Iran đòi Mỹ 50 tỷ USD tiền bồi thường thiệt hại

Hãng tin ISNA ngày 29/9 dẫn lời ông Mohsen Rezaei, thành viên hội đồng cố vấn cho lãnh đạo tối cao Iran, cho biết Washington có nghĩa vụ phải bồi thường 50 tỷ USD cho những thiệt hại vì lệnh trừng phạt để nước Cộng hòa Hồi giáo này có thể trở lại thực thi các thỏa thuận hạt nhân.

“Chúng tôi cần những điều kiện ngoài Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA)”, ông Rezai nói.

Ông Mohsen Rezai đồng thời tuyên bố rằng chính quyền Mỹ thông qua các lệnh trừng phạt đang cố gắng cắt đứt quan hệ thương mại của Iran và tiến tới phong tỏa đất nước.

Căng thẳng gia tăng ở Vịnh Ba Tư kể từ tháng 5/2018 khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đơn phương từ bỏ thỏa thuận hạt nhân năm 2015 giữa các cường quốc và Iran và bắt đầu áp dụng các biện pháp trừng phạt làm tê liệt Iran trong chiến dịch gây "áp lực tối đa".

Tình hình càng nghiêm trọng sau loạt vụ tấn công nhằm vào hai cơ sở dầu lửa then chốt của Arab Saudi. Mỹ tố Iran là thủ phạm mặc dù phiến quân Houthi ở Yemen đã đứng ra nhận trách nhiệm. Phía Tehran khẳng định không liên quan.

Hôm 26/9 căng thẳng giữa Mỹ và Iran tiếp tục leo thang khi Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo sẽ điều 200 binh sỹ cùng tên lửa Patriot tới hỗ trợ năng lực phòng thủ của Arab Saudi, sau các vụ tấn công vào 2 cơ sở dầu lửa.

Các nước Pháp, Đức, Anh, Saudi Arabia với những mức độ khác nhau đều đổ lỗi cho Iran thực hiện vụ tấn công này.

Iran gọi những cáo buộc trên là “nực cười” và tuyên bố không liên quan gì đến các vụ tấn công mà nhóm Huthi ở Yemen đã nhận thực hiện.

Tại diễn đàn Liên hợp quốc (LHQ), Arab Saudi kêu gọi có hành động chống Iran, cho rằng các vụ tấn công mới đây vào 2 cơ sở dầu lửa của nước này là “cuộc sát hạch thực sự về ý chí của cộng đồng quốc tế”.

Về phần mình, Tổng thống Iran Rouhani tuyên bố Iran sẽ không bao giờ đàm phán với Mỹ dưới sức ép hoặc kèm theo các điều kiện tiên quyết. Tổng thống Rouhani cho rằng chỉ có bãi bỏ tất cả các lệnh trừng phạt và tôn trọng nghị quyết của Hội đồng Bảo an mới mở đường cho đàm phán:

Tổng thống Iran cảnh báo các nhà lãnh đạo thế giới rằng an ninh ở vùng Vịnh Ba Tư có thể sụp đổ nhanh chóng chỉ với “sai lầm nhỏ”, đồng thời cáo buộc Mỹ dấn thân vào 1 “cuộc chiến khủng bố kinh tế tàn nhẫn” chống lại nước này. Giới chức Iran cho biết, nước này vẫn đứng vững trên đôi chân cuả mình thông qua đẩy mạnh xuất khẩu các hàng hóa, ngoài dầu lửa, tăng thuế doanh thu và thúc đẩy các hợp đồng mua hàng đổi hàng.