Khủng hoảng lưu trữ Gạo ở Ấn Độ: Thừa mứa trong cảnh thiếu hụt

Tại bang Chhattisgarh, cách thủ đô New Delhi của Ấn Độ khoảng 800 dặm về phía đông nam, hàng triệu tấn gạo đang thối rữa trong các kho lưu trữ do không được xử lý kịp thời. Tình trạng này không chỉ xảy ra ở một nơi mà phản ánh vấn đề rộng lớn hơn của nền nông nghiệp và cơ sở hạ tầng lưu trữ của Ấn Độ, nơi nông sản thường bị lãng phí vì điều kiện bảo quản kém.

Gia súc gặm cỏ ngay bên cạnh những bao lúa chất đống cao, phủ tấm nhựa đen trong khi một số bị côn trùng và mưa gió làm hư hại. Chỉ riêng tại Chhattisgarh, tính đến cuối tháng 9 năm 2023, đã có khoảng 3 triệu tấn gạo chưa được chế biến đang chờ xử lý, theo các nguồn tin từ Bloomberg.

Vấn đề này trở nên đáng báo động hơn khi hình ảnh về những bao gạo thối lan truyền trên mạng xã hội, trong bối cảnh dự trữ gạo quốc gia của Ấn Độ đạt mức cao kỷ lục, trong khi vụ thu hoạch mới sắp bắt đầu. Thủ tướng Narendra Modi, nhằm kiểm soát giá lương thực và đảm bảo nguồn cung cấp ngũ cốc miễn phí cho khoảng 800 triệu người dân, đã ban hành các biện pháp hạn chế xuất khẩu lương thực từ tháng 5 năm 2022.

Đầu tiên là cấm xuất khẩu lúa mì, sau đó là gạo và đường. Những động thái này, từ quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, đã gây ra những tác động lớn đến thị trường quốc tế và khiến nông dân trong nước tức giận khi giá bán của họ bị giảm mạnh.

Sau vụ mùa bội thu nhờ gió mùa năm 2023, chính phủ Modi đã nới lỏng một số hạn chế vào tháng 9, bao gồm việc dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo trắng không phải basmati. Tuy nhiên, chính phủ vẫn giữ lại thuế xuất khẩu đối với gạo đồ và quy định mức giá tối thiểu cho gạo trắng xuất khẩu, chưa kể việc giữ nguyên lệnh cấm xuất khẩu lúa mì và đường. Điều này gây khó khăn cho nông dân, khi giá bán gạo giảm trong khi chi phí sản xuất tăng cao.

Các chuyên gia và người trồng trọt đang kêu gọi chính phủ mở cửa hoàn toàn thị trường xuất khẩu để giải phóng hàng tồn kho và nâng giá gạo. Kondreddi Bulli Swamy, một nông dân 62 tuổi ở bang Andhra Pradesh, cho biết các biện pháp kiểm soát đã khiến ông phải chịu thiệt thòi, trong khi chi phí sản xuất ngày càng tăng khiến việc nuôi sống gia đình tám người của ông trở nên khó khăn hơn.

Thủ tướng Modi đang đứng trước bài toán cân bằng giữa việc kiềm chế giá thực phẩm trong nước, vốn đã tăng trung bình khoảng 8% trong năm nay, và đảm bảo phúc lợi cho nông dân – lực lượng chiếm phần lớn cử tri ở vùng nông thôn Ấn Độ.

Trước cuộc tổng tuyển cử, nông dân đã biểu tình đòi hỏi mức giá sàn được pháp luật bảo đảm cho nông sản của họ. Mặc dù Modi đã giành chiến thắng trong nhiệm kỳ thứ ba kéo dài năm năm vào tháng 6, Đảng Bharatiya Janata của ông đã mất nhiều ghế quan trọng tại các khu vực nông thôn.

Vào tháng 10 và tháng 11 năm 2023, Ấn Độ sẽ bước vào các cuộc bầu cử cấp tiểu bang, và để xoa dịu nông dân, chính phủ đã thực hiện một số điều chỉnh chính sách như áp thuế nhập khẩu dầu ăn, giảm thuế xuất khẩu hành tây và loại bỏ mức giá xuất khẩu tối thiểu đối với gạo basmati. Điều này giúp nông dân và người tiêu dùng quốc tế có thể mua gạo với giá thấp hơn, mặc dù những biện pháp này vẫn chưa giải quyết triệt để vấn đề.

Theo dữ liệu chính phủ, xuất khẩu gạo của Ấn Độ từ tháng 4 đến tháng 8 năm 2023 đã giảm 24% so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 6,4 triệu tấn. Các biện pháp hạn chế xuất khẩu đã đẩy giá gạo toàn cầu lên cao, ảnh hưởng đến người tiêu dùng tại các thị trường quan trọng như Trung Đông, Đông Nam Á và Châu Phi. Theo Shirley Mustafa, một nhà kinh tế tại Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh lương thực toàn cầu, khi gạo là lương thực thiết yếu ở nhiều quốc gia.

Giá gạo trắng phổ biến của Thái Lan, một chuẩn mực quốc tế, đã tăng lên mức 570 USD/tấn vào cuối tháng 9, cao hơn 26% so với mức trung bình trong thập kỷ qua. Tuy nhiên, giá gạo đã giảm mạnh nhất trong vòng hơn 16 năm vào ngày 2 tháng 10, sau khi Ấn Độ nới lỏng các hạn chế.

Mặc dù các biện pháp kiểm soát vẫn được duy trì, Ấn Độ vẫn là nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới trong năm 2023. Vào đầu tháng 9, lượng gạo dự trữ của Tổng công ty Lương thực Ấn Độ (FCI) đạt khoảng 32 triệu tấn, tăng 39% so với cùng kỳ năm trước. Để giảm bớt tình trạng dư thừa, chính phủ quyết định bán 2,3 triệu tấn gạo từ kho dự trữ cho các nhà sản xuất ethanol, mặc dù đây là một biện pháp gây tranh cãi trong một quốc gia đứng thứ 111/125 trong Chỉ số Đói nghèo Toàn cầu năm 2022.

Joseph Glauber, một chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chính sách Thực phẩm Quốc tế ở Washington, cho rằng các biện pháp hạn chế xuất khẩu của Ấn Độ không giải quyết được vấn đề giá lương thực cao trong nước, mà còn làm tổn hại đến nông dân, những người sẽ nhận được giá cao hơn nếu không có những biện pháp này. Chi phí bán lẻ thực phẩm phụ thuộc nhiều vào khâu chế biến, đóng gói và vận chuyển, không chỉ từ giá nguyên liệu thô.

Tình trạng cơ sở hạ tầng kém, không đủ kho chứa, khiến lúa gạo bị lưu trữ ngoài trời dẫn đến tình trạng hư hỏng. Đây là vấn đề dai dẳng ở Ấn Độ, nơi hàng triệu trang trại nhỏ đóng vai trò cung cấp lương thực chính cho đất nước đông dân nhất thế giới này.

----------------------------------------------------------------------------------------------

Trong chu kỳ kinh tế, dòng tiền đầu tư được luân chuyển giữa các loại tài sản đầu tư khác nhau để tối đa hóa lợi nhuận. Hiện nay Sở giao dịch hàng hóa VN mới được cấp phép liên thông trên thị trường hàng hóa quốc tế. Thông qua Sở mình có thể đầu tư trực tiếp trên các sàn hàng hóa thế giới, với các sản phẩm thiết yếu như là: Đồng, Bạc, Cà phê, Đường, Nông sản ...