Iran gồng mình trước áp lực quốc tế

Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei hôm 17-1 cho rằng vụ Iran bắn nhầm máy bay Ukraine là một thảm kịch và sự cố đáng buồn bị Mỹ và các đồng minh tận dụng nhằm làm lu mờ việc giết chết Thiếu tướng Qassem Soleimani.

Đây là lần đầu tiên sau 8 năm, lãnh tụ Khamenei dẫn dắt lễ cầu nguyện tại thủ đô Tehran. Hàng ngàn người đã tập trung bên trong phòng cầu nguyện lớn ở trung tâm Tehran, khu vực xung quanh và đường phố bên ngoài nơi diễn ra lễ cầu nguyện. Lãnh tụ tối cao Iran cho rằng việc Iran tấn công tên lửa nhằm vào các mục tiêu của Mỹ ở Iraq trong tháng này là "cú tát vào mặt Mỹ".

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh các cuộc biểu tình giận dữ lan rộng vì máy bay chở khách Ukraine bị quân đội Iran bắn hạ hồi tuần trước. Lãnh đạo Iran cũng chịu áp lực vì nền kinh tế suy thoái nghiêm trọng do các lệnh trừng phạt của Mỹ gây ra. Theo đài BBC, Tổng thống Iran Hassan Rouhani hôm 15-1 cũng kêu gọi đoàn kết dân tộc.

Liên quan đến vụ máy bay Ukraine bị bắn hạ, Iran cùng ngày kêu gọi cộng đồng quốc tế không biến vụ việc thành vấn đề chính trị và bày tỏ sự ngạc nhiên khi bị chỉ trích về quá trình xử lý. Hãng thông tấn ISNA (Iran) dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi cho biết Iran đã hợp tác chặt chẽ với các nước có công dân thiệt mạng trong vụ tai nạn.

Phản ứng trên được đưa ra sau khi 5 quốc gia có công dân thiệt mạng trong vụ việc cho biết Tehran nên bồi thường cho gia đình các nạn nhân và cảnh báo thế giới đang theo dõi phản ứng của họ.

Sau cuộc họp tại London, giới chức Canada, Ukraine, Thụy Điển, Afghanistan và Anh ra tuyên bố kêu gọi Iran tổ chức một cuộc điều tra quốc tế kỹ lưỡng, độc lập và minh bạch dành cho các quốc gia có công dân thiệt mạng. Bộ trưởng Ngoại giao Canada Francois-Philippe Champagne cho biết Iran đã nhận trách nhiệm nhưng chỉ có một cuộc điều tra đầy đủ mới tiết lộ nguyên nhân chính xác và những ai liên quan đến vụ việc.

Chuyến bay của hãng hàng không Ukraine International Airlines bị tên lửa tấn công vào ngày 8-1 ngay sau khi cất cánh rời Tehran để đến thủ đô Kiev. Iran sau đó thừa nhận bắn nhầm máy bay dân dụng này dù ban đầu phủ nhận liên quan. Toàn bộ 176 người, gồm 57 công dân Canada, đều thiệt mạng.

Theo hãng tin Reuters, Bộ Nội vụ Ukraine cho hay danh tính của tất cả 11 công dân Ukraine đã được xác định và các thi thể nạn nhân sẽ được đưa về nước vào ngày 19-1.