Kiến nghị thu hồi hơn 28.000 tỷ đồng trong vụ Thủ Thiêm

TTCP kiến nghị, nếu không khắc phục được hoặc khắc phục không triệt để các vi phạm trước ngày 31/12, sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra.

Kiến nghị trên được Thanh tra Chính phủ (TTCP) nêu trong Thông báo số 1041/TB-TTCP kết luận thanh tra về công tác quản lý nhà nước và thực hiện pháp luật trong quy hoạch, quản lý xây dựng, đất đai tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP.HCM.

Căn cứ kết quả thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ và UBND TP thực hiện một số nội dung.

Cụ thể, về cơ chế chính sách và chấn chỉnh quản lý, giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính tham mưu cho Chính phủ hoặc ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền, hoàn thiện các quy định về việc xác định chi phí lãi vay trong phương pháp thặng dư để tính tiền sử dụng đất cho phù hợp, chính xác và khách quan.

Xem xét hướng dẫn phương pháp phân bổ chi phí dự phòng cho khối lượng phát sinh trong tổng mức đầu tư vào chi phí được tính trong phương pháp thặng dư để tính giá trị quyền sử dụng đất, đảm bảo hài hòa giữa lợi ích nhà nước và doanh nghiệp. Vì chi phí đó là khoản dự phòng khối lượng phát sinh do không lường trước được trong quá trình thực hiện, có thể sử dụng hết hoặc một phần chi phí này.

Đối với Bộ Tài chính cần sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể về việc sử dụng đất sạch báo cáo Thủ tướng để thực hiện việc thanh toán cho các dự án BT nói chung và Khu đô thị mới Thủ Thiêm nói riêng.

Đối với Bộ Xây dựng, xem xét, bổ sung hoặc điều chỉnh quy chuẩn xây dựng, đảm bảo đáp ứng kịp thời cho hoạt động xây dựng ngày càng phát triển; xem xét, xử lý việc xây dựng của Công ty Đại Quang Minh không đảm bảo đúng theo quy chuẩn xây dựng mà thanh tra Bộ Xây dựng đã kết luận.

Bộ này cũng cần xem xét theo thẩm quyền hoặc báo cáo Thủ tướng quy định rõ thời gian trực tiếp kiểm ta công tác nghiệm thu công trình xây dựng theo Nghị định 46 ngày 12/5/2015 của Chính phủ để tránh việc cán bộ kiểm tra kéo dài thời gian thực hiện kiểm tra, gây lãng phí cho doanh nghiệp khi đưa công trình vào khai thác sử dụng.

Đối với UBND TP cần xem xét và kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý đối với khoản thuế VAT trong các hợp đồng BT như tại dự án BT 4 tuyến đường chính…

Về xử lý kinh tế, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo thực hiện xử lý một số nội dung: UBND TP thực hiện thu hồi và hoàn trả ngay khoản tiền đã tạm ứng từ ngân sách không đúng quy định đã đầu tư cho Khu đô thị mới Thủ Thiêm đến thời điểm 30/9/2018 là hơn 26.315 tỷ đồng; sớm có giải pháp huy động các nguồn vốn hợp pháp để trả nợ các khoản vay ngân hàng đã đầu tư cho Khu đô thị mới Thủ Thiêm là hơn 4.286 tỷ đồng.

TP nghiên cứu các phương án khai thác quỹ đất còn lại trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm, tính lại tiền sử dụng đất của các dự án đã giao cho nhà đầu tư; đảm bảo không thất thoát tài sản nhà nước và khắc phục tình trạng mất cân đối khi đầu tư xây dựng khu Thủ Thiêm như đã kết luận.

TP thu hồi về ngân sách khoản tiền sử dụng đất dự kiến thanh toán cho các dự án BT bổ sung với Công ty Đại Quang Minh là hơn 1.800 tỷ đồng và lãi suất chậm nộp từ khi phát sinh đến nay.

Giao Bộ Tài chính chủ trì phối hợp với các Bộ Xây dựng, Tài nguyên Môi trường, Kế hoạch Đầu tư, UBND TP và TTCP thực hiện xác định đúng chi phí đầu tư bình quân đối với diện tich đất sạch mà nhà nước đã dùng tiền ngân sách để đền bù, giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Trên cơ sở đó, làm mức giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất và lựa chọn nhà đầu tư dự án theo quy định. Trong đó, kiểm tra, làm rõ và báo cáo Thủ tướng đối với khoản lãi trên số tiền tạm ứng từ ngân sách khoảng 10.503 tỷ đồng; xem xét, kiến nghị xử lý đối với khoản chênh lệch do xác định, trình và phê duyệt chi phí đầu tư bình quân hơn 17.042 tỷ đồng. Hoàn thành công việc và báo cáo Thủ tướng trước ngày 30/9/2019.

Kiến nghị để giao cho Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán, xác định lại tổng mức đầu tư và giá trị tiền sử dụng đất theo giá thị trường và quy định của pháp luật, nhằm tránh thất thoát tiền của nhà nước, khắc phụ trình trạng mất cân đối vốn như hiện nay đối với các dự án BT đang được thực hiện trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Trong quá trình kiểm toán, đề nghị xem xét sử dụng các kết quả qua thanh tra đã phát hiện, gồm khoản chênh lệch giảm giữ các quyết định phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất để thanh toán cho dự án BT 4 tuyến đường chính thiếu căn cứ và chưa đúng quy định hơn 3.901 tỷ đồng; các khoản do phê duyệt tổng mức đầu tư của các dự án BT tăng sai khoảng hơn 1.734 tỷ đồng; loại khỏi chi phí khi quyết toán dự án 4 tuyến đường chính hơn 25 tỷ đồng là khoản chi phí không đủ điều kiện quyết toán vào dự án…

Về xử lý trách nhiệm, giao UBND TP chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân thuộc thẩm quyền như: Ban quản lý Khu đô thị mới Thủ Thiêm, các Sở Giao thông vận tải, Tài chính, Tài nguyên Môi trường, Quy hoạch Kiến trúc, Xây dựng, Kế hoạch Đầu tư, Viện Nghiên cứu phát triển thành phố, các đơn vị tư vấn, các nhà đầu tư dự án… đã có khuyết điểm, vi phạm đã nêu trong phần kết quả và kết luận thanh tra.

Thanh tra Chính phủ chuyển kết luận thanh tra đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét, xử lý theo thẩm quyền đối với các tổ chức, cá nhân thuộc diện Bộ Chính trị và Ban bí thư quản lý có liên quan đến khuyết điểm, vi phạm được nêu trong kết luận thanh tra này.

Trong quá trình xử lý về trách nhiệm và kinh tế sau thanh tra, nếu không khắc phục được hoặc khắc phục không triệt để các vi phạm về kinh tế gây thiệt hại tài sản nhà nước trước ngày 31/12 thì chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra.