Làm gì để vượt qua tâm lý khủng hoảng downtrend?

Thế giới luôn biến động và đôi lúc thị trường chứng khoán còn thay đổi một cách nhanh chóng và dữ dội hơn. Đừng để tâm lý khủng hoảng dẫn dắt quyết định đầu tư của bạn.

Downtrend là một phần không thể thiếu của thị trường

Từ giai đoạn bắt đầu hình thành đến ngày hôm nay, chuỗi lên – xuống của thị trường luôn luôn tiếp diễn. Vì thế nên đối diện với downtrend là một phần không thể thiếu trong nhật ký đầu tư của bạn. Dù là ở quốc gia nào hay thị trường nào bạn đều cần chuẩn bị tâm lý để đối mặt với những đợt suy giảm. Điều quan trọng nhất chính là nhận diện và đối mặt với cảm xúc lo sợ nhưng không để nỗi sợ ấy lấn át và làm chủ hành động của bạn trên thị trường.

Nhận diện cổ phiếu trong danh mục của bạn thuộc nhóm nào?

Chúng ta không thể kiểm soát chu kỳ của nền kinh tế, tuy nhiên chúng ta có thể điều chỉnh các danh mục đầu tư theo xu hướng và dòng chảy của thị trường. Có rất nhiều loại cổ phiếu trên thị trường với thuộc tính khác nhau, khi nhìn vào danh mục của mình, bạn có phân loại và nhận diện được chúng? Việc nhận biết danh mục cổ phiếu của bạn thuộc nhóm cổ phiếu chu kỳ (cyclical stock) hoặc cổ phiếu phòng thủ (defensive stock) sẽ giúp bạn có quyết định xử lý thích hợp.

Cổ phiếu chu kỳ là những cổ phiếu biến động theo xu hướng của nền kinh tế nói chung và xu hướng của ngành nói riêng. Khi nền kinh tế tăng trưởng, giá cổ phiếu chu kỳ cũng sẽ tăng lên và ngược lại, nếu nền kinh tế trải qua suy thoái, giá cổ phiếu chu kỳ sẽ đi xuống. Ví dụ, các cổ phiếu ngành thép như HPG, NKG, HSG là các cổ phiếu theo chu kỳ. Cổ phiếu này thường tăng nhanh chóng theo biên lợi nhuận của công ty, đúng chu kỳ các cổ phiếu này đem lại lợi nhuận rất cao. Khi vào giai đoạn cuối chu kỳ, giá thường lao dốc rất nhanh và ngụp lặn dò đáy. Hãy quan sát chuyển động ngành để chắc chắn bạn nắm bắt được chu kỳ, nếu không hãy bỏ qua nó. Đừng là chàng ngốc cuối cùng.

Cổ phiếu phòng thủ thường thuộc các nhóm ngành hàng hóa thiết yếu như điện, thực phẩm, bán lẻ…., chúng thường có hệ số Beta thấp hơn thị trường chung, thể hiện tính ổn định ngay cả khi thị trường đang dao động mạnh. Tuy nhiên, cũng chính bởi sự an toàn này mà cổ phiếu phòng thủ không thể tăng phi mã khi nền kinh tế tăng trưởng mạnh mẽ như những loại cổ phiếu khác. Trong giai đoạn thị trường downtrend, cổ phiếu phòng thủ thường có rủi ro thấp, giảm bớt nỗi lo âu cho nhà đầu tư so với cổ phiếu chu kỳ.

Cổ phiếu có nền tảng kinh doanh tốt chính là chiếc mỏ neo bảo vệ nhà đầu tư không “trôi dạt đảo xa” trong thị trường giá giảm. Vì thế, khi đang nắm giữ các cổ phiếu lên xuống đơn thuần do lái (market maker) mà không hề do yếu tố cơ bản nào – bạn cần cân nhắc cắt lỗ nhanh nhất có thể để tránh thiệt hại do cổ phiếu bị giảm giá quá sâu.

Cần tránh tâm lý gỡ gạc

Tâm lí gỡ gạc rất phổ biến trong nhà đầu tư sau cơn bão giảm giá. Cảm giác mất mát luôn thôi thúc bạn tìm cách bù đắp bằng mọi giá. Hãy thận trọng khi đưa ra quyết định và chắc chắn rằng quyết định mua – bán – giữ cổ phiếu có một cơ sở hợp lý. Mọi quyết định mua bán trong tâm thế gỡ gạc đôi lúc sẽ làm con thuyền đầu tư của bạn chìm sâu hơn.

Giữ sự lạc quan về tương lai thị trường

“Thị trường chứng khoán đã vượt qua biết bao nhiêu trở ngại” Goldberg. Thời gian đã chứng minh rằng thị trường luôn hồi phục sau những đợt suy giảm và chinh phục những đỉnh cao mới. Tâm lý bi quan, ảm đạm sẽ làm bạn bỏ cuộc trước khi trời quang mây tạnh, vì thế nên hãy luôn giữ niềm tin về tương lai thị trường. Đầu tư là một chặng đường rất dài, hoạch định kế hoạch trung và dài hạn cho bản thân sẽ giúp bạn không bị mất phương hướng và vượt qua khủng hoảng downtrend.