Mặt bằng lãi suất sẽ hạ nhiệt trong năm 2023?

Tại Talkshow Phố Tài chính, ông Đào Gia Hưng, Phó giám đốc Khối Khách hàng doanh nghiệp vừa và nhỏ, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank, HoSE: VPB) cho rằng dưới góc độ của ngân hàng thì việc tiếp cận vốn của doanh nghiệp trong năm 2023 vẫn sẽ có những khó khăn nhất định, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Nguyên nhân đến từ 2 yếu tố. Một là yếu tố về mặt thị trường, cụ thể là lãi suất, lạm phát và chính sách về “room” tín dụng. Hai là khó khăn nội tại của cộng đồng donah nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ như thiếu tài sản thế chấp, thiếu sự chuẩn bị về mặt quản trị điều hành, quy mô nhỏ,…

Đồng quan điểm, ông Mạc Quốc Anh, Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội, cũng cho rằng việc tiếp cận vốn không phải câu chuyện dễ dàng.

Theo ông Hưng, rất nhiều đơn hàng của nhà cung cấp mới không được ký tiếp, cũng như các đơn hàng cũ bị cắt giảm trong năm 2022 làm nguồn thu chủ yếu của doanh nghiệp bị hạn chế rất nhiều. Ngoài ra, biên lợi nhuận của khối doanh nghiệp nhỏ và vừa hiện nay đang giảm so với giai đoạn trước.

Trước năm 2019, lợi nhuận trên mỗi đầu sản phẩm đạt khoảng 7-10%, tuy nhiên đến nay chỉ còn đạt 1-3%, dẫn đến phương án kinh doanh của doanh nghiệp không khả thi trong năm 2022 và dự báo sẽ kéo dài cho đến năm 2023.

Ông Mạc Quốc Anh cho biết, nguồn cầu suy giảm hiện nay cũng là yếu tố gây khó khăn cho doanh nghiệp khi lượng hàng tồn kho là tương đối lớn.

Vị chuyên gia này cho rằng cộng đồng doanh nghiệp cần phải có mối quan hệ tương đối lâu dài với hệ thống tài chính ngân hàng, bằng không việc đồng hành khi doanh nghiệp gặp khó khăn là rất khó.

“Ngân hàng cũng mong muốn tìm kiếm người dân, doanh nghiệp có tín dụng minh bạch, sử dụng đúng mục đích và có quan hệ đối với hệ thống trong một quá trình lâu dài”, ông Mạc Quốc Anh cho biết.

Về lãi suất, cả hai chuyên gia đều cho rằng tương đối khó dự báo.

Theo đó, ông Đào Gia Hưng cho biết những tháng cuối năm 2022, diễn biến lãi suất trên thị trường Mỹ, châu Âu có dấu hiệu giảm tốc, dù FED cho hay có thể tăng lãi suất thêm vài đợt trong năm 2023.

Tại Việt Nam, Chính phủ quyết liệt trong việc huy động hệ thống ngân hàng lẫn các kênh huy động vốn khác của nền kinh tế trong việc hạ nhiệt lãi suất để doanh nghiệp dễ thở hơn và dễ tiếp cận hơn với nguồn vốn.

“Gần đây, với sự chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, Chính phủ và sự đồng lòng của hệ thống ngân hàng, lãi suất đã có sự hạ nhiệt trong thời gian qua. Mặt bằng lãi suất huy động đến nay dao động từ dưới 9,5% tuỳ theo kỳ hạn và cao nhất không vượt quá 9,5%”, đại diện VPBank cho biết.

Như vậy, mức lãi suất đã được giảm tương đối so với thời điểm cách đây 2 – 3 tháng khi lãi suất tăng cao.

Ông Đào Gia Hưng cho rằng mặt bằng lãi suất có thể sẽ vẫn duy trì ở mức cao và thị trường còn nhiều khó khăn, tuy nhiên lãi suất sẽ hạ nhiệt trong năm 2023.

Dù vậy, sự hạ nhiệt này theo ông chắc chắn chưa đáng kể để “vừa vặn” với tình hình tài chính của doanh nghiệp. Đây là một trong những điểm khó đầu tiên của thị trường vốn trong năm 2023, theo ông Đào Gia Hưng.

Điểm khó thứ hai là tình hình quốc tế và trong khu vực với những câu chuyện về đứt gãy nguồn cung ứng, các cuộc xung đột trên thế giới. Thứ ba là hệ thống ngân hàng cần phải thận trọng hơn trong việc cung ứng nguồn vốn ra thị trường với các điều kiện thận trọng hơn về mặt rủi ro và đánh giá tín dụng.

Ông Mạc Quốc Anh cũng nhận định bản thân thị trường vốn còn nhiều khó khăn khi nhiều căng thẳng vẫn chưa suy giảm trong thời gian tới như cuộc xung đột giữa Nga và Ukaine. Sự ảnh hưởng của các nền kinh tế khu vực và trên thế giới cũng sẽ tác động mạnh mẽ vào thị trường vốn của Việt Nam.

Trong năm 2023, các nhà đầu tư tài chính lớn, các doanh nghiệp hay tập đoàn và công ty đa quốc gia lớn trên thế giới như châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ sẽ thu hẹp đầu tư vào thị trường đang phát triển, vì bản thân các nhà đầu tư này cũng đang vô cùng khó khăn. Ông Mạc Quốc Anh cho rằng các yếu tố này sẽ ảnh hưởng đến nguồn vốn cho doanh nghiệp trong nước.