Lùm xùm quanh tuyên bố tái trừng phạt Iran của Mỹ, Washington mỉa mai châu Âu, Nga nói "mơ tưởng!"

EU, Nga lên tiếng về việc Mỹ đơn phương tuyên bố tái áp đặt trừng phạt Iran nhân danh Hội đồng Bảo an.

Ông Borrell cho biết, Mỹ đã đơn phương rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran vào năm 2018, do đó Washington "không thể khởi xướng quá trình khôi phục các lệnh trừng phạt theo nghị quyết 2231 của Hội đồng Bảo an LHQ (HĐBA LHQ)".

Theo Đại diện cấp cao EU, các cam kết về dỡ bỏ trừng phạt trong Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA, hay thỏa thuận hạt nhân Iran) tiếp tục được áp dụng. Là điều phối viên của Ủy ban hỗn hợp JCPOA, EU cam kết tiếp tục đảm bảo việc duy trì và thực hiện đầy đủ JCPOA của Iran và các bên tham gia khác.

Ông Borrell cho biết, EU coi thỏa thuận này là trụ cột chính của cấu trúc không phổ biến vũ khí hạt nhân toàn cầu, đồng thời kêu gọi tất cả các bên tiếp tục thực thi thỏa thuận và kiềm chế "hành động có thể được coi là leo thang trong tình hình hiện tại".

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo lôi vấn đề ngăn chặn việc bán vũ khí cho Iran ra để phản ứng với động thái trên của EU, cho rằng: "Các thương vụ vũ khí, xe tăng, hệ thống phòng không, tất cả chúng, trong vài tuần, sẽ được cho phép để bán và châu Âu không tham gia cùng chúng tôi trong vấn đề này".

Theo Ngoại trưởng Pompeo, mặc dù EU không muốn các thương vụ vũ khí xuất hiện trở lại, song "họ đã không cử động một ngón tay nào".

Hôm 19/9, Ngoại trưởng Mỹ tuyên bố: "Mỹ hoan nghênh việc nối lại gần như tất cả các lệnh trừng phạt của LHQ đã hết hạn áp đặt với Cộng hòa Hồi giáo Iran" và "tất cả các lệnh này sẽ được tái áp đặt với Iran theo quá trình nối lại trong Nghị quyết của HĐBA 2231".

Pháp, Đức và Anh đã ban hành tuyên bố chung nói rằng, "thông báo có chủ đích" này của Washington "không có khả năng có bất kỳ hiệu lực pháp lý nào", trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga cho hay, HĐBA không có bất kỳ hành động nào sẽ dẫn tới việc khôi phục các lệnh trừng phạt trước nhằm vào Iran.

Thông báo của Bộ Ngoại giao Nga nêu rõ: "Hiện nay, họ đang cố gắng buộc tất cả mọi người phải đeo 'những chiếc kính thực tế khuyếch đại' do 'Mỹ chế tạo' và thừa nhận sự việc đang diễn ra quanh Iran và JCPOA thông qua họ. Nhưng thế giới không phải là một game trên máy tính của Mỹ".

Khẳng định rằng, các lệnh trừng phạt LHQ nhằm vào Iran được khôi phục là "mơ tưởng", Bộ Ngoại giao Nga cũng hối thúc Washington "phải có dũng khí để cuối cùng đối mặt với sự thật và ngừng tuyên bố nhân danh HĐBA".