Microsoft thâu tóm TikTok: Phần thưởng lớn đi kèm với rủi ro cao

Tập đoàn công nghệ Microsoft (Mỹ) đang có cơ hội thâu tóm mảng hoạt động tại Mỹ của ứng dụng tạo và chia sẻ video ngắn TikTok với mức giá hấp dẫn giữa lúc ByteDance (Trung Quốc), công ty mẹ của TikTok, đang bị Tổng thống Donald Trump ép bán ứng dụng này do lo ngại an ninh quốc gia.

Sẽ trở thành đối thủ đáng gờm của Facebook, Twitter

Trong tuần vừa qua, Microsoft trở thành tâm điểm chú ý của thị trường khi đàm phán mua lại mảng hoạt động của TikTok ở Mỹ. Hãng tin Reuters dẫn các nguồn tin cho biết hôm 3-8, Tổng thống Donald Trump yêu cầu ByteDance phải hoàn tất thương vụ bán lại mảng hoạt động của Tikok tại Mỹ cho Microsoft trong 45 ngày tới nếu không sẽ bị cấm hoạt động tại Mỹ.

Giới phân tích cho rằng việc mua TikTok để theo đuổi mảng kinh doanh mạng xã hội có thể mang lại phần thưởng lớn cho Microsoft nhưng đồng thời cũng áp đặt các rủi ro cho tập đoàn này.

Việc thâu tóm TikTok sẽ giúp Microsoft trở thành đối thủ cạnh tranh đáng gờm trên thị trường quảng cáo trực tuyến đối với Facebook, Twitter và YouTube của Google.

Daniel Ives, một trong nhà phân tích công nghệ có ảnh hưởng nhất ở Phố Wall, nhận định thương vụ TikTok là một cú đặt cược lớn của Microsoft vào thị trường người tiêu dùng trên mạng xã hội.

Ives cho rằng có xác suất 70-80% thương vụ này sẽ được thực hiện. Ông dự báo mức vốn hóa thị trường của Microsoft sẽ tăng thêm 200 tỉ đô la Mỹ trong ba năm tới nếu TikTok về chung nhà.

“Nhìn chung, chúng tôi ghi nhận rằng TikTok có thể tạo ra miếng bánh lớn hơn cho Microsoft trên thị trường quảng cáo nhưng thị trường người tiêu dùng rất dễ thay đổi. Và chúng tôi cho rằng Microsoft cần bảo đảm rằng quyết định thâu tóm TikTok (có mức doanh thu chưa đến 1% doanh thu của Microsoft), không lấn át câu chuyện thành công của mảng điện toán đám mây đã giúp cổ phiếu Microsoft tăng lên các mức cao mới trong năm năm qua”, nhà phân tích Kirk Materne ở ngân hàng đầu tư Evercore, viết trong thư gửi cho khách hàng hôm 3-8.

Cổ phiếu Microsoft tăng 340% trong năm năm qua khi ‘ông lớn’ công nghệ này tự định vị mình như là một tay chơi lớn trong lĩnh vực dịch vụ điện toán mây tập trung vào khách hàng doanh nghiệp.

Materne ghi nhận rằng trước đây, Microsoft đã thực hiện các vụ thâu tóm lớn không liên quan trực tiếp đến điện toán đám mây bao gồm vụ thâu tóm mạng xã hội việc làm LinkedIn với giá 26,2 tỉ đô la Mỹ vào năm 2016. Dù vậy, LinkedIn không đòi hỏi Microsoft phải theo đuổi chiến lược kiếm tiền dựa hoàn toàn vào doanh thu quảng cáo giống như TikTok.

Materne cho rằng phần thưởng của thương vụ này rất lớn nhưng rủi ro cũng lớn không kém. Ông nhận định TikTok sẽ cung cấp cho Microsoft cơ hội thị trường khổng lồ vì có khả năng TikTok được kết hợp với mảng kinh doanh game Xbox và mảng tìm kiếm Bing. Tuy nhiên rủi ro kèm theo đó là mức độ yêu chuộng của TikTok có thể giảm xuống hoặc ứng dụng này gặp khó khăn trong nỗ lực thu hút các nhóm người dùng lớn tuổi.

Trong bức thư nội bộ gửi cho nhân viên ngày 4-8, Zhang Yiming, Giám đốc điều hành ByteDance, cho biết ông không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc phải bán TikTok theo yêu cầu của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Ông viết: "Là một công ty, chúng ta phải tuân thủ luật pháp Mỹ và không có sự lựa chọn khác”.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý dù Tổng thống Trump đang ép ByteDance bán TikTok cho Microsoft nhưng chính phủ Mỹ có thể không muốn điều đó xảy ra vì vì mục đích thực sự của Mỹ là cấm hoàn toàn ứng dụng này.
Trong thông báo hôm 2-8, Microsoft xác nhận đang đàm phán thâu tóm mảng hoạt động của TikTok không chỉ ở Mỹ mà còn ở Canada, Úc và New Zealand. Tập đoàn này cho biết có thể có nhiều nhà đầu tư khác cùng Microsoft tham gia thương vụ này.

Giới phân tích định giá mảng hoạt động của TikTok tại Mỹ từ 20-50 tỉ đô la.

Khó có thể thành công ở mọi mảng kinh doanh

Nhà phân tích Mark Moerdler của Công ty Bernstein Research nhìn nhận thương vụ thâu tóm TikTok theo cả chiều tích cực lẫn tiêu cực. Ông cho rằng trong khi Microsoft ngày càng tập trung vào khách hàng doanh nghiệp trong thời gian gần đây, việc thâu tóm TikTok có thể giúp Microsoft củng cố mảng kinh doanh nhắm vào người tiêu dùng cá nhân bao gồm mảng game.

Trong thư gửi cho khách hàng, ông viết: “Microsoft đã nỗ lực để trở thành công ty dẫn đầu trong lĩnh vực phát sóng trực tiếp game và có thể công ty này muốn tận dụng các video và mối quan hệ với người dùng của Tikok để phát triển mảng kinh doanh phát sóng game trực tiếp. Microsoft cũng có thể sử dụng các tài sản hiện tại để cải thiện sự tiếp cận người dùng của TikTok”.

Nhưng đồng thời, nhà phân tích này cũng cho rằng sức mạnh của Microsoft vẫn là mảng kinh doanh điện toán đám mây thương mại và để giúp TikTok lớn mạnh thêm, tập đoàn này phải đầu tư lớn, giải quyết các vấn đề an ninh mạng và nhanh chóng đưa mảng kinh doanh này lên nền tảng điện toán đám mây Microsoft Azure.

“Chúng tôi tin rằng một công ty không thể thành công ở mọi thứ và chúng tôi cho rằng Microsoft cũng đã có cách tiếp cận như vậy, tức nếu Microsoft thấy rằng một mảng kinh doanh không chiếm đủ thị phần hay không kiếm đủ tiền như mong muốn thì tập đoàn này sẽ đóng cửa nó. Hãy nhìn vào trường hợp Nokia”, ông nói khi ám chỉ đến thương vụ Microsoft thâu tóm mảng điện thoại của Nokia vào năm 2014 với giá 7,2 tỉ đô la nhưng đến năm 2017, tập đoàn này tuyên bố ngừng kinh doanh mảng này do không cạnh tranh nổi với các đối thủ.

Vì vậy, ông tỏ ra ngạc nhiên khi Microsoft thâu tóm TikTok, vốn xa lạ với mảng kinh doanh cốt lõi hiện nay của tập đoàn này trên nhiều khía cạnh.

Timothy Horan, nhà phân tích ở ngân hàng đầu tư Oppenheimer, nhận định rằng Microsoft nhận thấy rằng cơ hội mua TikTok với giá hấp dẫn là quá tốt, khó có thể bỏ qua nhưng vẫn còn những câu hỏi lớn về chiến lược của tập đoàn này.

Ông dự báo nếu thương vụ thành công, Microsoft có thể phải đầu tư đến 5 tỉ đô la Mỹ mỗi năm để biến TikTok thành một công ty trị giá hàng trăm tỉ đô la trong năm năm tới.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý về những thất bại của Microsoft trong các vụ thâu tóm tốn kém trước đây trước đây do không thu hút được người tiêu dùng, chẳng hạn vụ thâu tóm mảng điện thoại của Nokia. Microsoft cũng thâu tóm Skype, ứng dụng gọi điện thoại video qua internet, vào năm 2011 với giá 8,5 tỉ đô la Mỹ để rồi chứng kiến sự thất thế trước các sản phẩm cạnh tranh từ Apple và gần đây là Zoom.