IMF đánh giá gián đoạn thương mại trên Biển Đỏ ảnh hưởng lớn đến các nền kinh tế Trung Đông

Giám đốc phụ trách khu vực Trung Đông-Bắc Phi (MENA) của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), ông Jihad Azour, nhận định sự gián đoạn kéo dài trong hoạt động vận chuyển qua Biển Đỏ có thể ảnh hưởng lớn đến một số nền kinh tế Trung Đông cũng như hoạt động thương mại toàn cầu, giữa lúc lực lượng Houthi ở Yemen tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công nhằm vào tàu thương mại di chuyển qua tuyến đường thủy quan trọng này.

Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, phát biểu tại Diễn đàn Chiến lược Arab diễn ra ở Dubai ngày 3/1, ông Azour cho biết chi phi vận chuyển container đã tăng vọt và khối lượng thương mại được vận chuyển qua Kênh đào Suez của Ai Cập sụt giảm sau cuộc tấn công đầu tiên của lực lượng Houthi nhằm vào tàu thương mại trên Biển Đỏ vào tháng trước. Ông Azour nói thêm chi phí xuất khẩu đã gia tăng, đặc biệt trong hoạt động thương mại giữa châu Á và châu Âu, đồng thời lưu ý một phần lớn dầu mỏ nhập khẩu của thế giới được vận chuyển qua Kênh đào Suez. Lực lượng Houthi đã thực hiện các cuộc tấn công bằng tên lửa nhằm vào các tàu chở hàng đi qua Biển Đỏ kể từ cuối năm 2023. Tình hình an ninh ở Biển Đỏ đang gây rủi ro cho chuỗi cung ứng và thương mại hàng hóa toàn cầu vì tuyến hàng hải này đóng vai trò quan trọng đối với thương mại quốc tế cũng như hoạt động vận chuyển dầu khí.

Eo biển Bab Al Mandeb, nằm ở rìa phía Nam của Biển Đỏ, là tuyến đường dành cho tàu chở dầu và tàu thương mại đi lại giữa Vịnh Arab và châu Á, cũng như các tàu đi đến châu Âu qua Kênh đào Suez. Khoảng 12% khối lượng thương mại dầu mỏ được vận chuyển bằng đường biển và 8% lượng khí đốt tự nhiên hóa lỏng của thế giới đi qua Eo biển Bab Al Mandeb. Một số hãng vận tải biển quốc tế, bao gồm Hapag Lloyd, Mediterranean Shipping Company và Maersk, đã định tuyến lại các tàu của họ qua miền Nam châu Phi, một tuyến đường biển dài hơn và tốn kém hơn, trong bối cảnh các cuộc tấn công nhằm vào tàu ở Biển Đỏ vẫn tiếp diễn.

Bất chấp những thách thức nói trên, ông Azour cho hay nền kinh tế khu vực MENA được dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm nay. Tuy nhiên, quan chức cấp cao của IMF nói rằng sự không chắc chắn ở cấp độ chính trị cũng như nguy cơ leo thang xung đột trong khu vực đã phủ bóng đen lên các dự báo cho năm 2024. Theo ông, cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, nền kinh tế toàn cầu đang có dấu hiệu phục hồi và các chính sách được đưa ra trên toàn cầu nhằm giải quyết vấn đề lạm phát dường như đang mang lại kết quả, và điều này có thể có tác động tích cực đối với MENA. Ông nhấn mạnh cuộc xung đột ở Gaza cho đến nay đã có tác động hạn chế đến các nền kinh tế ở MENA rộng lớn hơn, trong đó Palestine và các nước láng giềng đang chịu ảnh hưởng nặng nề, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch.

Trong báo cáo Triển vọng Kinh tế thế giới công bố hồi tháng 10/2023, IMF dự báo các nền kinh tế Trung Đông và Trung Á dự kiến sẽ tăng trưởng 3,4% trong năm 2024, sau khi ghi nhận mức tăng khoảng 2% năm 2023. Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo nền kinh tế Palestine sẽ giảm 3,7% năm 2023, so với mức dự báo tăng 3,2% được đưa trước thời điểm nổ ra xung đột ở Gaza.