Kênh trái phiếu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn là mục tiêu xa vời?

Các doanh nghiệp muốn phát hành trái phiếu phải đạt mực độ tín nhiệm nhất định cũng như trình độ phát triển tốt. Doanh nghiệp vừa và nhỏ khó đáp ứng yêu cầu này...

Bàn về sự mất cân băng thị trường tín dụng và thị trường vốn tại Diễn đàn Kinh tế tư nhân Việt Nam 2019 do Chính phủ và Ban Kinh tế Trung ương đồng chủ trì sáng nay (2/5), ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) cho rằng, thực trạng của nền kinh tế hiện nay tạo áp lực quá lớn đến hệ thống các tổ chức tín dụng.

Vị lãnh đạo vụ chức năng của Ngân hàng Nhà nước dẫn ra một số nguyên nhân chính dẫn đến sự mất cân bằng.

Thứ nhất, phía doanh nghiệp chưa có báo cáo kế hoạch kinh doanh dài hạn, cũng chưa lên được lộ trình sử dụng vốn dài hạn.

Thứ hai, doanh nghiệp còn ngại công bố thông tin, báo cáo thông tin tài chính chưa được rõ ràng, gây khó khăn cho các tổ chức tín dụng.

Thứ ba, doanh nghiệp chưa đáp ứng được điều kiện phát hành trái phiếu, thiếu vắng các nhà đầu tư chuyên nghiệp mang tính lâu dài, tính thanh khoản của trái phiếu chưa cao, chưa có các tổ chức xếp hạng tín dụng tạo điều kiện cho doanh nghiệp và các nhà đầu tư...

Để tháo gỡ tình trạng trên, đại diện Ngân hàng Nhà nước cho rằng cần rà soát, khuyến khích, tạo điều kiện cho doanh nghiệp, hiện đại hóa công nghệ thông tin, sớm hình thành công ty xếp hạng tín nghiệm đủ năng lực.

Về phía doanh nghiệp cần nâng cao năng lực tài chính, quản trị điều hành, có kế hoạch sản xuất kinh doanh dài hạn, có lộ trình đủ lớn, tập trung vào phát triển vốn thông qua phát hành trái phiếu...

Thế nhưng, ở hướng đi tìm vốn qua trái phiếu, ông Đỗ Ngọc Quỳnh - Tổng thư ký Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam lại cho rằng, việc hình thành kênh trái phiếu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa là mục tiêu xa vời.

Bởi theo ông Quỳnh, các doanh nghiệp muốn phát hành trái phiếu phải đạt mực độ tín nhiệm nhất định cũng như trình độ phát triển tốt. Doanh nghiệp vừa và nhỏ khó đáp ứng yêu cầu này.

Cũng theo đánh giá của đại diện Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam, thì tư duy xây dựng luật trái phiếu của Việt Nam dường như đang đi theo mô hình phát hành cổ phiếu, áp điều kiện quá chặt với doanh nghiệp.

Theo ông, điều quan trọng nhất là phải minh bạch thông tin và cơ chế thoáng hơn để thị trường tự định hướng.

Cũng ở khía cạnh minh bạch thông tin, bà Phan Thị Thu Hiền - Vụ Tài chính Ngân hàng, Bộ Tài chính cho rằng doanh nghiệp cần tạo ra văn hóa công bố thông tin, trên cơ sở tuyên truyền phải gắn với tính trách nhiệm.

Phía doanh nghiệp, yếu tố này liên quan đến vấn đề quản trị. Khi doanh nghiệp công bố thông tin đầy đủ, chính xác thì các nhà đầu tư có thể yên tâm, chấp nhận rủi ro. Mặt khác, nhà đầu tư cũng cần nắm được đầy đủ kiến thức này, giúp thị trường tài chính đảm bảo được tính công khai.

Dù còn những hạn chế, nhưng ở một chuyển biến đang có ở khối các doanh nghiệp đã tham gia niêm yết trên thị trường chứng khoán, được ông Phạm Hồng Sơn - Phó chủ tịch Ủy ban Chứng khoán đánh giá tại Diễn đàn, nhận thức của các doanh nghiệp cũng đã dần nâng cao, tạo nền tảng cho sự minh bạch thông tin.

Theo ông Sơn, các doanh nghiệp Việt Nam nhìn chung có sự tiến bộ rất lớn về văn hóa công bố thông tin. Hiện tượng phải xử phạt đã giảm rất nhiều trong những năm qua, gần như không có trường hợp cố tình vi phạm.