Kinh tế Trung Quốc trả giá và đặt cược vào bất động sản

Trong suốt hàng chục năm, bất động sản luôn là trọng tâm của mô hình kinh tế Trung Quốc. Tất cả đều đặt cược vào nhà ở.

Mặc dù chính phủ Trung Quốc đã tung ra nhiều biện pháp hỗ trợ thị trường bất động sản, niềm tin của người tiêu dùng vẫn không được cải thiện. Không ai muốn mua nhà.

Cuộc khủng hoảng này đem đến 1 thách thức rất lớn cho các nhà lãnh đạo Trung Quốc. Mấy chục năm nay nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới đã dựa vào bất động sản để tạo ra tăng trưởng, giờ Trung Quốc đang muốn giảm bớt điều đó nhưng làm như vậy lại khiến cuộc khủng hoảng niềm tin ngày càng sâu sắc hơn. Các nhà đầu tư đang đặt ra rất nhiều dấu hỏi về tương lai của phép màu kinh tế Trung Quốc.

Các chuyên gia kinh tế, nhà đầu tư và các NHTW trên toàn thế giới đang cảnh báo nguy cơ mất ổn định tài chính và kêu gọi Bắc Kinh đối phó với khủng hoảng nhà đất. Cả IMF và World Bank đều hạ dự báo triển vọng kinh tế Trung Quốc.

Theo các chuyên gia kinh tế, Trung Quốc cần phải giảm phụ thuộc vào dòng vốn đầu tư vào những lĩnh vực như cơ sở hạ tầng và bất động sản, thay vào đó nên dựa vào người tiêu dùng.

Tuy nhiên, như Julian Evans-Pritchard, chuyên gia về Trung Quốc đang làm việc tại Capital Economics, nhận định, thách thức là rất lớn khi phải hỗ trợ đủ mạnh để ngành bất động sản có thể vượt qua giai đoạn chuyển đổi mà không thổi bùng lên bong bóng tài sản.

Cho đến nay Trung Quốc đã tung ra rất nhiều biện pháp nhưng hiệu quả thu về không được là bao. Các vụ vỡ nợ liên tiếp xuất hiện. Ước tính trên cả nước có tới 20 triệu căn hộ đã được bán nhưng chưa xây xong.

Bất động sản đóng vai trò quá quan trọng đối với kinh tế Trung Quốc. Do đó, ngành này suy sụp sẽ để lại nhiều hậu quả mà các nhà quản lý sẽ không thể ngó lơ. “Khi bạn có 30 năm tăng giá liên tục, sẽ không thể có cách nào để ngừng quá trình đó lại mà không gây ra nỗi đau lớn cho toàn bộ nền kinh tế”, giáo sư Michael Pettis của tổ chức CEIP nhận định.

Có rất nhiều bên đã hưởng lợi từ sự bùng nổ của thị trường bất động sản: các ngân hàng, chính quyền địa phương và cả không ít hộ gia đình. Giờ đây câu hỏi là ai sẽ đứng ra chịu thiệt hại.

Số tiền cần bỏ ra để cứu thị trường bất động sản là quá lớn, trong khi Trung Quốc còn phải chi nhiều tiền hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân và hộ gia đình để khuyến khích họ chi tiêu và vực dậy nền kinh tế bằng tiêu dùng.

Trong suốt hàng chục năm, bất động sản luôn là trọng tâm của mô hình kinh tế Trung Quốc. Tất cả đều đặt cược vào nhà ở. Nguồn thu của các địa phương chủ yếu đến từ tiền bán đất. Các gia đình đầu tư vào căn hộ chung cư. Ngành bất động sản và những ngành liên quan tạo ra rất nhiều việc làm.

Trung Quốc đã “tất tay” vào bất động sản và giờ đây đang phải trả giá. Sau nhiều thập kỷ dựa vào mô hình “vay mượn để xây”, hiện tại Bắc Kinh đang đứng trước những lựa chọn đầy khó khăn, giữa một bên là thị trường bất động sản và một bên là buộc phải hi sinh nhiều thứ để có một nền kinh tế khỏe mạnh hơn trong tương lai.