'Kiếm cả tỷ đồng một năm' trên TikTok

Những video này khiến nhiều người trẻ cảm thấy áp lực tài chính, trung niên hoài nghi năng lực bản thân.

Khoảng thời gian từ sau dịch Covid-19 cho đến nay, khi lướt TikTok và các trang mạng xã hội, tôi thấy một dạng nội dung rất phổ biến và được giới trẻ quan tâm, đó là những video hoặc bài viết chia sẻ theo kiểu:

"GenZ thu nhập hơn trăm triệu một tháng thật dễ dàng", "2k tự thân mua nhà, mua ôtô ở tuổi 20, "giới trẻ chỉ đi du lịch hàng ngày vẫn kiếm 5-60 triệu mỗi tháng", "vì sao nên bỏ việc văn phòng và làm freelancer", "trước 30 tuổi mà chưa có nhà có xe hơi là thất bại...".

Ban đầu tôi nghĩ loại nội dung này rất hay, vì nó cho thấy được rằng các bạn trẻ sau này càng ngày càng giỏi hơn so với các thế hệ đi trước. Và các bạn này là những tấm gương sáng để noi theo. Nhưng dần dần khi những video này phổ biến tràn lan hơn, tôi nhận ra được cái hệ lụy mà nó đang mang lại cho những người dùng trẻ.

Đó là nó đang gây rối loạn, hoang mang, gây ra khủng hoảng về niềm tin.

Nhiều người trẻ đang phải đối mặt với rất nhiều áp lực xã hội. Trong đó áp lực về tài chính là rất lớn, và việc tiếp xúc với dạng nội dung như thế này có thể khiến cho họ cảm áp lực đồng trang lứa và khủng hoảng. Họ cảm thấy hoang mang về công việc - sự nghiệp và tương lai khi mang bản thân so sánh với những "tấm gương" công nghiệp được xây dựng bởi những kênh tạo content thu hút người xem để kiếm lợi nhuận kia.

Chẳng nói gì giới trẻ, đến người "trung niên" như tôi xem qua còn thấy giật mình và hoang mang, khi mỗi ngày đều nghe thấy cả chục, cả trăm bạn trẻ khoe làm chơi chơi "sương sương vui vẻ" cũng có thể kiếm vài tỷ một năm dễ dàng như ăn bánh.

Không phải ai khi nghe những câu chuyện chưa biết là thật hay bịa kia xong cũng có động lực để phấn đấu nhanh chóng thành công được như vậy. Mà sẽ có một lượng rất lớn người xem bị cảm thấy tự ti, chán nản và hoài nghi về công việc, sự nghiệp mình đang làm, đang theo đuổi.

"Vì sao mình ngồi văn phòng ngày tám tiếng mà một năm không dư dả được mấy đồng, còn bọn trẻ bỏ việc làm TikToker tự do cũng kiếm được mấy tỷ một năm? Vậy mình có nên bỏ việc và làm TikTok như bọn nó không?" - một ví dụ về tư duy bị phản tác dụng của người xem.

Những thành tựu được khoe khoang ngày một nhiều kia không phải là sự thật hoàn toàn. Thực tế là, để có thu nhập hàng chục đến hàng trăm triệu một tháng, người ta cần phải đầu tư rất nhiều thời gian và nỗ lực vào công việc và kiến thức của mình. Không phải cứ nhảy việc là sẽ thành công, không phải cả xã hội nên bỏ công ty và đi làm TikToker, đi bán hàng online là sẽ thành triệu phú cả.

Nên biết rằng, trở thành một freelancer hoàn toàn không phải là một điều dễ dàng và thoải mái như cách các bài đăng kia miêu tả, và không phải cứ làm freelance là thu nhập sẽ mặc định từ vài chục đến vài trăm triệu một tháng (với tư cách là một freelancer hơn 6 năm kinh nghiệm, tôi có thể cam đoan với các bạn như vậy).

Các bài đăng đó chỉ nhồi vào đầu người xem những thành tựu dát vàng cao sang mà không hề nhắc tới các khó khăn, rủi ro và những trường hợp thất bại. Họ khiến cho người xem nói chung và giới trẻ nói riêng cảm thấy rằng - nếu mình không thành công giàu có được như những bạn trẻ dưới tuổi 25 kia thì đấy là do mình bất tài, là một kẻ thất bại. Cực kỳ độc hại và nguy hiểm.

Thay vì tin tưởng vào những ảo tưởng về tài chính và sự nghiệp rồi cảm thấy thất vọng suy sụp khi mang bản thân đi so sánh, các bạn trẻ nên tập trung vào việc phát triển bản thân và học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước. Người giỏi có người giỏi hơn, và mỗi cá nhân đều có xuất phát điểm tài chính khác nhau.

Thay vì mãi ngồi so sánh bản thân với thành tựu của họ thì nên có tư duy kiên nhẫn và chịu đựng khó khăn để đạt được mục tiêu của mình, từng bước một tiến lên, khoan mộng tưởng làm chủ doanh nghiệp khi bản thân chưa có bất cứ kinh nghiệm và trải nghiệm đủ. Ngoài ra, cũng cần phải biết đánh giá một công việc và đưa ra quyết định đúng đắn khi cần thiết, nhảy việc không sai nhưng nó cần sự cân nhắc nghiêm túc.