Iran tung bằng chứng không thể chỗi cãi, Mỹ bất ngờ dịu giọng vụ UAV bị bắn rơi

Iran một mặt công bố video tên lửa được khai hỏa và nhắm trúng máy bay trinh sát không người lái (UAV) MQ-4C của hải quân Mỹ, mặt khác cung cấp tọa độ thẳng lên Liên Hợp Quốc để chứng minh UAV Mỹ xâm phạm không phận.

Vài giờ sau khi bắn rơi máy bay UAV trinh sát MQ-4C của hải quân Mỹ, lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) của Iran ngày 20/6 công bố video ghi lại cảnh tên lửa khai hỏa trúng vào máy bay Mỹ. Trong video, người ta nhìn rõ khoảnh khắc tên lửa được khai hỏa rồi bay theo đường zích zắc bám đuổi mục tiêu trước khi phát nổ.

IRGC trước đó tuyên bố chiếc MQ-4C bị bắn khi đang bay trên vùng trời khu vực Kuh Mubarak, thuộc tỉnh Hormuzgan của Iran, tức xâm phạm vùng trời của Iran. Tuy nhiên, Mỹ đến nay vẫn khẳng định UAV bị bắn hạ khi đang hoạt động trên không phận quốc tế gần Eo biển Hormuz.

Sáng 21/6, để chứng minh việc máy bay Mỹ đã xâm phạm lãnh thổ, Ngoại trưởng Iran Javad Zarif công bố tọa độ chiếc MQ-4C bị bắn rơi, đồng thời thông báo Tehran vớt được một số mảnh vỡ máy bay trong lãnh hải. "Chúng tôi không muốn chiến tranh, nhưng sẽ hết lòng bảo vệ lãnh thổ", Ngoại trưởng Zarif nói thêm.

Trong khi đó, tại Liên hợp quốc (LHQ), đại sứ Iran Majid Takht Ravanchi viết thư cho Tổng thư ký Antonio Guterres cho hay "máy bay Mỹ đã xâm phạm không phận Iran khi trở về căn cứ qua Eo biển Hormuz. Lực lượng phòng không Iran hành động theo Điều 51 của Hiến chương LHQ và tiêu diệt mục tiêu lúc 4h05 ngày 20-6 (giờ địa phương) tại tọa độ 25°59'43" Bắc, 57°02'25" Đông".

Đây được xem là bằng chứng khó chối cãi về việc UAV Mỹ đã xâm nhập lãnh thổ Iran.

Ban đầu, các chuyên gia lo ngại vụ bắn hạ máy bay này có thể khiến quan hệ hai bên tiếp tục xấu đi, nhất là sau các tuyên bố cứng rắn lên quan đến vụ tàu chở dầu bị tấn công trên Vịnh Oman cách đây đúng một tuần. Hôm 20/6, Tổng thống Mỹ Trump viết trên Facebook rằng Iran đã "mắc sai lầm rất lớn" khi bắn rơi UAV của Mỹ.

Tuy nhiên, vài giờ sau, ông Trump hạ giọng, gọi đây là sự cố "con sâu làm rầu nồi canh", cho rằng vụ bắn rơi UAV Mỹ không phải hành động cố ý và được thực hiện bởi "ai đó ngu ngốc và không biết kiềm chế".

MQ-4C Triton là UAV dành cho hải quân Mỹ, được phát triển từ mẫu RQ-4 Global Hawk. So với dòng RQ-4 nguyên bản, những chiếc MQ-4C được gia cố khung thân, giúp chống chịu mưa đá, chim và sét đánh, cùng hệ thống chống đóng băng trên cánh.

Đây được xem là mẫu UAV hiện đại nhất thế giới, có khả năng làm nhiệm vụ liên tục trong 30 giờ, tầm hoạt động 15.200 km, trần bay 18 km và đạt tốc độ tối đa 575 km/h. Truyền thông Mỹ cho biết đơn giá của một chiếc UAV này lên đến 180 triệu USD.

Việc bắn rơi UAV Mỹ của Iran cho thấy năng lực phòng không vượt trội trong khu vực của nước này. Tehran từng một lần ép hạ cánh và tịch thu một UAV trinh sát RQ-170 Sentinel của Mỹ vào năm 2011 và một máy bay MQ-9 Reaper vào năm 2018.