Luật hóa quy định phát hành trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp không phải công ty đại chúng?

Tại phiên họp thứ 37, UBTV Quốc hội thảo luận về khả năng luật hóa các nội dung của Nghị định 163/2018 vào luật, quy định chào bán trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp không phải công ty đại chúng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho biết, kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp thứ 36 đã giao cho Ủy ban Kinh tế cùng các cơ quan chức năng luật hóa tối đa Nghị định 163/2018/NĐ-CP ngày 4/12/2018 của Chính phủ về phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế sau khi rà soát lại thấy nổi lên một số vấn đề mà nếu luật hoá thì có thể gặp một số khó khăn.

Thứ nhất, cùng một doanh nghiệp mà không phải là công ty đại chúng thì thực hiện nhiệm vụ huy động vốn được quy định ở 2 luật khác nhau. Đối với cổ phiếu thì theo Luật Doanh nghiệp, trái phiếu thì Luật Chứng khoán, như vậy thì có thể gặp những mâu thuẫn, xung đột.

Thứ hai, Luật Doanh nghiệp đã có những quy định liên quan đến việc bán trái phiếu riêng lẻ, cho nên cũng không cần thiết phải quy định ở Luật Chứng khoán.

Thứ ba, Nghị định 163/2018 mới thi hành được 8 tháng cũng chưa đánh giá được tác động, nếu đưa vào Luật Chứng khoán lần này thì có thể có hệ lụy. Vừa qua có nhiều ý kiến cho rằng như vậy Nghị định 163/2018 cũng mở ra tương đối rộng cho nên việc bán trái phiếu doanh nghiệp cũng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thu hút vốn, nhưng tính rủi ro lại rất cao.

Do đó, Ủy ban Kinh tế đề nghị Luật Chứng khoán điều chỉnh đối với phát hành chứng khoán của công ty đại chúng, còn Luật Doanh nghiệp điều chỉnh phát hành chứng khoán (trong đó có trái phiếu riêng lẻ) của doanh nghiệp không phải là công ty đại chúng.

Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng điều này thể hiện sự thận trọng của Ủy ban Kinh tế và là hoàn toàn hợp lý.

Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng lại cho rằng trái phiếu riêng lẻ của tổ chức phát hành không phải là công ty đại chúng là hàng hoá trên thị trường chứng khoán. Đây là nội dung thuộc nhóm chính sách thứ nhất trong đề xuất xây dựng luật. Việc quy định chào bán trái phiếu riêng lẻ của tổ chức phát hành không phải là công ty đại chúng tại Luật Chứng khoán là phù hợp với thông lệ quốc tế.

Nhiều nước quy định cụ thể về phát hành trái phiếu riêng lẻ như là điều kiện, hồ sơ, quy trình, thủ tục tại Luật Chứng khoán tương tự như đối với các loại chứng khoán khác do việc phát hành trái phiếu riêng lẻ là hình thức vay và tự trả, tự chịu trách nhiệm, doanh nghiệp phát hành tuân thủ các điều kiện phát hành, công bố thông tin đầy đủ cho nhà đầu tư để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư, Bộ trưởng Bộ Tài chính giải thích.

Mặt khác, theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, việc đưa phát hành trái phiếu riêng lẻ của tổ chức phát hành không phải là công ty đại chúng sang Luật Doanh nghiệp cũng không thực sự phù hợp, vì Luật Doanh nghiệp không thể quy định về điều kiện, hồ sơ, thủ tục phát hành, công bố thông tin, quản lý, giám sát sau khi phát hành để bảo vệ các nhà đầu tư.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh, việc luật hoá quy định về phát hành trái phiếu riêng lẻ của tổ chức phát hành không phải là công ty đại chúng vào Luật Chứng khoán (sửa đổi) sẽ tạo khung khổ pháp lý đầy đủ, đồng bộ cho các doanh nghiệp huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu và cho công tác quản lý, giám sát đối với các tổ chức tham gia hoạt động trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Tán thành với giải trình của Ủy ban Kinh tế, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, luật hoá Nghị định 163 là luật hoá những gì nó phù hợp, đã được chứng minh trong thực tế, không có nghĩa là bê nguyên vào luật này.

Đặc biệt, Chủ tịch Quốc hội lưu ý trường hợp nếu quy định trong luật này cho phép các doanh nghiệp bất động sản chào bán trái phiếu ra quốc tế rất đáng lo ngại, bởi liên quan đến vấn đề kiểm soát, ai kiểm soát và kiểm soát như thế nào?

Qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy chưa đủ điều kiện để luật hoá Nghị định 163/2018 vào luật mà cần phải cân nhắc thêm, nếu có xem xét thì xem xét ở Luật Doanh nghiệp, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển kết luận phiên thảo luận.