22/11/2019 Cập nhật ĐHCĐ 2024

Khiếu kiện về đất nhiều vì giá chênh quá lớn

Bảng giá đất ở Sài Gòn cao nhất khoảng 300-350 triệu mỗi m2, trong khi giá thị trường cả tỷ đồng, nên khi nhà nước thu hồi dễ phát sinh khiếu kiện.

Vấn đề này được ông Đào Trung Chính, Phó tổng Cục quản lý đất đai (Bộ Tài nguyên - Môi trường) nêu ra tại hội thảo Quản lý đất đai và phương hướng sử dụng đất hiệu quả trên địa bàn TP HCM, ngày 22/11. Ông cho biết Bộ đang cố gắng đẩy bảng giá này lên, nhưng như thế đồng nghĩa với việc tăng nghĩa vụ nộp thuế của người dân và doanh nghiệp. Vì vậy, cơ quan chức năng phải xem lại các tỷ lệ, nếu thuế quá cao thì không khuyến khích, thu hút được đầu tư.

Cùng quan điểm, GS Đặng Hùng Võ (nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên – Môi trường) nói rằng, giá đất nhà nước ban hành hiện chỉ được 30-40% giá thị trường. Tức là giá đất Bộ trình Chính phủ mức cao nhất là 340 triệu/m2 trong khi thực tế phải 800-900 triệu/m2.

"Tại sao cứ tiếp tục tình trạng buồn cười như thế này? Nếu không nâng giá đất lên ngang thị trường thì mọi thứ đảo lộn hết. Điều này chúng ta đã thấy hậu quả rồi, đó là ngân sách thất thoát, nhà đầu tư thì được lợi một cách vô lý", ông Hùng nói và cho rằng việc này kéo dài sẽ làm cho hệ thống quản lý đất đai thiếu hiệu quả.

Theo đó, cần phải sớm hoàn chỉnh hệ thống thu ngân sách từ đất. Ở các nước công nghiệp phát triển, nguồn này luôn chiếm 50-90% tổng thu ngân sách địa phương, còn Việt Nam chỉ được khoảng 10%. Riêng TP HCM, số tiền thu từ đất chưa tới 5% ngân sách dù giá đất vào loại cao nhất nước.

Phó tổng Cục quản lý đất đai Đào Trung Chính cũng nêu một thực trạng là các cơ quan nhà nước đang quản lý đất bằng biện pháp hành chính, thu hồi rất nhiều mà không để doanh nghiệp và người dân tự thỏa thuận, việc đấu giá đất chưa đảm bảo minh bạch. Vấn đề này làm mất đi sự sáng tạo, năng động trong sử dụng đất bởi không phải địa phương nào cũng có nguồn lực để thu hồi, bồi thường.

Ông Nguyễn Văn Xa, nguyên Cục trưởng Quản lý công sản (Bộ Tài chính) cũng nói rằng, sự bất cập trong quản lý đất đai từ giá đất, việc thu hồi, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đã gây ra nhiều hệ lụy như khiếu kiện kéo dài, giảm nguồn thu cho nhà nước từ. "Tôi cho rằng cần xây dựng Bộ Luật đất đai mới với tiêu chí đơn giản, dễ hiểu và thống nhất. Việc xây dựng nên giao cho cơ quan lập pháp chứ không nên giao bên hành pháp để tránh tình trạng làm luật có lợi cho mình", ông Xa đề xuất.

Theo ông Thắng, tài chính đất đai là một yếu tố có tầm quan trọng đặc biệt trong quản lý đất đai đô thị, nhất là đô thị như TP HCM. Do giá đất quá cao nên một quyết định hành chính về có thể mang lại lợi ích hoặc làm mất đi lợi ích vài nghìn tỷ đồng cho ngân sách.

"Một hệ thống tài chính đất đai đô thị hiệu quả phải được xây dựng trên nguyên tắc vốn hóa được đất đai, tức là đất đai quy đổi được dễ dàng thành vốn tài chính", ông Thắng nói.