Lương nhân viên thấp vì chủ bóc lột?

Theo dõi cuộc tranh luận về lương phục vụ chỉ 20-25k/giờ, không đủ mua nửa ký nước, thì mình thấy phần lớn thiên về người lao động. Điều này dễ hiểu, vì đa số chúng ta làm công chứ không làm chủ.

Nhưng mình có góc nhìn công bằng hơn. Trước tiên, xin nói về suy nghĩ phổ biến.

1. Chủ ép lương nhân viên xuống mức thấp nhất.

2. Chủ bán ly nước 60k, một tiếng bán mấy chục ly. Nhưng nhân viên được trả 20k.

3. Bóc lột.

Có thể. Nhưng nếu bạn nhìn từ khía cạnh của người chủ hoặc doanh nghiệp thì sẽ có tư duy khác. Lấy ly cà phê 50k làm ví dụ.

1. Chi phí mặt bằng chiếm 40% doanh thu. Tầm 20k.

2. Chi phí thương hiệu, vận hành, nhân sự chiếm thêm 20%. Tầm 10k nữa.

3. Chi phí nguyên liệu, điện, nước. Thêm 10% nữa. Tầm 5k.

4. Lương nhân viên. Tầm 10%.

5. Phần còn lại là lợi nhuận. Trung bình 10-20%.

Bây giờ bạn thấy vấn đề chưa. Có thể, người chủ đang bóc lột. Nhưng nếu vậy thì sao nhân viên không làm ở chỗ khác lương cao hơn?

Hay bây giờ Highlands tăng giá một ly lên 100k. Lúc đó bạn có chịu mua không hay sẽ giảm số lần đến.

Ở đây không thể nói chi tiết được. Nhưng về cơ bản, lương là một trong những chi phí, người chủ khó mà trả cao hơn mức thị trường.

Nói chuyện với vài người kinh doanh quán về điều này, thì họ góp ý như sau.

1. Nhân viên được trả lương đều, còn chủ quán thì không. Làm chủ thì bạn phải gánh rủi ro, đa số người chủ không tự trả lương cho bản thân.

2. Nếu tăng giá bán thì khách sẽ bỏ liền. Đó là vì sao không thể tăng lương bằng cách tăng giá bán.

3. 80-90% quán dẹp tiệm vì thua lỗ, nhưng họ không được gì, còn nhân viên được trả đầy đủ.

Cho nên nói chủ quán bóc lột thì rất không công bằng vì bản chất công việc khác nhau. 10 quán mở, có 1 cái siêu thành công, nhưng người ta quê rằng 9 cái kia chỉ sống qua ngày.

Nếu có yếu tố nào đó đáng được lên án thì là gánh nặng bất động sản, vốn chiếm 20-40% doanh thu. Chưa kể hàng tá chi phí ngầm khác.