Lo gỗ Trung Quốc đội lốt hàng Việt để đi Mỹ

Theo phản ánh, thời gian gần đây một số doanh nghiệp đã nhập khẩu bộ phận, chi tiết sản phẩm từ Trung Quốc về lắp ráp thành sản phẩm hoàn chỉnh để xuất khẩu. Việc này có thể khiến đồ gỗ Việt Nam bị Mỹ điều tra và áp thuế phòng vệ thương mại.

Với kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh, đặc biệt là với những mặt hàng có rủi ro cao, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực đồ gỗ Việt Nam bày tỏ lo ngại sản phẩm gỗ và đồ gỗ Việt Nam sẽ bị phía Mỹ đưa vào tầm ngắm điều tra và áp thuế phòng vệ thương mại.

Trong văn bản vừa được gửi đến Bộ NN&PTNT, Bộ Công thương và Bộ Tài chính, Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam (Viforest) đề nghị chỉ đạo các cơ quan chức năng tổ chức thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với các doanh nghiệp có dấu hiệu gian lận lĩnh vực nhập khẩu các mặt hàng gỗ rủi ro như tủ bếp, tủ nhà tắm nhằm có biện pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời vi phạm.

Ông Đỗ Xuân Lập - chủ tịch Viforest - cho biết 2 năm trở lại đây, Mỹ áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại đối với một số mặt hàng gỗ và sản phẩm gỗ nhập khẩu từ Trung Quốc với mức thuế chống bán phá giá, trợ cấp từ 55% đến gần 200%, áp với một số mặt hàng như gỗ dán, tủ bếp, tủ nhà tắm, sofa gỗ... Do đó, Việt Nam có nguy cơ bị các doanh nghiệp ngành gỗ Trung Quốc chọn làm điểm "lánh nạn", đội lốt hàng Việt để xuất khẩu nhằm lẩn tránh thuế.

Trước đó, theo phản ánh của các doanh nghiệp hội viên Viforest, thời gian gần đây có một số doanh nghiệp đã nhập khẩu bộ phận, chi tiết của các sản phẩm bộ phận tủ bếp, tủ nhà tắm từ Trung Quốc, lắp ráp đơn giản tạo thành sản phẩm hoàn chỉnh để xuất khẩu. Phần lớn những doanh nghiệp này mới được thành lập hoặc chỉ hoạt động trong khoảng 1-2 năm nhưng có sản lượng nhập khẩu các bộ phận tủ bếp, tủ nhà tắm rất lớn.

Sau khi nhập từng bộ phận các mặt hàng có yếu tố rủi ro, theo Viforest, các doanh nghiệp này mua bán lòng vòng để qua mặt cơ quan chức năng trước khi tập hợp lại một doanh nghiệp để lắp ráp, xuất khẩu. Dù chưa có kết quả kiểm tra, nhưng thực tế cho thấy giá trị nhập và xuất khẩu các mặt hàng nêu trên đang gia tăng mạnh thời gian gần đây.

Trong 3 tháng đầu năm 2021, giá trị xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam sang Mỹ đạt trên 2,29 tỉ USD, tăng hơn 77% so với cùng kỳ năm 2020, chiếm 61% tổng kim ngạch xuất khẩu của toàn ngành gỗ, tỉ lệ này tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo ông Nguyễn Chánh Phương - phó chủ tịch Hội Mỹ nghệ và chế biến gỗ TP.HCM (HAWA), giá trị xuất khẩu của ngành gỗ Việt Nam tăng mạnh trong 2 năm trở lại đây là một điều đáng mừng, nhưng cũng tiềm ẩn những yếu tố rủi ro do giá trị xuất khẩu tăng ở các mặt hàng mà Mỹ đang áp dụng các biện pháp phòng vệ thương mại đối với Trung Quốc.

"Ngành nội thất Việt Nam đang có mức tăng trưởng tốt, cần giám sát chặt chẽ hơn để bảo vệ thành quả này" - ông Phương cảnh báo.