việc chênh lệch lãi suất này sẽ ngày càng được thu hẹp chứ không nới rộng ra, USD Index cũng tạo đỉnh rồi do đó tỷ giá không còn tăng sốc nữa. Nhưng tỷ giá hiện tại vẫn tăng nhẹ là bao gồm cả 2 lý do là sự chênh lệch lãi suất ở VN và Mỹ vẫn cao (không tăng lên và có xu hướng giảm nhưng vẫn chưa giảm và còn cao) nên vẫn có thể có 1 lượng USD bi chảy ra khỏi Việt Nam và do nhu cầu mua USD để nhập khẩu hàng hoá quý I đầu năm như đề cập ở trên.

Khi tỷ giá tăng thì NHN sẽ làm gì?

Có 3 cách để can thiệp tỷ giá là hút tiền qua kênh tín phiếu hoặc tăng tỉ lệ dự trữ bắt buộc, thứ 2 là NHNN bán USD cho NH thương mại và hút về 1 lượng VND tương ứng, cách thứ 3 là cách mạnh nhất là tăng lãi suất (cách này chắc chắn sẽ không có trong giai đoạn này).

Vậy tỷ giá tăng thì TTCK có bị sập không? Và vì sao tỷ giá USD / Yên Nhật tăng mạnh mà TTCK Nhật vẫn vượt đỉnh?

Thực tế mỗi NH trung ương có 1 cách điều hành tỷ giá riêng. Như FED thì tối ưu hoá việc làm và kiểm soát lạm phát. Đơn giản FED in USD nên không quan tâm đến vấn đề tỷ giá. NH TW Nhật thì điều hành tỷ giá thả nổi, tức là hoàn toàn theo cung cầu chứ hiếm khi tỷ giá tăng thì NH trung ương nhất phải can thiệp để bình ổn tỷ giá. Vì Nhật xuất khẩu mạnh, ngoại hối là USD Top 1 thế giới, cầm trái phiếu Mỹ cũng nhiều nhất thế giới và hơn TQ nhiều. Từ đó nhu cầu mua bán USD Nhật Bản đều đáp ứng được 1 cách dễ dàng. Ngoài ra chính phủ Nhật có thể vay bằng Đồng Yên chứ không vay USD nhiều, doanh nghiệp Nhật cũng ít vay USD d= Tỷ giá tăng cũng không không làm vấn đề trả nợ gặp vấn đề lớn.

Tỷ giá USD / Yên Nhật tăng không làm cho chính sách tiền tệ của NH TW Nhật thay đổi, vẫn là chính sách lãi suất thấp = TTCK Nhật Bản tăng vượt đỉnh chứ không bị giảm.

Nhưng ở Việt Nam thì NHNN lại điều hành chính sách tiền tệ theo 2 chỉ số vĩ mô là tỷ giá ( thường mục tiêu 1 năm tăng không quá 3%, đây là chỉ số vĩ mô quan trọng nhất) quan trọng nhất) và lạm phát (mục tiêu không quá 5%). Nên khi tỷ giá tăng quá cao, chạm vào trần tỷ giá thì NHNN sẽ can thiệp bằng 3 cách mạnh dần: Hút tiền qua kênh tín phiếu / tăng tỉ lệ dự trữ bắt buộc, bán USD để hút về 1 lượng VND tương ứng làm giảm lượng tiền VND lưu thông trong hệ thống và cách mạnh nhất là tăng lãi suất. Như đoạn tháng 9 - 11 là chủ hút tiền qua kênh tín phiếu ngắn hạn = TT điều chỉnh trung hạn 18% trong 3 tháng (ngoài ra lý do để VNindex giảm 18% là do đã tăng mạnh 43% từ đáy, tức là tăng mạnh thì phải chỉnh). Năm 2022 NHNN làm lần lượt cả 3 nên TT dowtrend giảm 40% trong hơn 1 năm. Do đó khi tỷ giá tăng quá cao NHNN sẽ can thiệp bằng 1 trong 3 cách trên. Hiện tại thì chưa đến mức đó nên chưa cần lo. Đó là lý do mà tỷ giá Nhật tăng nhưng CK vẫn tăng là do NH Nhật không cần can thiệp khi tỷ giá tăng mà sẽ ưu tiên vào mục tiêu tăng trưởng kinh tế, giảm tỉ lệ thất nghiệp và kiểm soát lạm phát. Ngược lại nếu tỷ giá USD / VND tăng mà NHNN Việt Nam phải can thiệp thì Vnindex sẽ bị điều chỉnh mạnh.

Hiện tại tỷ giá chưa đến mức phải can thiệp nên Quân không nghĩ tỷ giá tăng là lý do phiên hôm qua sập. Mà đơn giản là tăng mạnh = chỉnh, tích luỹ = tăng. Phiên hôm qua kéo BID để NDT FOMO nhóm bank. Nhóm bank chỉnh Quân đã dự báo trước khi MBB TCB CTG... về kháng cự đỉnh mạnh, phiên bán hôm qua thì khả năng Bank sẽ chỉnh (chứ k sập). Việc Vnindex chỉnh làm Q không lo lắng vì đã nằm trong dự liệu và cũng là điều kiện quan trọng để các dòng khác có cơ hội thu hút tiền.

Chúc các bạn buổi sáng tốt lành!