Kỷ nguyên của "vàng đen" giá rẻ đã thực sự kết thúc?

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất ổn, chiến tranh, dịch bệnh, những hạn chế về nguồn cung dầu thô và sự tiêu thụ trở lại của thị trường tỷ dân đã tạo ấp lực rất lớn lên giá dầu toàn cầu!

Trong báo cáo hàng tháng mới nhất của mình, OPEC tiết lộ một lần nữa họ đã không sản xuất nhiều dầu như đã cam kết trong lần cuối cùng thảo luận về sản lượng. Và điều đó cũng không phải là vài nghìn thùng mỗi ngày. sự thiếu hụt lên đến khoảng 1,8 triệu thùng mỗi ngày, nhưng quan trọng hơn, việc thiếu hụt đã trở thành một điều thường xuyên đối với liên minh.

Trong khi đó, chính phủ liên bang Hoa Kỳ cần mua dầu để dự trữ dầu chiến lược sau khi giải phóng gần 200 triệu thùng trong năm nay như một cách chống lại lạm phát giá nhiên liệu. Tuy nhiên, các công ty khoan dầu của Mỹ đã không vội vàng tăng sản lượng bất chấp lời kêu gọi của chính phủ. Ngược lại, có vẻ như tăng sản lượng khai thác không còn là điều được ưu tiên tại các công ty dầu khí tại Mỹ.

Tất nhiên, cũng có các biện pháp trừng phạt chống lại Nga, điều mà nhiều người cho rằng sẽ ảnh hưởng đến sản xuất dầu của nước này, và điều đó có thể xảy ra. Trên thực tế, các biện pháp trừng phạt dầu mỏ - dưới hình thức trần giá xuất khẩu hàng hải và cấm vận xuất khẩu sang EU - không có tác dụng đối với dòng dầu chảy ra khỏi Nga.

Các ngân hàng đầu tư kỳ vọng giá dầu cao hơn, bất chấp sự sụt giảm gần đây do kỳ vọng về suy thoái kinh tế trên toàn cầu. Những kỳ vọng, hiện cũng bắt đầu ngấm vào giới thương nhân, phần lớn dựa trên việc Trung Quốc đảo ngược chính sách không có Covid. Nhưng họ cũng có thể tính đến thực tế là dầu vẫn là một mặt hàng không thể thiếu và thay thế hoàn toàn ở hiện tại. Và kỷ nguyên của dầu giá rẻ có thể sẽ kết thúc mãi mãi.

Morgan Stanley cho biết: “Chúng tôi duy trì quan điểm tích cực về giá dầu do nhu cầu phục hồi (Trung Quốc mở cửa trở lại, ngành hàng không phục hồi) trong bối cảnh nguồn cung hạn chế do mức đầu tư thấp, rủi ro đối với nguồn cung của Nga, việc ngừng phát hành kho dự trữ chiến lược của Mỹ (SPR) và hoạt động khai thác dầu đá phiến của Mỹ chậm lại”.

Tồn kho dầu của kho dự trữ chiến lược Mỹ (SPR) ở mức thấp nhất kể từ 1984

Tuy nhiên, tình hình có thể nghiêm trọng hơn rất nhiều đối với nguồn cung, như đã lưu ý trong một bài bình luận thị trường gần đây của Chủ tịch kiêm Giám đốc danh mục đầu tư của TortoiseEcoFin, Matt Sallee:

“Tồn kho dầu toàn cầu đang ở mức thấp nhất kể từ năm 2004, Bộ Năng lượng đã giải phóng 200 triệu thùng dầu từ Kho Dự trữ Dầu mỏ Chiến lược trong năm nay, OPEC tiếp tục đấu tranh để sản xuất theo hạn ngạch đã nêu và các nhà sản xuất Mỹ đang giúp đỡ nhưng chỉ có thể làm được rất nhiều."

Tồn kho dầu trong kho dự trữ chiến lược của Mỹ (SPR) tính đến 12.2022 đã xuống mức 378 triệu thùng thấp nhất kể từ tháng 12 năm 1983 là 377 triệu thùng.

Đây là một mô tả khá ngắn gọn về tình hình cung cấp dầu toàn cầu, nhưng không phải là bức tranh gợi lên những cảm xúc tích cực. Ví dụ, OPEC không có động lực để tăng sản lượng, Sallee lưu ý trong các bình luận tiếp theo cho Oilprice. Nó sẽ chỉ làm như vậy nếu nó biết dầu sẽ duy trì trên 100 USD/thùng trong một thời gian dài hơn, nhưng không có cách nào để tự tin về điều này ngay bây giờ.

Sau đó, có những hạn chế thuần túy về mặt vật chất đối với sản xuất của OPEC, bằng chứng là nhóm này thường xuyên thất bại trong việc đạt được các mục tiêu sản xuất — đã giảm — của chính mình. Hầu hết các thành viên OPEC đều có kế hoạch tăng trưởng sản lượng đầy tham vọng, nhưng họ vẫn giữ nguyên kế hoạch trong khi sản lượng thực tế vẫn thấp vì những lý do như cạn kiệt tự nhiên tại các mỏ đã trưởng thành và cuối cùng là không đủ đầu tư.

Như Sallee lưu ý, OPEC đã không sản xuất liên tục hơn 30 triệu thùng/ngày kể từ năm 2015 - 2018 khi họ cố tình làm như vậy trong nỗ lực tiêu diệt đá phiến của Mỹ và ở một mức độ lớn, họ đã thành công tạm thời. Và đó là bởi vì nó không muốn và cũng không thể làm như vậy.

Thiếu hụt đầu tư cũng đang trở thành một vấn đề đối với đá phiến của Mỹ.

Ít nhất là từ quan điểm của Nhà Trắng. Theo chính quyền Biden, tất cả những gì các nhà sản xuất Mỹ cần làm là chi nhiều hơn cho việc sản xuất bổ sung. Theo chính các nhà sản xuất Mỹ, triển vọng dài hạn đối với nhu cầu dầu là quá không chắc chắn về việc đầu tư vào sản xuất nhiều hơn.

Sau đó, có vấn đề về diện tích chính, mà một số chuyên gia đã cảnh báo đang cạn kiệt. TortoiseEcoFin's Sallee nằm trong số đó: “Diện tích tốt nhất đã được khai thác, ngành đang gặp khó khăn trong việc thu hút lao động và có nguồn tài chính hạn chế,” ông nói với Oilprice.

Theo ông, sản xuất dầu của Mỹ khó có thể ghi nhận tốc độ tăng sản lượng hàng năm từ 1 triệu thùng/ngày trở lên một lần nữa như đã từng xảy ra trong thời gian gần đây. Ông tin rằng tốc độ tăng trưởng từ 500.000 đến 750.000 thùng/ngày có nhiều khả năng hơn.

Biến đổi khí hậu và cam kết giảm phát thải carbon

Nhiên liệu hóa thạch đang dần bị thay thế bởi các nguồn năng lượng khác. Châu Âu tiến tới cấm bán ôtô chạy xăng, dầu từ năm 2035 cho thấy động thái cứng rắn nhằm loại bỏ yếu tố gây biến đổi khí hậu. Cơ quan Năng lượng Quốc tế, một trong những thành viên tích cực nhất của phong trào chuyển đổi năng lượng, trong Báo cáo Thị trường Dầu mới nhất đã điều chỉnh tăng dự báo về nhu cầu dầu toàn cầu trong năm tới do mức tiêu thụ tăng bất ngờ trong năm nay.

Rất có thể đây là một xu hướng bền vững trong trường hợp không có các lựa chọn thay thế khả thi cho các sản phẩm dầu mỏ. Và điều này có nghĩa là cung và cầu sẽ ở trạng thái cân bằng bấp bênh trong tương lai, liên tục ở bên bờ vực thiếu hụt hoặc thậm chí rơi vào tình trạng thiếu hụt trầm trọng, nếu Big Oil tiếp tục xoay trục sang năng lượng carbon thấp, vì điều đó buộc họ phải giảm sản lượng dầu của mình để tuân thủ theo cam kết giảm phát thải carbon. Tất cả những điều này có nghĩa là kỷ nguyên của dầu thô giá rẻ có thể đã kết thúc vĩnh viễn.

Tổng hợp dữ liệu từ Oilprice, Reuters, EIA, IEA, Opec, Morgan Stanley