Không để tình trạng cài cắm “lợi ích nhóm” trong xây dựng luật

Quốc hội yêu cầu tăng cường giám sát và xử lý nghiêm trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra sơ hở, sai phạm, tham nhũng, cài cắm lợi ích trong xây dựng luật.

Sáng 2/6, tiếp tục chương trình phiên họp thứ 5, với 446/465 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành (chiếm 90,28%), Quốc hội đã thông qua Nghị quyết Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023.

Trước khi đại biểu bấm nút, báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, quá trình thảo luận, có ý kiến đề nghị bổ sung, thể hiện trong Nghị quyết quan điểm xem xét, xử lý trách nhiệm của tập thể, cá nhân khởi xướng chính sách, đề xuất xây dựng pháp luật nhưng có sơ hở dẫn đến sai phạm, tham nhũng, tiêu cực, cản trở sự phát triển của đất nước.

Ông Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, ý kiến của đại biểu Quốc hội là xác đáng, phù hợp với chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, do đó, xin tiếp thu, bổ sung yêu cầu này tại dự thảo Nghị quyết.

Bên cạnh đó, thực hiện Nghị quyết số 27 của Trung ương, Đảng đoàn Quốc hội đang chỉ đạo xây dựng Đề án Quy định về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật để trình Bộ Chính trị.

Dự thảo đề án đã được gửi lấy ý kiến tham gia của các Tỉnh ủy, Thành ủy trực thuộc Trung ương và cơ quan, tổ chức có liên quan.

Trong thời gian tới, Đảng đoàn Quốc hội sẽ tiếp tục gửi dự thảo đề án đã được tiếp thu, chỉnh lý để xin ý kiến các Đoàn đại biểu Quốc hội. Ủy ban Thường vụ Quốc hội rất mong nhận được ý kiến góp ý của các vị đại biểu Quốc hội để tiếp tục hoàn chỉnh đề án quan trọng này.

Về tổ chức thực hiện, có ý kiến đề nghị nghiên cứu quy định thành phần Ban soạn thảo phải bao gồm các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các nhóm đối tượng chịu sự điều chỉnh của văn bản để tránh lợi ích nhóm, cục bộ trong xây dựng luật; bổ sung quy định việc lấy ý kiến nhân dân, lấy ý kiến rộng rãi đối tượng chịu tác động của văn bản.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật hiện hành đã quy định cụ thể về việc thành lập Ban soạn thảo, việc tổ chức lấy ý kiến các dự án luật, quy trình thẩm định, thẩm tra, thảo luận, xem xét thông qua luật, pháp lệnh…

Luật quy định rõ ngoài trưởng ban là người đứng đầu cơ quan, tổ chức chủ trì soạn thảo thì ban soạn thảo còn bao gồm đại diện cơ quan, tổ chức có liên quan, các chuyên gia, nhà khoa học và không giới hạn số lượng thành viên Ban soạn thảo;

Trong quá trình soạn thảo, cơ quan soạn thảo có trách nhiệm tổ chức lấy ý kiến của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan, nhất là đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của văn bản, đăng tải công khai dự án, dự thảo trên cổng thông tin điện tử, tổ chức hội thảo, hội nghị để lấy ý kiến rộng rãi và tổng hợp, tiếp thu, giải trình các ý kiến góp ý.

Tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan được phân công soạn thảo dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết đề cao kỷ luật, kỷ cương, tuân thủ đầy đủ các yêu cầu trong Kết luận số 19 của Bộ Chính trị, chấp hành nghiêm túc, thực chất các quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tiếp tục đổi mới phương thức, cải tiến cách thức tổ chức thực hiện để nâng cao chất lượng các dự án;

Bảo đảm không để xảy ra sơ hở có thể dẫn đến tham nhũng, tiêu cực, tình trạng cài cắm “lợi ích nhóm”, “lợi ích cục bộ” trong đề xuất, xây dựng, ban hành chính sách, pháp luật.

Tại Nghị quyết, Quốc hội đồng ý bổ sung vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023 tổng số 7 dự án luật, trong đó có Luật Đường bộ; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; Luật Thủ đô (sửa đổi)…

Trong đó, trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023), thông qua tại Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023) dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.

Về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, tại Kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2024) ngoài thông qua 9 luật được cho ý kiến từ cuối năm 2023, Quốc hội sẽ cho ý kiến 9 dự án luật, trong đó có Luật Công đoàn (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược…

Vào Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024) sẽ trình Quốc hội thông qua 9 luật, cho ý kiến 2 dự án luật (Luật Chuyển đổi giới tính; Luật Việc làm (sửa đổi).

Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia trong quy trình xây dựng pháp luật đề cao trách nhiệm, tăng cường kỷ luật, kỷ cương; bảo đảm thực hiện nghiêm Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh; không đề nghị bổ sung dự án vào Chương trình ở thời điểm sát kỳ họp Quốc hội, trừ trường hợp thực sự cần thiết, cấp bách, cần triển khai kịp thời chủ trương, chính sách của Đảng, kết luận, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư; khắc phục triệt để tình trạng gửi hồ sơ dự án, dự thảo không đúng thời hạn quy định.