Mắc sai lầm nặng nề này khi bày mâm ngũ quả thì thà không trưng còn hơn

Mâm ngũ quả theo văn hóa truyền thống là hình ảnh thể hiện lòng thành kính với ông bà tổ tiên, đồng thời cầu mong sự may mắn, bình an, sung túc, an khang sẽ đến với gia đình trong năm mới.

Ý nghĩa của mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả tức là gồm 5 loại quả có màu sắc khác nhau. Theo quan niệm dân gian, ngũ là tượng trưng cho Phú – Quý - Thọ - Khang – Ninh, là những điều ai cũng mong ước đạt được trong cuộc sống.

Bên cạnh đó, ngũ quả tương ứng với 5 màu sắc Ngũ hành bao gồm Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, tượng trưng cho mong ước được ngũ phúc: Giàu có, sang trọng, sống lâu, mạnh khỏe, bình yên.

Mỗi loại quả có một ý nghĩa riêng trong mâm ngũ quả.

Mỗi loại quả còn là tượng trưng cho một hành khác nhau. Ví dụ như hành Hỏa có các loại quả như hồng, táo tây, thanh long…. Hành Kim có roi, mận, lê… Hành Mộc có chuối xanh, đu đủ xanh, mãng cầu, sung, dưa… Hành Thổ có xoài, bưởi, phật thủ, quýt, cam… Hành Thủy có quả nho đen hay các loại quả màu tối, đậm.

Tùy theo lối sống, quan niệm, văn hóa, tập tục của mỗi miền để những loại quả đặt trên bàn thờ sẽ khác nhau trong mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả là thứ không thể thiếu của mỗi gia đình Việt mỗi khi xuân về Tết đến. Với 5 loại quả khác nhau, mâm ngũ quả theo văn hóa truyền thống là hình ảnh thể hiện lòng thành kính với ông bà tổ tiên, đồng thời cầu mong sự may mắn, bình an, sung túc, an khang sẽ đến với gia đình trong năm mới.

Ngày xưa, mâm ngũ quả sẽ được đặt trên mâm bằng gỗ tiện, sơn son, có chân, ngày nay thường được đơn giản hóa bằng việc đặt 5 loại quả trên chiếc đĩa to.

Có thể thấy, mâm ngũ quả ngày nay thường sẽ gồm 5 loại quả được chọn lựa theo nhiều ý nghĩa, phổ biến nhất có thể kể đến là "cầu sung (túc) vừa đủ xài" gồm các loại quả mãng cầu, sung, dừa, đu đủ và xoài. Tuy nhiên, theo các chuyên gia phong thủy, quan niệm này không đúng lắm so với ý nghĩa ban đầu của mâm ngũ quả theo truyền thống Việt nói riêng và văn hóa phương Đông nói chung.

Theo văn hóa phương Đông, Tam tài, Ngũ hành sẽ mang đến may mắn, hạnh phúc. Chính vì vậy, theo các chuyên gia phong thủy giải thích, mâm ngũ quả ngày Tết đúng nhất phải thể hiện được ngũ hành là: mộc, hỏa, thổ, kim, thủy.

Và để thể hiện được điều này, khi chọn trái cây nên lưu ý đến màu sắc, chứ không phải là loại quả. Do đó, có thể thấy, sai lầm phổ biến của chúng ta bấy lâu nay khi trưng mâm ngũ quả đó là chọn trái cây không đủ 5 màu theo ngũ hành.

Theo các chuyên gia phong thủy giải thích, mâm ngũ quả ngày Tết đúng nhất phải thể hiện được ngũ hành là: mộc, hỏa, thổ, kim, thủy. (Ảnh: Internet)

Chọn trái màu gì khi bày lên mâm ngũ quả?

Thế nên, năm nay, khi mua trái cây trưng mâm ngũ quả, bạn cần chọn trái có những màu sau:

- Màu xanh lá (Mộc): Đó có thể là đu đủ xanh, mãng cầu, quả na, sung, dừa, xoài xanh, dưa hấu...

- Màu đỏ (Hỏa): Những loại trái cây có vẻ ngoài mang sắc đỏ nhưng dừa lửa, táo đỏ...

- Màu nâu, nâu đất hay vàng (Thổ): Xoài chín, phật thủ chín, quýt vàng, cam vàng... là những loại trái cây có thể chưng trên mâm ngũ quả.

- Màu trắng (Kim): Dưa lê trắng, lê trắng... là những loại quả tượng trưng cho hành Kim trên mâm ngũ quả

- Màu đen, xanh biển (Thủy): Bạn có thể chọn những loại quả như nho đen, vú sữa hoặc các quả có màu tối, sậm.

Bạn cũng cần lưu ý thêm là không cần kiêng kị bất kì loại quả nào khi chọn chưng trên mâm ngũ quả bởi theo văn hóa Việt, theo ông bà ta, hoa quả là kết tinh của đất trời, nên tất cả những gì bạn chọn dân lên cho ông bà, tổ tiên thì đó đều là lòng thành kính của con cháu.

Nên bày loại quả gì trên mâm ngũ quả?

Người dân mỗi vùng miền sẽ có lựa chọn theo từng quan niệm khác nhau. Nếu như người miền Bắc thường chuộng chuối đặt trên bàn thờ giống như bàn tay Phật đỡ những loại quả phía trên thì người miền Nam lại kỵ vì phát âm từ này giống Chúi nhủi, làm ăn không phát. Hoặc người miền Nam không chuộng bày táo, cam, quýt… trên bàn thờ.

Cần bày biện sao cho đẹp mắt, đủ màu sắc trên mâm ngũ quả

Người miền Nam thường có ước muốn đủ đầy, sung túc, mong "cầu sung vừa đủ xài" tương ứng với 5 loại quả: mãng cầu, sung, dừa, đu đủ, xoài… Ngoài ra, còn có thêm quả thơm (dứa) với mong muốn con cháu sum vầy, thêm cặp dưa hấu xanh vỏ đỏ lòng để cầu may mắn.

Quan trọng nhất, mâm ngũ quả của cả 3 miền chọn những loại quả dễ tìm kiếm, thân thuộc với cuộc sống thường ngày.

Tùy vào quan niệm của từng vùng để lựa quả thích hợp.

Những lưu ý cần nhớ khi bày mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả ngày nay thường được bố trí từ chiều 29, 30 Tết để bàn thờ trông được đẹp mắt hơn. Nhiều gia đình có thể bày biện mâm ngũ quả từ 23 – 25 Tết.

Cần tính toán lựa chọn loại quả thích hợp, độ chín thích hợp để mâm ngũ quả luôn đẹp mắt khi đặt trên bàn thờ.

Khi chọn quả để bày biện, không nên chọn quả chín quá bởi bạn cần đặt trên bàn thờ khoảng 4 – 5 ngày. Cần tính toán lựa chọn loại quả thích hợp, độ chín thích hợp để mâm ngũ quả luôn đẹp mắt khi đặt trên bàn thờ.

Ngoài màu sắc tượng trưng cho Ngũ hành, bạn lưu ý đến mùi hương khi lựa chọn các loại quả.

Mâm ngũ quả là lễ vật dâng thần linh và gia tiên nên phải thể hiện lòng thành kính, sự chân thành của con cháu. Vì thế, các loại quả khi mua về cần lựa chọn những quả đẹp nhất, đặt trên cao, rửa hoặc lau sạch trước khi bày biện lên bàn thờ.

Ngoài màu sắc tượng trưng cho Ngũ hành, bạn lưu ý đến mùi hương khi lựa chọn các loại quả. Nên chọn các loại quả có mùi thơm dịu, nhẹ nhàng để không gian thờ cúng luôn ấm áp, nhẹ nhàng.

2 "không" khi bày mâm ngũ quả

Ngoài ra, khi trưng mâm ngũ quả, bạn cũng cần lưu ý hai điểm quan trọng sau đây:

Không trưng, sắp xếp mâm ngũ quả khi trái cây vẫn còn ướt

Lý do là bởi khi còn ướt, những nơi như cuống hoặc chỗ hai quả tiếp xúc với nhau, chỗ quả tiếp xúc với mâm đựng sẽ bị đọng nước. Từ đó, sẽ khiến trái cây mau bị úng, hư. Do đó, tránh tình trạng này, bạn nên đặt trái cây ở nơi thoáng mát, tuyệt đối không phơi nắng. Sau đó dùng khăn khô, sạch để lau hết lượng nước, độ ẩm thừa.

Không nên chọn loại quả quá chín, chín mọng khi chưng trên mâm ngũ quả

Lý do là bởi thời gian chưng thường khá lâu nên nếu chọn quả quá chín, chúng sẽ chóng héo, lõm vỏ, dập, trông không còn đẹp mắt. Thế nên bạn nên chọn loại trái cây sắp chín hoặc chưa chín để chưng trên mâm ngũ quả, như vậy thì trong quá trình trưng, trái cây sẽ chín từ từ, mang đến trạng thái tươi tắn, luôn tràn đầy sức sống.