Jesse Livermore: Quản lý cảm xúc đừng bao giờ chống lại thị trường

Quản lý cảm xúc là yếu tố cần thiết nhất trong việc giao dịch trên thị trường chứng khoán. Là một nhà đầu cơ chuyên nghiệp hãy học cách quản lý và đưa ra những quyết định sáng suốt khi thực hiện giao dịch.

Kiểm soát cảm xúc là yếu tố cần thiết nhất trong việc giao dịch trên thị trường chứng khoán.

Đừng dự đoán! Hãy chờ cho đến khi thị trường cung cấp cho bạn manh mối, tín hiệu, gợi ý trước khi bạn hành động. Chỉ giao dịch sau khi nhận định của bạn được thị trường xác nhận. Dự đoán không có cơ sở sẽ giết chết bạn. Dự đoán cùng với tham lam và hy vọng là bộ ba chết chóc sẽ giết chết bạn. Đừng đưa ra quyết định chỉ dựa trên dự đoán. Thị trường luôn cho bạn thời gian để hành động. Nếu bạn đủ kiên nhẫn chờ đợi các manh mối sẽ có rất nhiều thời gian để thực hiện các giao dịch.

Tất cả các cổ phiếu đều giống như con người, chúng cũng có các tính cách khác nhau: hung hăng, dè dặt, cao siêu, bộc trực, buồn tẻ, cổ hủ, bất ổn, rất logic hoặc phi logic. Nghiên cứu cổ phiếu giống như bạn nghiên cứu một con người, sau một thời gian, phản ứng của chúng trong những hoàn cảnh nhất định trở nên có thể dự đoán được. Một số nhà giao dịch giới hạn giao dịch của họ trong phạm vi giá cụ thể.

Đừng dành nhiều thời gian cố gắng tìm ra lý do tại sao giá của một cổ phiếu lại tăng hoặc giảm. Thay vào đó, hãy nhìn vào sự thật rằng cổ phiếu đã tăng hoặc giảm và đưa ra quyết định kịp thời. Câu trả lời nằm ở sự biến động trên thị trường, đừng cố gắng tìm ra lý do tại sao và quan trọng nhất là không bao giờ chống lại thị trường.

Tầm quan trọng của việc quản lý cảm xúc

Các nhà đầu tư hằng ngày từ khi thị trường mở cửa cho đến lúc thị trường đóng cửa đều chỉ chăm chú vào trước màn hình chú ý từng con số nhấp nháy xanh đỏ biến thiên mỗi phút, mỗi giây.

Nếu đã phát ngán với các con số nhấp nháy đỏ vàng hoa mắt đó, ta sẽ chuyển sang cắm mặt vào những hội nhóm của các nhà đầu tư trên nền tảng mạng xã hội để tìm hiểu xem ta nên mua gì, bán gì, hold mã nào, cắt lỗ ra sao?... Để rồi đến cuối ngày, khi mọi thứ đã kết thúc chỉ có mình ta với những quyết định của mình, ta sẽ để tâm trí mình chìm vào dòng suy nghĩ về mọi quyết định mua bán của bản thân mình.

Và đó chính là thời điểm mà lý trí chúng ta bị lấn át hoàn toàn bởi cảm xúc. Vì nếu trong ngày hôm đó ta được “độ” mua đầu thắng đó, ta sẽ bị chìm trong cảm xúc chiến thắng khiến ta chẳng màng đến rủi ro, hậu quả mình gành phải. Ngược lại, nếu ta đang tức giận, ta sẵn lòng bỏ qua hết mọi rủi ro từ thấp nhất cho đến lớn nhất với mong muốn duy nhất là giành lại những gì mình đã mất, dù ai cũng biết rằng điều đó là bất khả.

Ở trong một thị trường biến động từng ngày như thế, ranh giới giữa việc kiếm lời và thua lỗ cách nhau trong gang tấc nên kiến thức và kiến thức là hai thứ vô cùng quan trọng. Việc mua bán theo linh cảm, gạt bỏ hoàn toàn lý trí là con đường gần nhất đưa bạn ra “đê”

Vậy thì làm sao để quản trị được cảm xúc khi đầu tư?

Biết được lý do mình đầu tư

Thị trường chứng khoán là một thị trường biến thiên liên tục khi bảng giá thay đổi không ngừng đồng nghĩa với việc các nhà đầu tư phải luôn đưa ra quyết định liên tục và quyết định thật nhanh trước khi bảng giá nhảy số lần tiếp theo. Nhưng những quyết định không phải là sự quyết định bừa, mọi quyết định của ta đều phải dựa vào một quá trình phân tích và xử lý thông tin, đưa ra các mục tiêu mình cần đạt được khi đầu tư, kế hoạch phân bố vốn hợp lý… Cho nên mọi quyết định đầu tư đều không phải là quyết định thời điểm mà đó chính là sự tìm hiểu và nghiên cứu trong thời gian dài tạo lên.

Và để cho mọi quyết định của bản thân mình trở lên đơn giản và khoa học hơn. ta cần chuẩn bị cho mình một bộ kế hoạch đầu tư tường tận hơn bao giờ hết. Tư đó sẽ khiến cho quá trình đầu tư của mình theo một quy trình được định sẵn từ ban đầu.

Bồi đắp kiến thức đầu tư

Cho dù bạn làm gì đi chăng nữa, kiến thức vẫn luôn là tiền đề và giá trị lõi nhất khi bạn bắt đầu tham gia vào một lĩnh vực nào đó. Và tất nhiên đầu tư chứng khoán cũng không phải ngoại lệ, nền tảng kiến thức ở đây không chủ là những khái niệm căn bản như EPS, PE, các phương pháp định giá, phân tích kỹ thuật, phân tích cơ bản… Mà kiến thức ở đây nó còn là những kiến thức về quản lý tài chính cá nhân, đầu tư theo logic tường minh, tư duy khách quan trong quá trình mua và bán. Học cách phân bổ từng danh mục đầu tư, phân bố vốn cho từng hạng mục phù hợp sao cho hợp lý với tổng số vốn của bản thân.

Ngoài kiến thức về việc đầu tư, quản lý tài chính, phân bố danh mục đầu tư ra chúng ta cũng cần phải có sự hiểu biết chung về thị trường. Bạn cần chấp nhận rằng không có điều gì trong việc đầu tư là chắc chắn, mọi quyết định xuống tiền, mọi quyết định đầu tư đều có cho mình một mức độ rủi ro nào đó và cổ phiếu có khả năng sinh lời càng cao thì tỉ lệ rủi ro của chúng càng cao. Và cũng chẳng có chuyện nền kinh tế cả nước mỗi năm mới tăng được 5-10% mà bạn mới “chân ướt chân ráo” đầu tư mà tài khoản lãi gấp đôi, gấp ba lần.

Đừng quá tham

Bất cứ ai bất đầu tư, cùng đều mang cho bản thân mình một kỳ vọng rằng chẳng mấy chốc rằng tài khoản của mình có thể gấp nhiều lần so với số vốn mình bỏ. Nhưng đến một thời điểm ta sẽ nhận ra rằng “lòng tham của con người không đáy”. Khi ta mua vào một mã và mã cổ phiếu đó tăng trưởng 50%, phải nói con số tăng trưởng này là ước mơ của nhiều người. Tuy nhiên, không ít người chẳng vui vẻ gì so với mức tăng đó, họ tiếc nuối rằng tại sao mã mình mua không tăng nhiều hơn, tại sao mình không bỏ nhiều tiền vào mã cổ phiếu đó.

Không những vậy, họ còn so sánh lợi nhuận của mình so với người khác hoặc một mức lợi nhuận vượt ngoài khả năng của họ, có thể thấy được người ta dù đạt được nguộn lãi nhiều đến đâu những họ cũng sẽ chẳng bao giờ thỏa mãn với thứ mình đã từng đạt được.