Liệu Bitcoin có thể thay thế đồng đô la Mỹ?

Năm tới đánh dấu kỷ niệm 80 năm Thỏa thuận Bretton Woods, hiệp ước thiết lập đồng đô la Mỹ làm đồng tiền dự trữ chính của thế giới. Cho tới ngày hôm nay, rất nhiều quốc gia vẫn tiếp tục nắm giữ lượng dự trữ USD lớn, và như các nhà giao dịch ngoại hối biết rõ, các đồng tiền ngoại hối chính được coi là chính bởi vì USD là một phần của cặp tiền tệ.

Gần 80 năm sau, chúng ta bước vào một không gian giống như mắt bão của cơn bão tiền tệ kỹ thuật số. Bitcoin – nổi tiếng nhất và chiếm ưu thế trong tất cả các loại tiền kỹ thuật số – có mức vốn hóa thị trường là 383 tỷ đô la, đồng thời là công cụ được giao dịch tích cực đến mức được công nhận rộng rãi là một tài sản hợp pháp. Được khai thác lần đầu vào năm 2009, tiền kỹ thuật số đã thực sự mở tung cánh cửa của thế giới tài chính vào năm 2017 – thời điểm mà giá của tiền kỹ thuật số tăng vọt lên gần 20,000 đô la mỗi đồng.

Sau phiên điều trần diễn ra vào ngày 9 tháng 3 của Tiểu ban phụ trách tài sản kỹ thuật số, công nghệ tài chính và sự hòa nhập, đây là thời điểm tốt để mở lại cuộc tranh luận vốn đã thu hút nhiều sự bàn tán trong các văn phòng tài chính và sàn giao dịch.

Liệu Bitcoin có thể thay thế đồng đô la Mỹ?

Bốn lập luận ủng hộ khả năng Bitcoin thay thế USD vào một ngày nào đó

Phi tập trung

Bitcoin là đồng tiền phi tập trung, nghĩa là Bitcoin không bị chính phủ hoặc cơ quan trung ương nào kiểm soát nhờ công nghệ chuỗi khối. Hình thức phân phối kỹ thuật số này đã trở nên rất phổ biến, trên thực tế, nó đã thâm nhập vào các ngành ngoài tài chính như chăm sóc sức khỏe và bất động sản.

Sự kết hợp giữa công nghệ phi tập trung và chuỗi khối này đem lại cho Bitcoin khả năng chống lại sự lũng đoạn, đồng thời mang đến cho Bitcoin một mức độ tự chủ mà các loại tiền tệ được chính phủ hậu thuẫn không thể có được. Đối với những tín đồ của Bitcoin, đây là sẽ là điều mở đường cho cuộc đụng độ không thể tránh khỏi của đồng tiền này, và sau cùng là thay thế đồng đô la Mỹ.

Nguồn cung hạn chế

Bản chất của Bitcoin là hữu hạn với nguồn cung hạn chế ở mức 21 triệu đồng tiền, điều này khiến Bitcoin khó có khả năng giảm phát. Những người ủng hộ Bitcoin coi đây là một lợi thế lớn vì giá trị của Bitcoin có thể tăng theo nhu cầu trong khi nguồn cung lại thấp, cuối cùng dẫn tới sự thay thế đồng USD với tư cách là một công cụ lưu trữ giá trị ổn định và đáng tin cậy hơn.

Ngược lại, USD là một loại tiền tệ gây lạm phát vì ngân hàng trung ương của đồng tiền này – Cục dự trữ liên bang – có thể in thêm tiền bất cứ khi nào thấy cần thiết. Những người ủng hộ Bitcoin tin rằng đặc tính này theo thời gian sẽ làm giảm giá trị của USD.

Sự chấp nhận toàn cầu

Việc áp dụng trên quy mô toàn cầu diễn ra chậm chạp, đặc biệt là ở cấp quốc gia vì cho tới nay, chỉ có El Salvador chấp nhận Bitcoin là đồng tiền pháp định. Thậm chí những người ủng hộ sự thống trị trong tương lai của Bitcoin sẽ lập luận rằng những điều vĩ đại đều có khởi đầu nhỏ bé.

Những thương hiệu lớn như Microsoft (NASDAQ:MSFT), Tesla (NASDAQ:TSLA) và Whole Foods đã chấp nhận Bitcoin như một hình thức thanh toán hợp pháp. Khi việc áp dụng phát triển ở cấp độ thương mại, Bitcoin có thể trở thành một loại tiền tệ được sử dụng rộng rãi hơn và thậm chí có khả năng thay thế USD ở một số quốc gia.

Bảo mật

Cuối cùng, những người ủng hộ Bitcoin tin tưởng vào các kỹ thuật mã hóa tiền tệ tiên tiến để đảm bảo giao dịch an toàn, cũng như bảo vệ quyền riêng tư của người dùng. Nhờ chuỗi khối và việc sử dụng sổ cái phi tập trung để ghi lại các giao dịch theo cách bất biến, Bitcoin an toàn hơn các phương thức thanh toán truyền thống, vốn dễ bị xâm nhập và gian lận.

Khi tính bảo mật và quyền riêng tư cao hơn, tính minh bạch và trách nhiệm cũng sẽ cao hơn, chưa kể tới việc các giao dịch xuyên biên giới cũng trở nên nhanh gọn và ít tốn kém hơn. Cùng với việc được chấp nhận toàn cầu ngày càng rộng rãi, sự tự do không bị chính phủ ép buộc và bản chất giảm phát của Bitcoin, bạn sẽ có được một công cụ đủ mạnh để một ngày nào đó thay thế đồng đô la Mỹ oai hùng.

Bốn lập luận phản đối khả năng Bitcoin thay thế USD vào một ngày nào đó

Mức biến động

Giá trị của Bitcoin có tính biến động cao, điều này khiến Bitcoin không phù hợp để làm công cụ lưu trữ giá trị ổn định. Có rất nhiều trường hợp cho thấy giá trị của Bitcoin có thể tăng đột biến đến mức nào –Bitcoin đã tăng từ 7,000 đô la lên 10,000 đô la chỉ trong vài tuần vào tháng 12 năm 2019 – hoặc giảm mạnh – vào tháng 5 năm 2021, Bitcoin đã giảm cực mạnh từ 60,000 đô la xuống 30,000 đô la trong hai tuần.

Ngược lại, USD ổn định và duy trì giá trị trong nhiều thập kỷ. Các nhà đầu tư và các nhà đầu cơ có thể thấy Bitcoin hấp dẫn, nhưng người bình thường thì không thích rủi ro. Cho tới khi Bitcoin có thể chứng minh được sự ổn định lâu dài, nó sẽ không bao giờ có thể thay thế USD.

Thiếu quy định

Có lẽ điều gây trăn trở nhất chính là việc thiếu quy định đối với Bitcoin. Phiên điều trần diễn ra vào ngày 9 tháng 3 của Tiểu ban phụ trách tài sản kỹ thuật số đã khiến tiền kỹ thuật số giảm giá tới mức giá trị của Bitcoin tụt xuống mức thấp nhất trong 7 tuần. Cùng ngày hôm đó, Gary Gensler, Chủ tịch ủy ban chứng khoán và sàn giao dịch Hoa Kỳ, đã đưa ra một bài viết bày tỏ quan điểm chê bai các công ty tiền kỹ thuật số, nói ngắn gọn là họ phải "chịu quy định điều chỉnh hoặc chết".

Vì Bitcoin hoạt động ngoài khuôn khổ tuân thủ của hầu hết các chính phủ, vì thế, tính toàn vẹn của nó luôn có thể gây nghi vấn. Và những người tiêu dùng bình thường sẽ khó sử dụng một loại tiền tệ như vậy.

Sự chấp nhận và mức độ dễ sử dụng còn hạn chế

Trong khi những người ủng hộ đề cập tới mức độ chấp nhận ngày càng tăng đối với đồng tiền này, những người thiếu thiện cảm với Bitcoin lại nêu ra rằng đồng tiền này không được đại đa số các đơn vị bán hàng chấp nhận rộng rãi. Họ cũng sẽ nhắc bạn rằng quốc gia duy nhất chấp nhận Bitcoin làm đồng tiền pháp định, El Salvador, vốn có một lịch sử mờ ám về tham nhũng.

Thực trạng ít được chấp nhận này cùng với thực tế là Bitcoin khó sử dụng để thanh toán hàng hóa và dịch vụ không phải là một minh chứng tốt cho tính hữu dụng của Bitcoin với tư cách là một loại tiền tệ, điều này khiến Bitcoin khó có thể thay thế USD trong tương lai gần.

Sự can thiệp của chính phủ

Điểm đáng chú ý nhất từ tất cả các hoạt động diễn ra vào ngày 9 tháng 3 là: vẫn còn một đám mây đen bao phủ các loại tiền kỹ thuật số như Bitcoin. Mặc dù không bỏ qua các tiềm năng mang sức mạnh biến đổi của chuỗi khối, nhưng chính phủ Hoa Kỳ vẫn chưa sẵn sàng đón nhận tiền kỹ thuật số.

Trong khi Trung Quốc đã cấm hoàn toàn tiền kỹ thuật số, các quốc gia như Mỹ, Nhật Bản, Vương quốc Anh và Thụy Sĩ đã đưa ra các hàng rào pháp lý nghiêm ngặt xung quanh giao dịch tiền kỹ thuật số. Nếu các chính phủ hoàn toàn nắm quyền kiểm soát Bitcoin thì loại tiền kỹ thuật số này sẽ gặp phải trở ngại nghiêm trọng trong việc soán ngôi đô la Mỹ.

Vậy đáp án là gì?

Cả hai lập luận đều có lý, vì thế, câu trả lời thực sự phụ thuộc vào nhận thức và niềm tin cá nhân của bạn về Bitcoin cùng tiềm năng trong tương lai của nó. Rõ ràng đồng tiền này là một nhân vật đột phá, nhưng liệu nó có đủ mạnh để soán ngôi đồng tiền dự trữ chính của thế giới vốn đã ngự trị gần 80 năm?

Chỉ có thời gian mới trả lời được, nhưng có một điều chắc chắn: sẽ mất rất nhiều năm để hầu hết các quốc gia và người dân trên thế giới coi Bitcoin là một loại tiền tệ thường dùng nếu nó vẫn tiếp tục được duy trì theo cách phi tập trung và thiếu quy định.