Mô hình cốc cầm tay (Cup and Handle)

Nếu bạn là nhà đầu tư tham gia thị trường chứng khoán chắc hẳn không còn xa lạ với mô hình cốc tay cầm (Cup and Handle). Đây là mô hình được đánh giá là mỗi khi xuất hiện sẽ mang đến một khoản lợi nhuận cho các nhà đầu tư. Vậy mô hình cốc tay cầm là gì? Các đặc điểm của mô hình này như nào? Chúng ta cùng nhau tìm hiểu chi tiết trong bài viết này nhé.

Mô hình Cốc tay cầm được phát hiện khi nào?

Mô hình Cốc tay cầm (Cup and Handle) mà chúng ta biết đến rộng rãi ngày nay được William L.Jiler giới thiệu lần đầu vào những năm 1960 với tên gọi Saucer with platform. Sau đó được William J.O’ neil phổ biến lại với tên gọi Cup and Handle.

Theo lý thuyết, mô hình này thường xuất hiện sau một xu hướng tăng, là tín hiệu dự báo giá sẽ tiếp diễn xu hướng cũ.

Thành phần mô hình cốc tay cầm

Cũng như tên gọi của nó, mô hình Cốc tay cầm có 2 phần chính là cốc, và tay cầm.

Phần cốc: Giá cổ phiếu sau chuỗi giảm giá đã có dấu hiệu tạo đáy và bắt đầu đi lên tạo thành chiếc cốc (Giống hình chữ U, đôi khi là V)

Phần tay cầm: Khi giá cổ phiếu tăng lên đến đỉnh của chiếc cốc, sẽ có nhiều NĐT bắt đầu bán ra để thu lợi nhuận hoặc bán hòa vốn. Lực bán khiến giá cổ phiếu sẽ giảm tạo thành vùng điều chỉnh. Khi nguồn cung cạn dần, phe mua thắng thế, giá cổ phiếu bắt đầu hồi phục trở lại và vượt khỏi phần tay cầm tạo nên mô hình cốc tay cầm.

Các đặc điểm hình thành mô hình

Theo William J.O’Neil, mô hình Cốc - Tay cầm có các đặc điểm sau

Phần cốc:

Trước khi hình thành khu vực bên trái cốc, thường có một đợt tăng giá ít nhất là 30%. Đây là điều kiện rất quan trọng mà nhiều người có thể bỏ qua. Mô hình Cốc - Tay cầm là mô hình tiếp diễn xu hướng, do đó cần có một đợt tăng giá trước đó (tối thiểu 30%, thậm chí là 50%, 100%…).

Thời gian hình thành từ 7 đến 65 tuần. Thông thường là 3 - 6 tháng.

Tỷ lệ điều chỉnh từ Đỉnh cốc - Đáy cốc (Độ sâu của cốc): Khoảng 12-15% lên tới 33% hoặc 40-50%. Những mô hình có tỷ lệ điều chỉnh từ Đỉnh cốc - Đáy cốc vượt quá 50% thường có khả năng thất bại cao.

Đáy cốc hình chữ” U” sẽ tin cậy hơn hình chữ “V”.

Đỉnh cốc bên phải và đỉnh cốc bên trái không nhất thiết phải bằng nhau.

Phần tay cầm:

Thời gian kéo dài từ 1-2 tuần.

Volume trong phần tay cầm thường nhỏ (quan trọng), thanh khoản cạn kiệt thì càng tốt. Điều này cho thấy không còn ai muốn bán nữa, giá điều chỉnh chặt chẽ với khối lượng thấp.

Một số trường hợp không xuất hiện phần tay cầm, cổ phiếu tăng luôn không có giai đoạn điều chỉnh. Tuy nhiên, mẫu hình không có tay cầm thường có tỷ lệ thành công thấp hơn.

Phần tay cầm nằm ở nửa trên của chiếc cốc và trên MA200.

Thông thường tỷ lệ điều chỉnh phần tay cầm từ 10-15% tính từ đỉnh tay cầm, trừ khi cổ phiếu tạo nên một cái cốc rất lớn.

Điểm eak out khỏi phần tay cầm: Khối lượng tăng 40%-50% so với mức trung bình các phiên trước đó.

So với mô hình khác thì Cup and Handle xuất hiện với tần suất không nhiều và cần nhiều thời gian để hình thành. Do đó, không dễ nhận ra, chúng ta cần cẩn thận quan sát và phân tích kỹ càng để đảm bảo nhận dạng mô hình chính xác nhất.

Tâm lý thường thấy khi giao dịch với mô hình cốc tay cầm

Giai đoạn hình thành nửa bên trái cốc, giá cổ phiếu giảm, cung bán ra cũng giảm dần, đến khi chiết khấu đủ sâu hấp dẫn dòng tiền (Từ 12-15% lên tới 33% hoặc 40-50%), nhà đầu tư bắt đầu tích lũy cổ phiếu tạo thành một đoạn đi ngang thanh khoản thấp. Sau đó khi phe mua dần thắng thế, giá tăng đồng thời khối lượng giao dịch cũng tăng lên tạo thành nửa bên phải cốc. Khi chạm tới vùng miệng cốc, nhà đầu tư còn giữ hàng từ đỉnh cũ sẽ có tâm lý bán để thu hồi vốn, nhà đầu tư bắt đáy thì bán chốt lời (đường nối liền giữa 2 miệng cốc sẽ đóng vai trò là đường kháng cự). Nhưng lần này lực cầu đủ sức hấp thụ cung bán ra khi cổ phiếu vẫn duy trì được trạng thái tích cực trong xu hướng tăng, giá điều chỉnh chặt chẽ với khối lượng (thường chỉ giảm từ 10-15% với thanh khoản thấp), giá cổ phiếu sau đó tăng trở lại tạo nên phần tay cầm của cốc. Khi lực mua lên đủ lớn eak đường kháng cự, xu hướng tăng giá được tiếp diễn.

Điểm mua vào

Dựa trên diễn biến tâm lý được phân tích ở trên, ta có thể thấy 2 thời điểm có thể vào lệnh với mô hình này:

Vào lệnh tại điểm đáy của phần tay cầm, đây là cách giao dịch phổ biến với mô hình cốc tay cầm. Vị trí lý tưởng trong trường hợp này là điểm cách đỉnh cốc một đoạn bằng ⅓ chiều cao mô hình.

Vào lệnh ngay khi giá eakout ra khỏi vùng tay cầm, hoàn thiện mô hình. Thời điểm này được cho là khá an toàn và đem lại mức sinh lời tốt. Không mua đuổi khi giá cổ phiếu đã tăng trên 5% từ đỉnh tay cầm (Theo William J.O’neil)

Giá mục tiêu

Với điểm mua sớm ở đáy của phần tay cầm khi chưa hoàn thiện mô hình, chúng ta cần lưu ý đường kháng cự đi qua miệng cốc và nên đặt mục tiêu ngắn hạn tại vùng này. Còn khi giá đã eak khỏi vùng tay cầm, hoàn thiện mô hình, có thể cân nhắc các gợi ý sau để bán ra thu lợi nhuận. Bởi mô hình Cốc tay cầm là một mô hình có khả năng tăng giá mạnh, nếu không còn những kháng cự trước đó, việc đoán đỉnh chỉ làm chúng ta thêm mất thời gian.

Bán ra từng phần khi đã đạt lợi nhuận kỳ vọng

Bán ra từng phần tại các vùng kháng cự trước đó

Bán ra khi cổ phiếu có dấu hiệu tạo đỉnh, gãy xu hướng

Cut loss

Không có mô hình nào là chắc chắn thành công 100% cả. Vì vậy hãy luôn đặt điểm cắt lỗ theo nguyên tắc của mình. Đó có thể là 5-7% so với giá mua hoặc khi giá phá vỡ đường kháng cự đi qua miệng cốc theo hướng từ trên xuống (đường kháng cự khi ấy đóng vai trò là hỗ trợ).

Ngoài ra, chúng ta nên kết hợp mô hình với các công cụ, chỉ báo kỹ thuật khác để tăng độ tin cậy.

Ví dụ với chart của PVD từ thời điểm 9/6 tới nay, trước đó là một đợt tăng giá gần 50%, sau đó giá điều chỉnh giảm khoảng 40% và hình thành phần cốc trong vòng 12 tuần. Phần tay cầm được hình thành trong vòng 2 tuần và chính thức eak hoàn thiện mô hình trong phiên qua, giá điều chỉnh 13% tính từ đỉnh. Theo lý thuyết chúng ta có 2 điểm mua là điểm mua sớm ngày 9/9 khi hình thành đáy tay cầm và mua thêm khi giá eak phần tay cầm trong phiên qua. Tuy nhiên Dầu khí là nhóm ngành có tính đầu cơ cao, biến động nhanh và phụ thuộc nhiều vào vĩ mô cũng như giá dầu thế giới, vì thế chúng ta cùng quan sát xem mô hình có thành công với PVD không nhé.

Mô hình cốc tay cầm là một trong những mô hình thường thấy ở các “siêu cổ phiếu”, đem lại lợi nhuận tốt và được rất nhiều nhà giao dịch thành công trên thế giới sử dụng. Nắm vững kiến thức xung quanh mô hình này có thể giúp chúng ta nâng cao thành tích giao dịch của mình. Cùng thảo luận bên dưới nếu bạn còn thắc mắc gì về mô hình này nhé.