Làn sóng vỡ nợ trỗi dậy ở Mỹ

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đánh tiếng sẽ tiếp tục tăng lãi suất để kìm hãm lạm phát và điều này có thể đẩy nhiều doanh nghiệp Mỹ vào tình cảnh vỡ nợ.

Tỷ lệ vỡ nợ tại Mỹ đã gia tăng trong tháng 5. Đây là một dấu hiệu cho thấy các doanh nghiệp nước này đang chật vật vì lãi suất tăng cao và triển vọng kinh tế bấp bênh.

Từ đầu năm 2023 đến nay, Mỹ ghi nhận 41 vụ vỡ nợ doanh nghiệp, cao nhất toàn cầu và hơn gấp đôi cùng kỳ năm ngoái, theo dữ liệu của Moody’s Investors Service. Tuần trước, Chủ tịch Fed Jerome Powell cảnh báo sẽ có thêm nhiều đợt tăng lãi suất nữa cho đến khi lạm phát hạ nhiệt.

Theo giới phân tích và các banker, lãi suất tăng cao là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến tình trạng căng thẳng hiện tại. Nhiều công ty đang rất cần bổ sung thanh khoản hoặc cần tái cấp vốn đối với núi nợ hiện có, và họ sẽ phải đối mặt với chi phí vay cao hơn nhiều.

Để tránh vỡ nợ, một số phải hoán đổi khoản nợ của mình sang hình thức nợ khác. Trong trường hợp xấu hơn, việc tái cấu trúc có thể xảy ra bên ngoài hoặc tại tòa án. "Tiền giờ trở nên đắt đỏ hơn nhiều", ông Mohsin Meghji tại công ty tư vấn và tái cơ cấu M3 Partners chia sẻ. " Hãy nhìn vào chi phí vay nợ. 15 năm qua, các vị có thể vay nợ với chi phí hợp lý 4-6% và giờ đây, con số là 9-13%".

Meghji tiết lộ công ty của mình đã rất bận rộn vào quý cuối năm ngoái. Theo ông Meghji, ngay cả với những doanh nghiệp vững vàng về tài chính, lãi suất tăng cao cũng dẫn đến các vấn đề trong việc tái cấp vốn.

Đến ngày 22/06, 324 doanh nghiệp Mỹ đã nộp hồ sơ phá sản, không cách quá xa với mức 374 công ty trong cả năm ngoái, dựa trên dữ liệu của S&P Global Market Intelligence. Mỹ có tới 230 công ty phá sản chỉ riêng 4 tháng đầu năm, là mức cao nhất trong giai đoạn 4 tháng đầu năm kể từ năm 2010.

Envision Healthcare, nhà cung cấp dịch vụ y tế khẩn cấp, là vụ vỡ nợ lớn nhất trong tháng 5/2023. Theo Moody's, khi nộp đơn xin phá sản, công ty này đang gánh khoản nợ hơn 7 tỷ USD.

Theo dữ liệu của S&P Global Market Intelligence, những tên tuổi lớn nhất nằm trong danh sách phá sản năm nay là công ty báo động và an ninh gia đình Monitronics International, ngân hàng Silicon Valley Bank (SVB), chuỗi bán lẻ Bed Bath & Beyond và chủ sở hữu mạng lưới thể thao Diamond Sports.

Trong nhiều trường hợp, các vụ vỡ nợ có thể mất hàng tháng, thậm chí nhiều quý để xử lý, ông Tero Jänne, Trưởng bộ phận chuyển đổi vốn và tư vấn nợ tại ngân hàng đầu tư Solomon Partners, chia sẻ.

"Tỷ lệ vỡ nợ là một chỉ báo muộn về tình trạng căng thẳng của nền kinh tế", ông cho biết.

Tỷ lệ vỡ nợ toàn cầu có thể lên 4.6%

Moody’s dự báo tỷ lệ vỡ nợ trên toàn cầu sẽ tăng lên 4.6% vào cuối năm nay, cao hơn mức trung bình những năm qua là 4.1%. Đến tháng 4 năm 2024, tỷ lệ này có thể đạt 5% trước khi hạ nhiệt.

Ông Mark Hootnick tại Solomon Partners cho rằng nhiều khả năng số vụ vỡ nợ sẽ tăng trong thời gian tới, lý do là điều kiện tín dụng đã siết chặt hơn nhiều.

"Từ trước đến nay, chúng ta đã ở trong một môi trường tín dụng cực kỳ lỏng lẻo. Thành thật mà nói, ngay cả những doanh nghiệp đáng lẽ không nên được tiếp cận thị trường nợ, vẫn có thể thoải mái huy động vốn mà không bị hạn chế", ông Mark Hootnick nhận định.

Vì thế, tình trạng vỡ nợ đã xảy ra tại nhiều lĩnh vực khác nhau. Ông cho rằng ở thời điểm này, nên đặt cược vào sự gia tăng của làn sóng vỡ nợ.

"Làn sóng vỡ nợ không tập trung ở bất cứ lĩnh vực cụ thể nào. Thay vào đó, có khá nhiều vụ vỡ nợ trong các ngành khác nhau. Nó phụ thuộc vào đòn bẩy và tính thanh khoản", Phó chủ tịch Sharon Ou tại Moody's nhận định.

Dĩ nhiên, vẫn còn một số lý do riêng đằng sau các vụ vỡ nợ. Chẳng hạn, ngoài gánh nặng nợ nần, Envision còn rơi vào tình trạng phá sản bởi các vấn đề chăm sóc sức khỏe bắt nguồn từ đại dịch. Bed Bath & Beyond chao đảo vì chi phí vận hành số lượng cửa hàng lớn, dù khách hàng đã chuyển sang mua sắm trực tuyến.

"Nhưng tất cả chúng ta đều hiểu rõ những rủi ro mà các công ty đang phải đối mặt hiện nay. Đó là tăng trưởng kinh tế suy yếu, lãi suất tăng cao và lạm phát dai dẳng", bà Ou nhận định.

"Các lĩnh vực mang tính chu kỳ sẽ bị ảnh hưởng, chẳng hạn hàng tiêu dùng lâu bền, nếu người tiêu dùng cắt giảm chi tiêu", vị chuyên gia cảnh báo.