IEA: Nhu cầu điện toàn cầu sẽ tăng vọt do AI và biến đổi khí hậu

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) vừa công bố báo cáo mới nhất, dự báo một bức tranh đầy thách thức về nhu cầu điện toàn cầu trong năm 2024. Theo đó, mức tăng trưởng nhu cầu điện dự kiến sẽ đạt 4%, cao nhất kể từ năm 2007, ngoại trừ các giai đoạn phục hồi đặc biệt sau khủng hoảng tài chính 2010 và đại dịch COVID-19 năm 2021.

IEA chỉ ra sự tăng vọt này đến từ ba yếu tố chính: Thời tiết ngày càng nóng lên, sự phục hồi kinh tế, và nhu cầu mạnh mẽ từ các nền kinh tế lớn như Trung Quốc, Ấn Độ và Mỹ. Đáng chú ý, báo cáo cũng chỉ ra vai trò ngày càng quan trọng của trí tuệ nhân tạo (AI) trong việc thúc đẩy nhu cầu điện trong tương lai gần.

Tuy nhiên, việc dự báo chính xác tác động của AI đến nhu cầu điện không phải là điều dễ dàng. IEA chỉ ra rằng thiếu dữ liệu lịch sử đáng tin cậy về mức tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu và nhiều yếu tố không chắc chắn về tốc độ triển khai AI khiến việc dự đoán trở nên phức tạp.

Tại Mỹ, các dự báo cho thấy các trung tâm dữ liệu có thể sẽ tiêu thụ từ 4% đến 10% tổng lượng điện vào năm 2030. Trên phạm vi toàn cầu, IEA dự đoán mức tiêu thụ điện từ các trung tâm dữ liệu (không bao gồm tiền điện tử) sẽ tăng từ khoảng 1-1.3% nhu cầu điện toàn cầu năm 2022 lên khoảng 1.5%-3% vào năm 2026.

Song song với sự phát triển của AI, biến đổi khí hậu cũng đang đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy nhu cầu điện. Tháng 5/2024 đánh dấu tháng thứ 12 liên tiếp ghi nhận nhiệt độ kỷ lục trên Trái đất.

Từ Việt Nam đến Mỹ, nhiệt độ tăng cao đã khiến nhu cầu làm mát tăng vọt, gây áp lực lên hệ thống lưới điện. Xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục gia tăng khi ngày càng nhiều hộ gia đình ở các nền kinh tế đang phát triển mua sắm thêm máy điều hòa không khí.

Trước tình hình này, IEA nhấn mạnh tầm quan trọng của việc áp dụng các tiêu chuẩn hiệu quả cao hơn cho máy điều hòa không khí nhằm giảm thiểu tác động của nhu cầu làm mát gia tăng lên hệ thống điện. Đồng thời, việc mở rộng và củng cố hệ thống lưới điện cũng được coi là yếu tố then chốt để đảm bảo độ tin cậy và ổn định của nguồn cung.

Mặc dù nhu cầu điện tăng cao, báo cáo của IEA cũng mang đến một tia hy vọng về sự phát triển của năng lượng sạch. Theo dự báo, chỉ riêng các tấm pin mặt trời có thể đáp ứng khoảng một nửa mức tăng trưởng nhu cầu điện toàn cầu đến năm 2025. Kết hợp với năng lượng gió, hai nguồn năng lượng tái tạo này dự kiến sẽ chiếm gần 75% mức tăng nhu cầu điện trong giai đoạn tới.

Báo cáo của IEA đã vẽ nên một bức tranh toàn cảnh về thách thức và cơ hội trong lĩnh vực năng lượng toàn cầu. Trong khi nhu cầu điện tăng vọt do AI và biến đổi khí hậu đặt ra những thách thức lớn, sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng sạch mở ra triển vọng về một tương lai năng lượng bền vững hơn.