Làm gì để du khách 'không ngủ'?

Yếu tố tiên quyết để xây dựng đời sống về đêm sôi động, hấp dẫn cho một điểm đến, chính là sản phẩm.

Là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, từng tuyên bố xây dựng “thành phố không ngủ” nhưng bao năm nay TP.HCM không có chỗ phục vụ du khách đi chơi đêm. Một số địa điểm có thể xây dựng thành phố ẩm thực về đêm như khu Phan Xích Long (Q.Phú Nhuận), phố người Hoa (Q.5), khu Phú Mỹ Hưng (Q.7)... nhưng không được sắp xếp, quy hoạch bài bản để trở thành khu ẩm thực cho du khách như các nước. Điểm nhấn là phố đi bộ Bùi Viện (Q.1) dần trở thành phố nhậu, đường Nguyễn Huệ chỉ dành cho người đi dạo. Chợ đêm Bến Thành thì có tình trạng bán hàng giả, hàng nhái, nói thách. Thế nên, thời gian du khách quốc tế lưu lại TP.HCM trung bình chỉ 1 - 2 đêm. Không riêng TP.HCM, các điểm du lịch lớn khác đều đang bỏ trống các sản phẩm du lịch sau 20 giờ.

Một trong những quốc gia châu Á có chiến lược bài bản để mở cửa đón du khách hậu Covid-19 và kích hoạt kinh tế đêm hiệu quả, phải kể đến Singapore. Ông Tan (50 tuổi) là chủ nhà hàng nhỏ ở Tiong Bahru, một địa điểm du lịch nổi tiếng ở Singapore. Do ảnh hưởng của Covid-19, năm 2020, ông Tan phải cắt giảm 80% nhân viên, rồi dời nhà hàng đến khu bình dân hơn, giá thuê thấp chưa tới một nửa. Nhà hàng của ông Tan đã mở cửa ban đêm như “tín hiệu” sẵn sàng phục vụ bất kỳ lúc nào, cho dù chỉ giao 1 hộp cơm đi cách xa 15 km. Kết quả là trong 3 tháng đầu năm 2021, doanh thu của nhà hàng tăng hơn 50% so với cùng kỳ năm ngoái. “Vấn đề là không khí kinh doanh dịch vụ tại quốc đảo đã hình thành nhờ hoạt động kinh tế đêm “nhỏ giọt” nhưng hiệu quả”, ông Tan nói.

Bàn về sản phẩm mới cho kinh tế đêm, GS Hà Tôn Vinh, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Stellar Management, nhận xét sản phẩm phục vụ kinh tế đêm của Việt Nam vẫn còn yếu so với các nước trong khu vực. Ông dẫn chứng Malaysia có rất nhiều hướng tiếp cận sản phẩm để gầy dựng một nền kinh tế đêm hấp dẫn và đầy màu sắc. “Nổi tiếng nhất là ở Malacca hay là Melaka, nơi tập trung tất cả hoạt động phục vụ du lịch, vừa mang tính quốc tế vừa đậm màu sắc bản địa rất hay. Sản phẩm kinh tế đêm như vậy, TP.HCM có thể làm được phần nào với phố đi bộ Nguyễn Huệ, có xe bán hàng, xe giới thiệu sản vật địa phương, đồ khô; chứ hiện tại cứ cho bán hàng rong ngay ở đây khá nhếch nhác và không an toàn. Vì Việt Nam không thiếu hàng hóa, đặc sản, thực phẩm địa phương mà trái lại cực kỳ phong phú”, ông Vinh gợi ý.

Cũng theo vị này, tùy vào chiến lược từng địa phương, mục tiêu đón khách du lịch quốc tế và nội địa ra sao, để đẩy mạnh kinh tế đêm một cách phù hợp. Hiện Việt Nam chỉ có 3 hình thức liên quan kinh tế đêm, gồm khu chợ đêm; trung tâm công cộng lớn để đi bộ, mua sắm, vui chơi giải trí; và thứ ba là hoạt động xen trong những khu phố vừa có dân cư, vừa có hoạt động dịch vụ nhưng bảo đảm an toàn giao thông. Một số địa phương như phố cổ Hà Nội, Quảng Ninh, Huế, Hội An, TP.HCM, các thành phố biển... đều có sức hút mạnh mẽ để khởi động chợ đêm một cách bài bản, chuyên nghiệp.