Loạn dự báo thị trường bất động sản

Việc các tổ chức công bố thông tin dự báo không thống nhất về tình hình bất động sản khiến thị trường nhiễu loạn. Các chuyên gia đề xuất siết lại hoạt động này nhằm tránh tình trạng báo cáo phân tích phiến diện, bị lợi ích tác động.

Dự báo mỗi đơn vị một kiểu

Mỗi năm, có hàng chục kết quả nghiên cứu thị trường bất động sản được các tổ chức, doanh nghiệp công bố. Ở mỗi báo cáo đều có những số liệu và kết quả khác nhau.

Như báo cáo tổng quan thị trường bất động sản Hà Nội trong quý III/2023, các công ty chuyên nghiên cứu thị trường bất động sản như Savills Việt Nam, CBRE Việt Nam, JLL Việt Nam, batdongsan.com.vn đã đưa ra các nhận định khác nhau về giá bán căn hộ chung cư, biệt thự, nhà liền kề, nhà liền thổ.

Khảo sát của Savills Việt Nam ghi nhận giá bán sơ cấp chung cư tại Hà Nội trong quý III/2023 tăng 2% theo quý, tăng 13% theo năm; giá bán thứ cấp tăng 2% theo quý, tăng 8% theo năm.

CBRE Việt Nam lại nhận định giá chung cư tại Hà Nội trong quý III/2023 trên thị trường sơ cấp tăng 7% theo quý, tăng 14% theo năm; giá bán thứ cấp tăng 2,7% theo quý, tăng 0,8% theo năm. Ngoài ra, CBRE Việt Nam dự báo giá chung cư cuối năm 2023 tại Hà Nội tiếp tục tăng.

Trong khi đó, báo cáo thị trường bất động sản quý III/2023 của batdongsan.com.vn ghi nhận trong năm 2023 giá bán chung cư không có nhiều thay đổi, tại Hà Nội tăng nhẹ từ 1-5%, còn giá chung cư tại TP.HCM gần như đi ngang.

Còn Công ty JLL Việt Nam lại nhận định rằng trong quý III năm nay giá bán sơ cấp căn hộ phân khúc cao ở Hà Nội giảm 12,56% theo quý, tăng 10,42% theo năm; giá bán thứ cấp căn hộ phân khúc cao tăng 3,18% theo quý, tăng 6,16% theo năm.

Đối với phân khúc biệt thự, nhà liền kề ở Hà Nội, trong quý III năm nay, Savills Việt Nam dự báo giá biệt thự sơ cấp trung bình tăng 3%, nhà liền kề tăng 9%, shophouse tăng 6% theo quý.

Còn CBRE Việt Nam nhận định giá bán sơ cấp trung bình nhà ở gắn liền với đất là 185 triệu đồng/m2, giảm gần 5% theo quý, và giảm 6,7% theo năm.

"Nhiều khi bị ảnh hưởng bởi lợi ích"

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, các báo cáo, thông tin dự báo chưa chính xác có thể gây nhiễu loạn thị trường bất động sản. Hiện nay, mỗi đơn vị tư vấn, chuyên gia đánh giá thị trường đứng từ góc nhìn khác nhau và nhiều khi bị ảnh hưởng từ những lợi ích.

Pháp luật không cấm doanh nghiệp trao đổi thông tin, tự khảo sát và đưa ra báo cáo. Nhưng theo chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, số liệu báo cáo về thị trường có thể chỉ đánh giá trên cơ sở khách hàng của đơn vị công bố, không đại diện cho cả thị trường.

Ông Châu cho rằng các cơ quan quản lý có thẩm quyền cần chấn chỉnh lại nguồn thông tin của các đơn vị, cá nhân; quy định rõ các đơn vị phải dẫn nguồn thông tin, phân tích trên cơ sở dữ liệu, phạm vi như thế nào… và phải chịu trách nhiệm về thông tin đó.

Viện Nghiên cứu bất động sản Việt Nam (VIRES) kiến nghị cần luật hóa quy trình số hóa và xây dựng cơ sở dữ liệu về thị trường bất động sản để thiết lập hành lang pháp lý đủ mạnh để yêu cầu các chủ thể tham gia vào thị trường đều có trách nhiệm và phải thực hiện các nghĩa vụ để minh bạch thông tin trên thị trường bất động sản.

Theo VIRESL, Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) dành một chương để quy định về xây dựng và quản lý hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về nhà ở và thị trường bất động sản (Chương VIII). Tuy nhiên, quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của doanh nghiệp, tổ chức tự thu thập, nghiên cứu, lưu trữ và công bố thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản chưa được làm rõ.

VIRES kiến nghị Chính phủ quy định cụ thể điều này khi soạn thảo và ban hành nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) theo hướng làm rõ việc doanh nghiệp có được phép công bố các báo cáo thông tin, đánh giá, nhận định về thị trường bất động sản ra công chúng.