Lô đất đình đám 100 Hùng Vương trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát đang “gánh nợ” trăm nghìn tỷ đồng

Viện KSND Tối cao đã công bố cáo trạng vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, ngân hàng SCB và các đơn vị liên quan. Cáo trạng ghi rõ hành vi phạm tội của từng người, liên quan đến từng sự việc.

Để rút tiền từ SCB, một loạt dự án, bất động sản đã được các công ty thẩm định giá nâng khống giá trị. Trong số đó có lô đất số 100 Hùng Vương. Đây là một trong số các dự án trọng điểm, được làm thế chấp cho nhiều khoản vay lớn.

Lô đất 100 Hùng Vương, phường 9, quận 5, TP. HCM từng là đất thuộc sở hữu Nhà nước. Lô đất có diện tích lớn, rộng hơn 7.400m2, lại nằm ngay khu vực trung tâm quận 5 nên được xem như khu “đất vàng”, được nhiều người quan tâm.

Năm 2008, lô đất này được UBND TP. HCM giao cho Phòng tài chính - Kế hoạch quận 5 chọn đơn vị tổ chức bán đấu giá thay vì giao Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tài sản như đối với các tài sản khác. Giá khởi điểm 704 tỷ đồng.

Tuy nhiên, việc đấu giá phát sinh vướng mắc do nhiều thủ tục chuẩn bị cho phiên đấu giá sai quy định, Bộ Tư pháp đã đề nghị UBND TP. HCM tạm ngừng việc đấu giá để rà soát lại.

Từ năm 2009, lô đất lại nhiều lần được đưa ra đấu giá. Giá khởi điểm vẫn hơn 704 tỷ đồng nhưng không thành công.

Ngày 19/1/2011, lô đất số 100 Hùng Vương tiếp tục được đấu giá, giá khởi điểm hạ xuống còn 652 tỷ đồng. Sau 2 năm liên tiếp thất bại, phiên đấu giá lần này thu hút nhiều nhà đầu tư, trong đó CTCP Đầu tư An Đông đã trúng đấu giá với giá trúng thầu là 1.020 tỷ đồng.

Về tay An Đông thuộc hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát, lô đất vàng vẫn không có dự án cụ thể nào được triển khai. Tuy vậy, lô đất 100 Hùng Vương lại là đối tượng cho nhiều công ty định giá phát hành chứng thư để làm tài sản thế chấp cho các khoản vay của Trương Mỹ Lan tại SCB.

Kết quả điều tra xác định, bị can Bùi Ngọc Sơn (nhân viên phòng tái thẩm định ngân hàng SCB) và Trần Văn Nhị, theo chỉ đạo của Trần Thị Mỹ Dung, đã yêu cầu Công ty thẩm định giá Thiên Phú ký phát hành 2 chứng thư, nâng khống giá trị tài sản, lùi ngày ký.

2 tài sản được thẩm định này gồm dự án Khu công viên Mũi Đèn Đỏ và khu nhà ở và đô thị tại phường Phú Nhuận, quận 7, thành phố Hồ Chí Minh và quyền sử dụng đất lô đất số 100 Hùng Vương nói trên.

Ngân hàng SCB đã sử dụng 2 chứng thư thẩm định giá tài sản này để hợp thức hóa hồ sơ tài sản đảm bảo, giải ngân cho 65 khách hàng vay vốn. Tổng số tiền đã giải ngân là 105.656 tỷ đồng. Tổng dư nợ các khoản vay này đến 17/10/2022 là 127.384 tỷ đồng, trong đó dư nợ gốc 105.652 tỷ đồng và dư nợ lãi 21.731 tỷ đồng.

Công ty thẩm định giá Hoàng Quân định giá tài sản đảm bảo của 2 bất động sản này là 17.320 tỷ đồng.

Không chỉ vậy, thông qua Hồ Bình Minh, bị can Bùi Ngọc Sơn đã yêu cầu Công ty thẩm định giá Tầm Nhìn Mới phát hành 2 chứng thư nâng khống giá trị tài sản.

2 tài sản được Tầm Nhìn Mới phát hành chứng thư thẩm định giá là quyền sử dụng đất tại dự án dân cư xã Long Phước, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai và quyền sử dụng đất tại dự án số 100 Hùng Vương.

Ngân hàng SCB đã dùng 2 chứng thư thẩm định giá này để đưa vào hồ sơ thế chấp cho 3 khoản vay, giải ngân số tiền 14.570 tỷ đồng. Tổng nghĩa vụ trả nợ đến 17/10/2022 là 15.523 tỷ đồng, trong đó dư nợ gốc 14.570 tỷ đồng và dư nợ lãi 953 tỷ đồng.

Công ty thẩm định giá Hoàng Quân định giá tài sản đảm bảo của 2 bất động sản này là 3.809 tỷ đồng.

Ngoài ra, Bùi Ngọc Sơn còn yêu cầu Công ty MHD phát hành chứng thư nâng khống giá trị tài sản tại số 100 Hùng Vương.

Ngân hàng SCB sử dụng chứng thư này để đưa vào hồ sơ vay vốn cho 2 khoản vay, dư nợ đến 17/10/2022 là 10.208 tỷ đồng, trong đó dư nợ gốc 9.570 tỷ đồng và dư nợ lãi 638 tỷ đồng.

Công ty thẩm định giá Hoàng Quân định giá cho tài sản đảm bảo cho các khoản vay này là 1.646 tỷ đồng.

Như vậy, theo công ty thẩm định giá Hoàng Quân định giá tài sản đảm bảo số 100 Hùng Vương (theo chứng thư thẩm định do MHD phát hành), lô đất này có giá trị khoảng 1.646 tỷ đồng - cao hơn khoảng 600 tỷ đồng so với số tiền An Đông chi trong phiên đấu giá vào năm 2011.

Tính chung lô đất số 100 Hùng Vương, dự án Mũi Đèn Đỏ và khu dân cư Long Phước đang “gánh chung” số dư nợ 153.115 tỷ đồng. Khối tài sản này được công ty Hoàng Quân định giá 22.775 tỷ đồng, tương ứng số tiền gây thiệt hại khoảng 130.000 tỷ đồng chỉ từ những chứng thư thẩm định giá này.