Lãi suất giảm, cho vay mua nhà dần phục hồi

Lãi suất cho vay mua nhà tại cả khối ngân hàng có vốn của nhà nước và ngân hàng thương mại cổ phần đang ở mức rất thấp. Theo đó, tín dụng cho vay mua nhà đã được cải thiện từ mức 1% vào cuối quý II lên gần 5% đến hết tháng 9. Dù vậy, thị trường bất động sản vẫn trong cảnh bấp bênh về nguồn vốn.

Ngân hàng Nhà nước cho biết, tính đến cuối tháng 9/2024, tín dụng bất động sản tăng 9,15% so với cuối năm 2023, nhỉnh hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung toàn hệ thống (9%).

Lãi suất cho vay mua nhà thấp

Theo khảo sát của VnBusiness, hiện nay, cho vay mua nhà đang là một trong những chính sách được các ngân hàng đẩy mạnh để tăng trưởng tín dụng trong bối cảnh khó khăn chung. Lãi suất cho vay mua nhà đang thấp hơn khoảng 2% so với mức đỉnh hồi quý I/2023.

Thực tế, nhiều ngân hàng đã đồng loạt tung ra gói vay mới cho cá nhân vay mua nhà với kỳ hạn trung dài hạn, lãi suất chỉ 5-6%/năm, ngang hoặc chỉ cao hơn 1-2%/năm so với gửi tiết kiệm 12 tháng.

Điển hình, Agribank áp dụng lãi suất 6%/năm cố định 6 tháng đầu, 6,5%/năm cố định 12 tháng đầu (khoản vay tối thiểu 3 năm), 7%/năm cố định 24 tháng đầu (khoản vay tối thiểu 5 năm) cho những khoản vay trung và dài hạn phục vụ mục đích mua nhà, nhu cầu đời sống và kinh doanh bất động sản.

Trong quý III/2024, nhu cầu vay mua nhà của cá nhân tăng 4,62%, song vẫn ở mức thấp so với các năm trước.

Trong khi đó, lãi suất cho vay mua nhà tại BIDV tối thiểu là 5%/năm cố định trong 6 tháng đầu tiên hoặc 5,5%/năm trong 12 tháng đầu tiên, áp dụng đối với những khách hàng ở Hà Nội và TPHCM. Đối với khách hàng ngoài 2 thành phố này, lãi vay mua nhà tối thiểu là 6%/năm, cố định trong 24 tháng hoặc 7%/năm trong 36 tháng đầu.

VietinBank cho vay mua, xây dựng, sửa chữa nhà ở với các mức lãi suất 6,2%/năm cố định trong 18 tháng đầu; 6,7%/năm cố định trong 24 tháng; 8,2% cố định trong 36 tháng. Ngoài thời gian cố định lãi suất, lãi suất sẽ được cộng thêm biên độ tùy thời điểm.

Còn tại Vietcombank, lãi suất từ 5,5%/năm trong 6 tháng đầu tiên với các khoản vay dưới 24 tháng; 5,7%/năm trong 12 tháng đầu tiên với các khoản vay trên 24 tháng; 6,5%/năm cố định trong 2 năm đầu tiên; 8,5%/năm cố định trong 3 năm đầu tiên. Sau thời gian ưu đãi, mức lãi suất sẽ bằng mức lãi suất huy động 12 tháng của Vietcombank cộng với 3,5%/năm.

Một số ngân hàng tư nhân cũng có lãi suất cho vay mua nhà khá ưu đãi. Tại VPBank, lãi vay mua nhà là 4,6%/năm cố định trong 3 tháng; 5,9%/năm cố định trong 6 tháng; 7,2%/năm cố định trong 12 tháng; 9,8%/năm cố định trong 18 tháng; 10,3%/năm cố định trong 24 tháng, áp dụng cho các khoản vay tối thiểu 48 tháng. Biên độ lãi suất sau ưu đãi là 3,5%/năm.

Tại Eximbank, lãi suất cố định 3,5%/năm trong 2 tháng đầu; 7,5%/năm trong 22 tháng tiếp theo. Lãi suất cho vay sau ưu đãi tính bằng lãi suất cơ sở cộng biên độ 3%/năm. Hiện, lãi suất thả nổi của ngân hàng này là khoảng 10-11%/năm.

Nhu cầu vay vốn mua nhà tăng nhẹ

Những tháng đầu năm nay, cho vay cá nhân mua nhà tăng trưởng âm tại nhiều nhà băng và mới chỉ tăng trưởng nhẹ trở lại trong quý II/2024. Tính tới cuối tháng 6/2024, tín dụng tiêu dùng bất động sản (cá nhân vay mua nhà, sửa nhà) mới chỉ tăng 1,2%.

Tuy nhiên, trong quý III, tín dụng bất động sản tiêu dùng đã bật tăng lên mức 4,62%, trong khi tín dụng kinh doanh bất động sản vẫn tăng mạnh lên tới 16%. Tỷ trọng dư nợ tín dụng bất động sản tiêu dùng trong tổng dư nợ tín dụng bất động sản cũng giảm từ mức 65% trong những năm trước xuống còn 60%, trong khi tỷ trọng tín dụng kinh doanh bất động sản tăng từ 35% lên 40%.

Như vậy, tính tới thời điểm này, cầu vay mua nhà của cá nhân đã phục hồi đáng kể, song vẫn chậm so với các năm trước (tăng trưởng 2 con số).

Theo các chuyên gia, tín dụng tiêu dùng bất động sản tăng trở lại, thị trường bất động sản quý III phục hồi tích cực sau giai đoạn khó khăn nhờ hành lang pháp lý mới cho thị trường có hiệu lực.

Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam (VARs IRE) cho biết thị trường bất động sản nhà ở quý III ghi nhận nguồn cung đạt mức 22.412 sản phẩm được chào bán trên thị trường, với khoảng 14.750 sản phẩm mở bán mới, tăng 60% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó có khoảng 10.400 giao dịch thành công, tương đương với tỷ lệ hấp thụ đạt 51%. Lượng giao dịch và tỷ lệ hấp thụ lần lượt tăng 80% và 28 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm 2023.

Mặc dù thị trường bất động sản sôi động hơn so với thời điểm đầu năm và nhu cầu vay mua nhà cá nhân tăng, song vẫn ở mức thấp.

TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng lưu ý, gói ưu đãi cho vay mua nhà hiện không hiệu quả, lượng giải ngân tính đến hiện tại là quá ít.

Ông Hiếu thẳng thắn cho rằng: “Chuyện đi vay là một trong những vấn đề quan trọng của thị trường bất động sản. Nhưng nếu không có lãi suất, thời gian phù hợp cho người đi vay thì những chính sách ưu đãi đều "có tiếng nhưng không có miếng”.

Bộ Xây dựng vừa có báo cáo gửi tới các đại biểu Quốc hội về kết quả triển khai gói tín dụng ưu đãi 120.000 tỷ đồng cho vay nhà ở xã hội (hiện đã tăng lên 140.000 tỷ đồng) theo Nghị quyết 33/NQ-CP của Chính phủ. Theo đó, đến nay mới có 34/63 UBND tỉnh có văn bản công bố 83 dự án đủ điều kiện vay vốn ưu đãi trên Cổng thông tin điện tử.

Trong đó, đối với chủ đầu tư, đã có 15 dự án đã ký hợp đồng tín dụng cho vay theo Chương trình 120.000 tỷ đồng với tổng mức cam kết cấp tín dụng là 4.200 tỷ đồng, dư nợ là 1.624 tỷ đồng; có 68 dự án còn lại chưa ký hợp đồng tín dụng cho vay theo Chương trình 120.000 tỷ đồng (trong đó có 57 dự án chủ đầu tư không có nhu cầu vay vốn, 6 dự án đang được các ngân hàng thương mại thẩm định và 5 dự án không đáp ứng điều kiện cho vay).

Đối với người mua nhà, qua rà soát hiện nay đã có 151 người mua nhà được vay vốn Chương trình 120.000 tỷ đồng với số tiền khoảng 80 tỷ đồng.

Với cá nhân vay vốn mua nhà, kỳ vọng tiếp cận nguồn vốn rẻ từ Ngân hàng Chính sách xã hội cũng rất khó khăn. Theo Ngân hàng Chính sách xã hội, giai đoạn năm 2024-2025, ngân hàng này vẫn chưa được bố trí nguồn vốn ngân sách nhà nước để thực hiện cho vay theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP.