MỚI

Thiệp 24HMoney v2.0

#Chuyên gia

24HMONEY đã kiểm duyệt

Lãi suất trong thị trường tài chính

Nếu đồng tiền thể hiện giá cả của mọi thứ thì cái gì là giá cả của đồng tiền ? Ðó chính là lãi suất.

LÃI SUẤT TRONG THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH

Lãi suất là gì ?

Bản chất của lãi suất thể hiện chi phí cần bỏ ra để có được tiền và ở chiều ngược lại cũng là tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng khi đầu tư tiền.

Ví dụ: Chính phủ cần tiền có thể phát hành trái phiếu chính phủ (TPCP) và phải trả lãi suất cho NÐT mua TPCP. Lãi suất của TPCP thể hiện cái giá để chính phủ có được tiền và ở chiều ngược lại cũng thể hiện tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng của người mua TPCP

Ngân hàng có thể huy động tiền và trả lãi suất cho người gửi. Lãi suất huy động thể hiện cái giá mà ngân hàng phải chi để huy động và ở chiều ngược lại thể hiện tỷ suất lợi nhuận kỳ vọng của người gửi tiền. Do lãi suất là giá của tiền nên lãi suất suất ảnh hưởng rất sâu rộng tới MỌI loại giao dịch trên thị trường tài chính. Tuy nhiên, sẽ có một số loại lãi suất rất quan trọng vì làm tham chiếu cho các lãi suất khác.

Có những loại lãi suất gì ?

Vì bản chất lãi suất là giá của tiền nên cứ đối tác giao dịch với nhau là sẽ có phát sinh lãi suất. Như vậy, có thể có rất nhiều loại lãi suất trên thị trường. Tuy nhiên, sẽ có loại lãi suất quan trọng nhất để NÐT tham chiếu:

Vai trò của lãi suất tham chiếu trong thị trường tài chính

Nếu lãi suất là giá của tiền thì phải chăng tiền có nhiều giá ? Ðúng vậy ! Ðây là một điểm rất quan trọng mà NÐT nên hiểu rõ. Tiền sẽ có giá đắt hơn khi tiền đó dùng làm việc rủi ro hơn. Muốn lợi nhuận tiềm năng cao hơn, NÐT sẽ phải chấp nhận thêm rủi ro. (Nguyên tắc này trong tài chính gọi là No Free Lunch – không có bữa trưa miễn phí).

Là NÐT, bạn có nhiều lựa chọn dùng tiền của mình. Nếu tôi gửi tiền được %/năm, logic nếu tôi đầu tư vào tài sản rủi ro hơn thì tôi cần yêu cầu một lợi nhuận cao hơn. Tài sản càng rủi ro tôi càng cần yêu cầu một lợi nhuận cao lên để bù đắp cho rủi ro tôi có thể chịu. Hãy xem đồ thị dưới đây để hiểu được ví dụ về mức độ lợi nhuận tiềm năng / rủi ro sẽ thay đổi như thế nào:

Nguồn ảnh: Leox.vn

Như vậy, mọi loại lãi suất trên thị trường đều có liên quan đến nhau. Các tổ chức lớn có thể tham chiếu lãi suất yêu cầu với trái phiếu chính phủ (TPCP). Nếu TPCP có thể xem là tài sản phi rủi ro thì lãi suất khi dùng tiền đầu tư vào các loại tài sản khác sẽ bằng với lãi suất TPCP + phần bù rủi ro (premium). Phần bù này càng lớn khi tài sản rủi ro hơn. NÐT cá nhân có thể tham chiếu để tính toán đầu tư tiền với lãi suất gửi tiết kiệm. Giờ nếu lãi suất tham chiếu giảm (lãi suất TPCP/ lãi suất tiết kiệm) điều gì sẽ xảy ra ? Lãi suất của toàn bộ các loại tài sản sẽ đồng thời hạ giống nhau ? Ðó là kỳ vọng về mặt lý thuyết ! Khi kinh tế khó khăn, ngân hàng TƯ bơm tiền ra giảm lãi suất để khôi phục kinh tế, mỗi NÐT sẽ chịu thiệt thòi một chút so với mức lãi suất cũ vẫn được hưởng để khi kinh tế hồi phục sẽ có mức lãi suất tốt hơn. Tuy nhiên, trên thực tế, mọi việc diễn ra phức tạp hơn rất nhiều. Khi tiền được bơm ra ồ ạt, tiền mất giá ! Tiền là một loại tài sản đặc biệt vì ngoài chức năng lưu trữ giá trị, nó còn có một chức năng mà không loại tài sản nào có được là công cụ thanh toán như đã nói ở trên. Vì nó là công cụ thanh toán nên ai cũng quy đổi ra tiền. Còn dưới góc nhìn tài sản thì khi lãi suất hạ, NÐT sẽ không muốn nắm giữ một loại tài sản đang mất giá và nhu cầu chuyển đổi sang nắm giữ các loại tài sản khác tăng lên. Bạn có thể xem đồ thị dưới đây để hiểu điều gì đã và đang diễn ra trên thị trường :

Nguồn: Leox.vn