5 ngày Cập nhật ĐHCĐ 2024

Lạm phát sẽ giảm vào tháng 8 và chắc chắn Fed sẽ giảm lãi suất vào tháng 9?

Hiệu ứng cơ sở (base effect) đóng vai trò quan trọng trong việc làm sáng tỏ hiện tượng này, khi mức giá cả hàng hóa và dịch vụ của cùng kỳ năm trước duy trì ở mức cao và ổn định. Trong bối cảnh các yếu tố kinh tế ổn định và không có cú sốc lớn nào tác động, hiệu ứng cơ sở sẽ dẫn đến sự giảm lạm phát tự nhiên theo thời gian.

Hiệu Ứng Cơ Sở (Base Effect) Là Gì?

Hiệu ứng cơ sở đề cập đến tác động của mức giá của kỳ trước đối với tỷ lệ tăng trưởng giá hiện tại. Khi mức giá của kỳ trước cao, bất kỳ sự tăng giá nào trong kỳ hiện tại cũng sẽ trông ít hơn khi so sánh với mức cơ sở cao đó. Ngược lại, nếu mức giá của kỳ trước thấp, bất kỳ sự tăng giá nào trong kỳ hiện tại sẽ trông nhiều hơn khi so sánh với mức cơ sở thấp.

Ổn Định Kinh Tế Và Lạm Phát

Khi các yếu tố kinh tế ổn định, bao gồm cung cầu thị trường, chính sách tài chính, và giá cả hàng hóa và dịch vụ, mức giá thường không biến động mạnh. Nếu không có những cú sốc lớn như khủng hoảng kinh tế, biến động giá năng lượng, hoặc thiên tai, thì giá cả sẽ duy trì ổn định hoặc chỉ tăng nhẹ.

Hiệu Ứng Cơ Sở Trong Thực Tế

Giả sử rằng từ tháng 8 đến tháng 11 năm 2023, giá cả hàng hóa và dịch vụ đã tăng cao nhưng sau đó duy trì ổn định. Khi bước vào năm 2024, mức giá từ tháng 8 đến tháng 11 sẽ được so sánh với mức giá cao của cùng kỳ năm trước. Do đó, ngay cả khi giá cả trong các tháng này của năm 2024 có tăng, tỷ lệ tăng trưởng lạm phát (YoY) sẽ trông thấp hơn do mức cơ sở cao.

Ví dụ, nếu giá của giỏ hàng hóa là 120 đồng từ tháng 8 đến tháng 11 năm 2023 và duy trì ổn định, thì bất kỳ mức tăng giá nào trong cùng kỳ năm 2024 sẽ được so sánh với mức giá 120 đồng. Nếu giá tăng lên 123 đồng trong năm 2024, tỷ lệ lạm phát sẽ là (123-120)/120 = 2.5%, khá thấp khi so với mức cơ sở cao.

Tác Động Tự Nhiên Đến Lạm Phát

Với mức cơ sở cao và ổn định từ năm trước, lạm phát của năm nay sẽ tự giảm một cách tự nhiên nếu không có các yếu tố bất ngờ tác động mạnh. Đây là tác động của hiệu ứng cơ sở:

Quyết Định Của Fed

Dựa trên sự giảm lạm phát tự nhiên này và trong bối cảnh các yếu tố kinh tế ổn định, Fed có thể sẽ quyết định giảm lãi suất vào tháng 9. Mục tiêu của việc giảm lãi suất là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bằng cách giảm chi phí vay vốn, kích thích đầu tư và tiêu dùng. Khi lạm phát giảm, Fed có nhiều dư địa hơn để thực hiện chính sách tiền tệ nới lỏng mà không lo ngại về áp lực lạm phát.

Kết Luận

Lạm phát sẽ giảm vào tháng 8 năm nay do hiệu ứng cơ sở, khi mức giá của cùng kỳ năm trước duy trì ở mức cao và ổn định. Trong bối cảnh không có các yếu tố bất ngờ tác động mạnh, Fed có khả năng sẽ giảm lãi suất vào tháng 9 để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Hiệu ứng cơ sở đóng vai trò quan trọng trong việc làm sáng tỏ hiện tượng này, giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách lạm phát vận hành trong điều kiện kinh tế ổn định.