Liệu AI có đang trên đà thống lĩnh Phố Wall?

Gần 75% giao dịch tại Phố Wall là nhờ thuật toán tự động và hiện cơn sốt ChatGPT đang lan đến cả mảng tư vấn đầu tư.

Một trong những thông tin nổi bật nhất trên thị trường quốc tế tuần qua, đó là việc hãng chip Nvidia đã có thời điểm vượt qua mốc vốn hóa 1.000 tỷ USD, nhờ vào mảng chip dành cho trí tuệ nhân tạo AI. Không chỉ có Nvidia, mà các cổ phiếu khác liên quan đến AI cũng đang là cơn sốt thời gian gần đây.

Không chỉ các cổ phiếu AI mang lại tiền cho giới đầu tư, bản thân AI cũng đã và đang là công cụ giúp họ kiếm tiền trên thị trường tài chính. Dù những ứng dụng như ChatGPT mới nổi lên thời gian gần đây, thì các nhà giao dịch từ lâu đã sử dụng những công cụ thuật toán tự động trong công việc của mình, còn được gọi bằng thuật ngữ đó là "Giao dịch thuật toán".

Nvidia đã có thời điểm vượt qua mốc vốn hóa 1.000 tỷ USD

Theo một số liệu được đưa ra bởi hãng nghiên cứu Select USA, hiện khoảng 60-75% tổng khối lượng giao dịch trên các thị trường như Mỹ, châu Âu và các thị trường lớn tại châu Á là giao dịch thuật toán. Đặc biệt là tại Mỹ, giao dịch thuật toán tại Phố Wall vẫn đều đặn gia tăng, và từ 5-10 năm trở lại đây đều giữ ở mức khoảng 70-80% tổng lượng giao dịch.

Theo TS Hồ Quốc Tuấn, giảng viên đại học Bristol, Vương quốc Anh, AI đã được ứng dụng khá rộng rãi trong khoảng 10 năm trở lại đây. Đầu tiên là những giao dịch algo-trading sử dụng lệnh do máy thực hiện.

Tiếp đó là dùng máy tính để đưa ra những danh mục đầu tư thụ động. Khoảng 3-4 năm nay là những ứng dụng AI xử lý ngôn ngữ tự nhiên, có thể đọc các văn bản của Cục dự trữ liên bang Mỹ FED, đưa ra các đánh giá lạc quan hay bi quan.

Gần đây là các ứng dụng AI tạo sinh, có thể tạo các văn bản để trả lời khách hàng hoặc khai thuế, tạo biểu mẫu… giúp giảm bớt chi phí cho quỹ đầu tư.

JPMorgan ra mắt công vụ tư vấn dạng ChatGPT

Một cuộc khảo sát của JPMorgan với 835 nhà giao dịch chuyên nghiệp cho thấy, hơn một nửa số người được hỏi dự đoán những công nghệ AI sẽ có ảnh hưởng lớn nhất đến giao dịch trong 3-5 năm tới. So với năm trước, lượng người tin tưởng vào tương lai của AI trong thị trường giao dịch chứng khoán đã tăng gấp đôi.

Một minh chứng là gần đây, Ngân hàng lớn nhất nước Mỹ JP Morgan đang phát triển một dịch vụ tư vấn có giao diện và cách thức hoạt động giống như ChatGPT để giúp khách hàng đưa ra lựa chọn đầu tư.

JPMorgan đã đăng ký thương hiệu cho sản phẩm có tên IndexGPT trong tháng này. Theo đó, IndexGPT sẽ khai thác "phần mềm điện toán đám mây sử dụng AI" để "phân tích và lựa chọn chứng khoán dựa trên nhu cầu của khách hàng". Công nghệ của chatGPT có thể ứng dụng hiệu quả trong lĩnh vực tài chính.

IndexGPT của JPMorgan sẽ khai thác "phần mềm điện toán đám mây sử dụng AI" để "phân tích và lựa chọn chứng khoán dựa trên nhu cầu của khách hàng"

Ngoài JPMorgan, nhiều ngân hàng khác như Goldman Sachs và Morgan Stanley cũng đã bắt đầu thử nghiệm để sử dụng trong nội bộ. Điều này giúp hỗ trợ các kỹ sư của Goldman Sachs trong việc tạo mã máy tính hoặc trả lời những câu hỏi từ các cố vấn tài chính. Tuy nhiên, JPMorgan có thể là tổ chức tài chính lớn đầu tiên nhắm tới việc cho ra mắt một sản phẩm giống GPT để trực tiếp phục vụ khách hàng.

Người Mỹ "đổ xô" nhờ ChatGPT tư vấn đầu tư

Chưa dừng lại ở đó, ChatGPT cũng đang trở thành một "chuyên gia chứng khoán" cho những người dân bình thường. Có tới 47% người trưởng thành ở Mỹ thừa nhận đã từng dựa vào ứng dụng này để lựa chọn mã chứng khoán trên thị trường.

Trong một cuộc khảo sát với 2.000 người Mỹ được thực hiện bởi trang web tư vấn đầu tư The Motley Fool, 47% người trưởng thành ở Mỹ cho biết đã sử dụng ChatGPT để thu thập lời khuyên về các lựa chọn trên thị trường chứng khoán. Ngoài ra, 45% nói rằng họ sẽ cảm thấy thoải mái với việc chỉ sử dụng công cụ Trí tuệ nhân tạo (AI) này để chọn cổ phiếu trong tương lai.

ChatGPT dường như đang phục vụ rất tốt một nhóm đối tượng người Mỹ trẻ tuổi. Nhiều người trong số họ là người sinh ra trong thời đại kỹ thuật số, thuần thục với cách vận hành trong thế giới số và hết lòng chấp nhận AI để được tư vấn đầu tư.

Theo khảo sát của The Motley Fool, 50% các bạn trong thế hệ Millennials (sinh ra trong khoảng từ năm 1981 đến năm 1995) và 53% Gen Z (sinh từ năm 1995 đến năm 2012) đã sử dụng AI Mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) là ChatGPT để khám phá ra các lựa chọn cổ phiếu mới.

Người Mỹ "đổ xô" nhờ ChatGPT tư vấn đầu tư

Việc chuyển sang siêu ứng dụng AI này có thể đánh giá là một cơn địa chấn trong kinh tế học về quản lý tiền. Ngay đến cả những chuyên gia, như nhà giao dịch quỹ phòng hộ (Hedge fund) cũng phải thèm khát mức lợi nhuận đầu tư mà AI có thể mang lại.

Một quỹ giả định gồm 38 cổ phiếu, được ChatGPT lựa chọn và dựa trên các tiêu chí (như nợ thấp, tăng trưởng cao), đã tăng 4,93% trong 8 tuần đầu tiên kể từ khi được chọn lọc vào ngày 6/3/2023, so với mức trung bình -0,78% của 10 quỹ phổ biến nhất ở Vương quốc Anh.

Tuy nhiên các chuyên gia cũng cảnh báo ChatGPT không được đào tạo dữ liệu sau tháng 9/2021, nghĩa là thông tin không hoàn toàn được cập nhật. Do vậy, nếu muốn gần gũi hơn với nhịp đập của thị trường ngày nay, các nhà đầu tư sẽ phải trả tiền cho phiên bản cập nhật hơn gói dịch vụ ChatGPT Plus, mà mới nhất là GPT-4.

AI đã có thể thay thế cho các quyết định của con người?

Dù vậy theo các chuyên gia, ngay cả phiên bản cập nhật của ChatGPT là GPT-4 cũng không thể được xem là một công cụ toàn năng. Một lý do là mãi đến gần đây, công ty OpenAI mới trang bị cho hệ thống này tính năng cập nhật thông tin từ Internet. Và thực tế từ trước khi các công cụ này ra đời, giới đầu tư cũng đã phải chứng kiến một vài "cú sốc" đến từ các thuật toán giao dịch tự động.

Một ví dụ là năm 2018, một năm ghi nhận biến động mạnh nhất kể từ sau khủng hoảng tài chính 2008, với những phiên mà chỉ số Dow Jones lao dốc tới trên 1.000 điểm. Theo CNBC, không chỉ tâm lý lo ngại của các nhà đầu tư, mà chính những lệnh tự động mà các thuật toán được lập trình từ trước, càng thúc đẩy cho làn sóng bán tháo mạnh hơn và kéo thị trường lao dốc sâu hơn.

AI được đánh giá sẽ không hoàn toàn thay thế được những hoạt động của con người

Theo Tiến sĩ Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên Đại học Bristol, Vương quốc Anh, chủ yếu hiện nay các ứng dụng như ChatGPT giúp giảm chi phí cho những hoạt động có tính lặp đi lặp lại. Nhưng để dùng một công cụ như ChatGPT ra quyết định thay cho con người thì vẫn chưa đạt được đến mức đó.

"Những thông tin cho rằng ChatGPT đưa ra danh mục đầu tư tốt hơn các quỹ, từ những nghiên cứu chưa được bình duyệt, chưa được kiểm chứng cụ thể. Chủ yếu nó sẽ giúp đưa cho con người những thông tin cần thiết, và giảm chi phí, chứ không thể thay thế cho quyết định của nhà đầu tư", ông Tuấn nhận định.

Như khảo sát gần đây của ngân hàng Morgan Stanley, dù đa số các nhà đầu tư đánh giá rất cao những tiềm năng của AI, thì có đến 80% trong số họ vẫn tin rằng, công cụ này sẽ không hoàn toàn thay thế được những hoạt động của con người.