Kho dầu lớn nhất bị cháy, hệ thống năng lượng Cuba càng thêm 'căng thẳng'

Nhiều tháng lại đây, hệ thống năng lượng của Cuba gặp phải khó khăn trầm trọng. Sau khi kho dầu lớn nhất Cuba bị cháy, ngày 8/8, nhà máy nhiệt điện Antonio Guiteras gần đó buộc phải ngắt kết nối khỏi lưới điện quốc gia của nước này, khiến tình hình càng thêm căng thẳng.

Sự cố bất ngờ trên làm tăng mức thâm hụt công suất phát điện tại Cuba lên 1.192 MW, điều này có nghĩa là tình trạng mất điện trên diện rộng và trong nhiều giờ (lên tới hơn 10 giờ/ngày) tại hòn đảo này sẽ kéo dài hơn dự kiến ban đầu. Liên minh Điện lực Cuba (UNE) cho biết mức tiêu thụ điện trong giờ cao điểm tại Cuba có thể lên tới 2.900 MW, như vậy, sản lượng điện thực tế của đảo quốc này chỉ đáp ứng được khoảng 60% nhu cầu.

Trước khi xảy ra sự cố, UNE đã dự báo lưới điện quốc gia Cuba sẽ bị thâm hụt phát điện khoảng 850 MW và con số này có thể lên tới mức 924 MW vào giờ cao điểm ban đêm, khi nhu cầu sử dụng điện tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, sau khi nhà máy nhiệt điện công suất 220 MW này ngừng hoạt động, mức thâm hụt phát điện cũng theo đó tăng thêm.

Trên thực tế, trong ngày 8/8, UNE đã ghi nhận mức thâm hụt công suất phát điện tối đa là 1.223 MW. Sự cố tại nhà máy nhiệt điện Antonio Guiteras đã khiến thủ đô La Habana thiếu 200 MW và việc khôi phục tải còn phụ thuộc vào điều kiện sẵn có của lưới điện quốc gia.

Trong thông cáo ngắn gọn về sự cố, UNE cho biết nhà máy nhiệt điện Antonio Guiteras buộc phải ngừng hoạt động do thiếu hụt mức nước thô cần thiết để phát điện.

UNE lý giải rằng Antonio Guiteras chỉ cách khu công nghiệp nơi đang xảy ra vụ hỏa hoạn chưa từng thấy tại Cuba 2,7km và những nỗ lực ngăn chặn đám cháy lan rộng đã ảnh hưởng đến nguồn cung cấp nước cho nhà máy nhiệt điện này. Ngoài ra, việc bơm nhiên liệu cho nhà máy cũng bị gián đoạn do phải đợi các xe bồn cung cấp từ tỉnh lân cận Mayabeque.

Giám đốc kỹ thuật của UNE Lázaro Guerra Hernández cho biết nhà máy nhiệt điện Antonio Guiteras đang nỗ lực khắc phục sự cố bằng cách vận chuyển nước đã được xử lý từ nhà máy nhiệt điện Ernesto Che Guevara, ở Mayabeque, để tiếp tục quá trình sản xuất.

Ông Guerra Hernández cũng chỉ rõ mức độ phục hồi của nhà máy nhiệt điện Antonio Guiteras, nằm ở tỉnh miền Tây Matanzas, phụ thuộc vào tình trạng sẵn có của mực nước. Bên cạnh đó, đơn vị này cũng đang làm việc để đảm bảo nguồn cung dầu phục vụ sản xuất điện, trong bối cảnh việc bơm nhiên liệu bị gián đoạn do vụ hỏa hoạn.

hói lửa bốc ngùn ngụt tại hiện trường vụ cháy các bể chứa dầu ở Vịnh Matanzas, Cuba, ngày 6/8/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Trước đó, sau khi một bồn chứa dầu thô tại kho nhiên liệu bên Vịnh Matanzas bị sét đánh trúng gây cháy dữ dội tối 5/8 (giờ địa phương), UNE đã cảnh báo rằng nhà máy nhiệt điện Antonio Guiteras chỉ còn đủ nhiên liệu dự trữ trong 48 giờ.

Theo thông tin từ UNE, ngoài sự cố tại nhà máy nhiệt điện Antonio Guiteras, hiện nay 9 tổ máy thuộc 5 nhà máy nhiệt điện ở phía Tây và phía Đông của đảo quốc Caribe này cũng đã ngừng hoạt động do sự cố. UNE đánh giá tình hình của hệ thống năng lượng Cuba là "căng thẳng" và "phức tạp", đồng thời đã áp dụng các biện pháp để tiết kiệm tiêu thụ.

Trên thực tế, Cuba đã tiến hành cắt điện ở nhiều khu vực khác nhau gần như hàng ngày trong bốn tháng trở lại đây. Bộ Lao động và An sinh Xã hội Cuba mới đây thậm chí còn đề xuất thực hiện làm việc từ xa để giảm lượng tiêu thụ điện trong khu vực kinh tế Nhà nước.

Chính quyền thủ đô La Habana, địa phương ít bị mất điện nhất trong cả nước, đã bắt đầu cắt điện luân phiên từ ngày 1/8 và đình chỉ nhiều lễ hội truyền thống để chia sẻ với các tỉnh/thành phố khác vốn thường xuyên chịu cảnh mất điện kéo dài. Thống đốc La Habana Reinaldo García chỉ ra rằng việc cắt điện luân phiên sẽ giúp thủ đô Cuba tiết kiệm 100 MW, qua đó tiết kiệm nhiên liệu và góp phần xoa dịu tình trạng mất điện tại các địa phương khác.

Khói lửa bùng lên dữ dội tại hiện trường vụ cháy kho dầu ở khu công nghiệp Matanzas, Cuba ngày 8/8/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Bất chấp những nỗ lực của chính quyền, tình trạng mất điện kéo dài và có hệ thống không chỉ gây bức xúc trong nhân dân mà còn gây ra sự cố hỏng hóc các thiết bị điện, sửa chữa rất khó khăn, tốn kém và trong nhiều trường hợp dẫn đến phải mua mới.

Chính phủ Cuba thừa nhận tình trạng nói trên đang gây bức xúc trong xã hội, song sẽ không thể giải quyết trong ngắn hạn. Trong một bài phát biểu gần đây trước Quốc hội, Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel khẳng định không ai mong muốn tình trạng mất điện xảy ra và ảnh hưởng đến đời sống của người dân, đồng thời kêu gọi người dân thấu hiểu và đoàn kết.

Hệ thống điện Cuba hiện đã lỗi thời về công nghệ. Theo Bộ trưởng Năng lượng và Mỏ Cuba Liván Arronte Cruz, 16 tổ máy phát điện của nước này đã đạt tuổi thọ tối đa và liên tục gặp sự cố trong bối cảnh đất nước thiếu nguồn tài chính để bảo dưỡng, bảo trì và sửa chữa. Tình trạng này càng trở nên trầm trọng hơn do áp lực thường trực của cuộc bao vây cấm vận do Mỹ đơn phương áp đặt chống lại đảo quốc láng giềng này, khiến việc mua các máy móc mới hoặc phụ tùng thay thế để sửa chữa các tổ máy phát điện trở nên khó khăn hơn.