Loạt hàng hóa Nga vẫn chảy vào Mỹ sau 6 tháng xung đột Ukraine

Tổng thống Biden đã tuyên bố giáng “đòn nghiền nát” nhằm vào Nga thông qua lệnh trừng phạt đánh lên các loại hàng hóa chủ lực của nước này. Nhưng những chuyến tàu chở gỗ, kim loại, nhiên liệu thậm chí cả đạn của Nga vẫn không ngừng cập cảng Mỹ.

Vào một ngày nóng ẩm ở Bờ Đông (Mỹ) trong mùa hè này, một con tàu container khổng lồ đã cập cảng Baltimore chở đầy gỗ ván ép, thanh nhôm và nguyên liệu phóng xạ. Tất cả đều có nguồn gốc từ những cánh đồng, rừng và các nhà máy của Nga.

Tổng thống Joe Biden đã cam kết sẽ “giáng đòn đau” và “đòn nghiền nát” nhằm vào Nga thông qua các hạn chế thương mại đánh lên các loại hàng hóa chủ lực của nước này như rượu vodka, kim cương, xăng dầu để trả đũa chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine. Nhưng hàng trăm loại hàng hóa khác trị giá hàng tỉ đô la, bao gồm cả những hàng hóa trên con tàu từ St. Petersburg cập cảng Baltimore kể trên, vẫn tiếp tục đổ vào các cảng của Mỹ.

Hãng tin AP đã phát hiện hơn 3.600 chuyến hàng chở gỗ, kim loại, cao su và các hàng hóa khác đã đến cảng Mỹ kể từ khi xung đột bùng phát hồi tháng 2. Con số này giảm xuống đáng kể so với cùng thời kỳ trong năm 2021, khi khoảng 6.000 chuyến tàu đã tới, nhưng vẫn mang lại giá trị thương mại hơn 1 tỉ USD mỗi tháng.

Trên thực tế, không ai thực sự nghĩ rằng thương mại với Nga sẽ ngừng lại hoàn toàn do xung đột ở Ukraine. Việc cấm nhập khẩu một số mặt hàng có thể còn gây hại nhiều cho các ngành đó ở Mỹ hơn là ở Nga.

“Khi chúng tôi áp đặt lệnh trừng phạt, nó có thể làm gián đoạn thương mại toàn cầu. Vì vậy nhiệm vụ của chúng tôi là suy tính xem biện pháp trừng phạt nào mang lại tác động lớn nhất, nhưng vẫn cho phép thương mại toàn cầu diễn ra”, ông Jim O’Brien, người đứng đầu Văn phòng Điều phối Các biện pháp trừng phạt của Bộ Ngoại giao Mỹ, nói với AP.

Các chuyên gia cho rằng nền kinh tế toàn cầu gắn bó chặt chẽ đến mức các lệnh trừng phạt phải được giới hạn trong từng phạm vi để tránh làm tăng giá trong một thị trường vốn đã không ổn định.

Hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ tại cảng Baltimore, ngày 12/8/2022. Ảnh: AP

Trong khi một số nhà nhập khẩu Mỹ đang tìm nguồn cung ứng nguyên liệu thay thế, thì những nhà nhập khẩu khác cho biết họ không có lựa chọn nào khác ngoài Nga.

Với mặt hàng gỗ, những cánh rừng bạch dương dày đặc của Nga tạo ra loại gỗ cứng và chắc đến mức hầu hết đồ nội thất gỗ trong các lớp học của Mỹ và nhiều sàn nhà gia đình đều được làm từ nó.

Container vận chuyển các hàng hóa của Nga, từ yến mạch, giày tập tạ, thiết bị khai thác tiền điện tử, thậm chí cả gối ngủ, vẫn đổ tới các cảng của Mỹ gần như hàng ngày.

Phân tích hàng hóa nhập khẩu từ Nga cho thấy một số mặt hàng rõ ràng là hợp pháp và thậm chí được chính quyền Biden khuyến khích, như hơn 100 lô hàng phân bón. Các sản phẩm bị cấm hiện nay như dầu và khí đốt của Nga tiếp tục đến các cảng của Mỹ rất lâu sau khi có thông báo về lệnh trừng phạt do điều khoản thời gian trễ, cho phép các công ty hoàn thành hợp đồng đã ký.

Nga và Mỹ chưa bao giờ là đối tác thương mại lớn và vì vậy việc trừng phạt hàng nhập khẩu chỉ là một phần rất nhỏ trong chiến lược trả đũa. Các hạn chế đối với xuất khẩu từ Mỹ –- cụ thể là công nghệ –- gây ra nhiều thiệt hại hơn cho nền kinh tế Nga và việc trừng phạt Ngân hàng Trung ương Nga đã đóng băng quyền tiếp cận của Nga với khoảng 600 tỷ USD dự trữ tiền tệ được nắm giữ trên khắp Mỹ và Châu Âu.

Dưới đây là một số loại hàng hóa vẫn lưu chuyển giữa hai quốc gia:

Kim loại

Nga là nước xuất khẩu chính các kim loại như nhôm, thép và titan. Hầu hết các công ty Mỹ kinh doanh kim loại đều có mối quan hệ lâu dài với các nhà cung cấp của Nga. Hoạt động thương mại ở ngành hàng này, đặc biệt là nhôm, hầu như không bị gián đoạn kể từ đầu cuộc xung đột tại Ukraine.

Hãng tin AP phát hiện trên 900 chuyến hàng, tổng cộng trên 264 triệu tấn kim loại kể từ tháng 2 từ Nga đến Mỹ. Nga là một trong những nhà sản xuất nhôm chưa gia công lớn nhất sau Trung Quốc, và là một nhà xuất khẩu toàn cầu quan trọng.Nhôm của Nga được dùng trong các bộ phận xe hơi và máy bay của Mỹ, lon nước ngọt và dây cáp, thang và giá đỡ năng lượng mặt trời.

Gỗ

Những khu rừng rộng lớn của Nga thuộc hàng lớn nhất trên thế giới. Sau Canada, Nga là nước xuất khẩu gỗ lớn thứ hai và có một số nhà máy duy nhất có thể sản xuất ván ép bạch dương Baltic cứng, chắc, ván sàn được sử dụng trên khắp Mỹ.

Năm nay, chính quyền Mỹ bắt đầu áp đặt thuế quan đối với gỗ xuất khẩu của Nga, một động thái khiến Ronald Liberatori, một đại lý gỗ có trụ sở tại Nevada, chuyên bán gỗ bạch dương Nga cho tất cả các nhà sản xuất đồ nội thất lớn, các công ty xây dựng ở Mỹ, tức giận.

Nhiên liệu

Ngày 8/3, Tổng thống Biden thông báo Mỹ cấm tất cả các hoạt động nhập khẩu dầu, khí đốt và năng lượng của Nga, “nhắm vào động mạch chính của nền kinh tế Nga”.

Chỉ trong vòng vài giờ, có báo cáo rằng một con tàu chở 1 triệu thùng dầu của Nga đến Mỹ đã đổi hướng sang Pháp. Nhưng nhiều chuyến hàng khác thì không như vậy. Tuần đó, khoảng một triệu thùng dầu thô của Nga đã cập cảng Philadelphia, đến nhà máy lọc dầu Monroe Energy của Delta Airlines. Trong khi đó, một tàu chở dầu với khoảng 75.000 thùng dầu hắc ín của Nga đã cập cảng Texas City, tới các nhà máy lọc dầu của Valero sau chuyến vượt biển dài qua Bắc Đại Tây Dương.

Các chuyến hàng tiếp tục đến tay Valero, ExxonMobil và những khách mua khác.

Những mặt hàng khác

Từ đầu năm đến nay, gần 4.000 tấn đạn của Nga cũng đã đến Mỹ, nơi chúng được phân phối cho các cửa hàng súng, đạn. Một số đã được bán cho người mua ở Mỹ bởi các công ty nhà nước của Nga, trong khi số khác đến từ ít nhất một nhà tài phiệt bị trừng phạt. Các lô hàng đạn dược đã chậm lại đáng kể sau tháng 4.

AP cũng theo dõi lô hàng phóng xạ uranium hexafluoride trị giá hàng triệu đô la từ Công ty cổ phần Tenex thuộc sở hữu nhà nước của Nga, bán cho Công ty Điện lực Westinghouse ở Nam Carolina. Tuy nhiên vật liệu hạt nhân không thuộc danh mục bị trừng phạt.