Kinh tế suy yếu, Trung Quốc trở thành 'rủi ro tiềm ẩn' cho toàn cầu

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) mới đây đã nâng dự báo tăng trưởng toàn cầu lên mức 3,2%, cho biết nền kinh tế toàn cầu đã chứng tỏ “khả năng phục hồi đáng kinh ngạc” bất chấp áp lực lạm phát và những thay đổi trong chính sách tiền tệ.

Nâng dự báo tăng trưởng thêm 0,1%

IMF hiện kỳ ​​vọng mức tăng trưởng toàn cầu là 3,2% vào năm 2024, tăng khiêm tốn 0,1% so với dự báo được đưa ra hồi tháng 1. Mức tăng trưởng 3,2% cũng được dự báo cho cả năm 2025.

IMF dự báo lạm phát trung bình toàn cầu sẽ giảm xuống 2,8% vào cuối năm 2024 từ mức 4% năm ngoái và xuống 2,4% vào năm 2025.

Nhà kinh tế trưởng của IMF, Pierre-Olivier Gourinchas, cho biết những phát hiện này cho thấy nền kinh tế toàn cầu đang hướng tới một cuộc “hạ cánh nhẹ nhàng” sau một loạt khủng hoảng kinh tế và những rủi ro đối với triển vọng hiện đã được cân bằng.

"Nền kinh tế toàn cầu tiếp tục thể hiện khả năng phục hồi đáng chú ý với tốc độ tăng trưởng ổn định và lạm phát giảm, nhưng nhiều thách thức vẫn còn ở phía trước”, ông Gourinchas nói.

Tăng trưởng dự kiến ​​sẽ được dẫn dắt bởi các nền kinh tế tiên tiến, trong đó có Mỹ và khu vực đồng EUR có dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ.

IMF đã điều chỉnh dự báo tăng trưởng của Mỹ năm 2024 lên 2,7%, cao hơn so với mức 2,1% dự báo hồi tháng 1, do việc làm và chi tiêu tiêu dùng mạnh hơn dự kiến. Cơ quan này kỳ vọng tác động chậm trễ của chính sách tài chính và tiền tệ thắt chặt hơn sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng của Mỹ xuống 1,9% vào năm 2025, nhưng đây cũng là mức điều chỉnh tăng so với ước tính 1,7% vào tháng 1.

Dự báo mới nhất của IMF điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng khu vực đồng EUR năm 2024 xuống 0,8% (từ mức 0,9% trong tháng 1), chủ yếu do tâm lý tiêu dùng yếu ở Đức và Pháp. Dự báo tăng trưởng năm 2024 của Anh đã được điều chỉnh giảm 0,1% xuống 0,5% trong bối cảnh lãi suất cao và lạm phát cao dai dẳng.

Tuy nhiên, báo cáo cho biết, triển vọng mờ mịt ở Trung Quốc và các nền kinh tế thị trường mới nổi lớn khác có thể đè nặng lên các đối tác thương mại toàn cầu.

Ông Gourinchas cho rằng khả năng leo thang xung đột ở Trung Đông có thể có “tác động mạnh mẽ” đến việc hạn chế tăng trưởng, đồng thời cho biết thêm rằng điều đó sẽ làm tăng giá dầu và lạm phát, khiến các ngân hàng trung ương phải thắt chặt chính sách tiền tệ.

Mặc dù đã được điều chỉnh tăng, dự báo tăng trưởng toàn cầu vẫn ở mức thấp so với lịch sử, một phần do tăng trưởng năng suất yếu và sự phân mảnh địa chính trị ngày càng gia tăng. Dự báo 5 năm của IMF dự báo tăng trưởng toàn cầu ở mức 3,1%, mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ.

Trung Quốc nằm trong số những rủi ro suy thoái chính

Trung Quốc, nền kinh tế vẫn còn suy yếu do thị trường bất động sản suy thoái, được coi là một trong số hàng loạt rủi ro tiềm ẩn mà nền kinh tế toàn cầu phải đối mặt.

IMF không thay đổi dự báo tăng trưởng năm 2024 của Trung Quốc là 4,6%, giảm từ mức 5,2% vào năm 2023, và tiếp tục giảm xuống 4,1% vào năm 2025. Tuy nhiên, tổ chức này cảnh báo rằng việc thiếu gói tái cơ cấu toàn diện cho lĩnh vực bất động sản đang gặp khó khăn của nước này có thể kéo dài tình trạng suy giảm nhu cầu trong nước.

Tuy nhiên, ông Gourinchas cho biết tốc độ tăng trưởng quý đầu tiên mạnh hơn dự kiến ​​của Trung Quốc có thể thúc đẩy triển vọng tăng trưởng.

IMF khuyến nghị Trung Quốc đẩy nhanh việc xử lý các nhà phát triển không khả thi và thúc đẩy hoàn thành các dự án nhà ở dang dở, đồng thời hỗ trợ các hộ gia đình dễ bị tổn thương để giúp khôi phục nhu cầu tiêu dùng.

Lĩnh vực bất động sản vẫn là trở ngại lớn với tăng trưởng kinh tế Trung Quốc.

Ngoài rủi ro từ Trung Quốc, còn các yếu tố khác bao gồm giá cả tăng vọt do lo ngại về địa chính trị, căng thẳng thương mại, sự khác biệt trong lộ trình giảm phát giữa các nền kinh tế lớn và lãi suất cao kéo dài.

Ngược lại, chính sách tài khóa nới lỏng hơn, lạm phát giảm và những tiến bộ trong trí tuệ nhân tạo được coi là động lực tăng trưởng tiềm năng.

Các ngân hàng trung ương hiện đang được theo dõi chặt chẽ để tìm tín hiệu về con đường lạm phát trong tương lai, đặc biệt là thời điểm Cục Dự trữ Liên bang (Fed) và Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cắt giảm lãi suất. Một số nhà phân tích gần đây đã dự báo khả năng Fed tăng lãi suất do lạm phát dai dẳng và căng thẳng gia tăng ở Trung Đông đè nặng lên tâm lý kinh tế.

IMF cho biết họ nhận thấy lạm phát toàn cầu giảm từ mức trung bình hàng năm là 6,8% vào năm 2023 xuống còn 5,9% vào năm 2024 và 4,5% vào năm 2025, trong đó các nền kinh tế tiên tiến quay trở lại mục tiêu lạm phát sớm hơn các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển.

“Khi nền kinh tế toàn cầu sắp hạ cánh mềm, ưu tiên ngắn hạn của các ngân hàng trung ương là đảm bảo lạm phát giảm xuống một cách suôn sẻ, bằng cách không nới lỏng chính sách quá sớm cũng như không trì hoãn quá lâu và khiến mục tiêu không đạt được mục tiêu”, ông Gourinchas nhận định.