Metro Nhổn - ga Hà Nội có thể lùi thời gian vận hành đoạn trên cao

Kết hoạch chạy metro Nhổn - ga Hà Nội đoạn trên cao cuối năm 2022 khó khả thi do gói thầu Depot Nhổn mới đạt 70%, theo nhận định của chủ đầu tư và nhà tài trợ.

Sáng 31/7, ông Lê Trung Hiếu, Phó giám đốc Ban Quản lý đường sắt đô thị Hà Nội (MRB), cho hay đoạn trên cao tuyến metro Nhổn - ga Hà Nội "chưa biết khi nào có thể vận hành" vì còn nhiều vướng mắc.

Vướng mắc lớn nhất là gói thầu CT5 (các công trình kiến trúc Depot) do Tổng công ty Xây dựng Hà Nội (Hancorp) là nhà thầu. Trong thư gửi Thủ tướng mới đây, liên danh các nhà tài trợ gồm Ngân hàng Phát triển châu Á, Cơ quan phát triển Pháp và Tổng cục Kho bạc Pháp cho rằng "việc vận hành trước đoạn trên cao vào cuối năm 2022 dường như không còn khả thi".

Các nhà tư vấn nhận định Hancorp không đủ năng lực hoặc không quyết tâm hoàn thành hợp đồng đã ký kết. Nếu không hoàn thành việc xây dựng Depot, các gói thầu liên quan như điện, thiết bị phòng điều khiển và hệ thống giám sát không thể tiếp tục, gây hậu quả tài chính.

Gói thầu CT5 (khu Depot Nhổn) do Hancorp phụ trách bao gồm nhà điều hành và các nhà chứa tàu, nhà bảo dưỡng, kỹ thuật điện và công trình phụ trợ. Giá trị dự toán gói thầu này gần 800 tỷ đồng, tiến độ tổng thể đến nay đạt hơn 77%. Kế hoạch ban đầu gói thầu này phải hoàn thành ngày 12/2/2018, nhưng đến nay dự kiến tháng 12/2022 mới hoàn thành, chậm 5 năm.

MRB đánh giá, thời gian qua việc thi công của Hancorp ở Depot không có nhiều tiến triển. Hiện nhà thầu này thi công chủ yếu 3/14 hạng mục chính của Depot. Nhà thầu đã hoàn thiện các thủ tục ký hợp đồng nội bộ với một số nhà thầu phụ để thi công trên công trường. Tuy nhiên, đến ngày 25/7, nhà thầu vẫn chưa triển khai ba ca đồng loạt theo cam kết và theo chỉ đạo của UBND thành phố.

Liên quan đến việc nhà thầu nước ngoài ngừng thi công, đe dọa chấm dứt hợp đồng với gói thầu thi công ngầm (gói thầu số 3), các nhà tài trợ ghi nhận chính quyền Hà Nội đã chỉ đạo giải quyết tình trạng chậm bàn giao và giải phóng mặt bằng. Những nỗ lực đó là tiền đề để nhà thầu có thể thi công trở lại.

Gói thầu thi công ngầm hiện đã bị dừng một năm. Tháng 7/2021, nhà thầu liên danh Hyundai - Ghella lấy lý do vướng mặt bằng tại ga S11 và các hộ dân bị ảnh hưởng bởi tuyến hầm chưa được di dời nên tạm dừng thi công toàn bộ gói thầu (bao gồm ga S12). Cũng tại gói thầu này, năm 2019 nhà thầu từng yêu cầu chủ đầu tư bồi thường 81 triệu USD do chậm được giải ngân và bàn giao mặt bằng.

Dự án đường sắt đô thị đoạn Nhổn - ga Hà Nội dài 12,5 km, đi qua 8 ga trên cao và 4 ga ngầm, trong đó đoạn trên cao (Nhổn - Cầu Giấy) dài 8,5 km và đoạn đi ngầm (Cầu Giấy - ga Hà Nội) dài 4 km. Depot đặt tại Nhổn có diện tích 15 ha.

Được khởi công năm 2009, dự án có kế hoạch hoàn thành vào năm 2015. Tuy nhiên sau bốn lần lùi tiến độ, mốc hoàn thành mới của dự án dự kiến vào năm 2029, đúng 20 năm sau ngày khởi công. Việc chậm tiến độ cũng làm tăng chi phí, tổng mức đầu tư dự án được đề xuất là 34.530 tỷ đồng, tăng thêm khoảng 4.905 tỷ đồng (tương đương 202,81 triệu Euro).