Hưởng lợi từ FTA, kinh tế Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ

Nhờ vào hàng loạt FTA, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đã tăng trưởng rất mạnh và tạo ra xung lực hỗ trợ kinh tế tăng trưởng và hồi phục trong giai đoạn hậu COVID-19.

Hiện tại, Việt Nam là một trong số ít các nước chỉ sau 15 năm vào WTO mà đã đàm phán, ký kết 15 FTA, trong đó có 8 FTA ký kết trong khuôn khổ hợp tác ASEAN nội và ngoại khối.

Với tư cách là một bên độc lập, Việt Nam đã ký kết 6 FTA với các đối tác Nhật Bản, Chile, Hàn Quốc, Liên minh Kinh tế Á Âu, Liên minh châu Âu, và Hiệp định Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Theo cam kết tại các Hiệp định này, Việt Nam cam kết mở cửa thị trường hàng hóa với việc cắt giảm theo lộ trình từ 70% đến 100% dòng thuế. Đặc biệt trong 2 FTA thế hệ mới là FTA Việt Nam - EU và CPTPP, Việt Nam đã cam kết mở cửa thị trường sâu rộng trên các lĩnh vực hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, mua sắm Chính phủ và cả những lĩnh vực nhạy cảm như lao động, môi trường…

Về điều này, ông Trịnh Minh Anh - Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo liên ngành hội nhập quốc tế đánh giá: Việt Nam là một trong những nước tận dụng các Hiệp định tốt chỉ sau Trung Quốc. Các doanh nghiệp Việt đang tận dụng rất tốt điều này.

Cụ thể, tính riêng 10 tháng đầu năm 2021, bất chấp đại dịch, kim ngạch xuất khẩu ước tính đạt 267,93 tỷ USD, tăng 16,6% so với cùng kỳ năm trước.

Trong đó, xuất khẩu của khu vực kinh tế trong nước ước tính đạt 69,77 tỷ USD, tăng 7,7% và chiếm 26,04% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước; Khu vực kinh tế nước ngoài (kể cả dầu thô) ước tính đạt 198,16 tỷ USD, tăng 20,1% và chiếm tỷ trọng 73,96% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Khu vực kinh tế nước ngoài tiếp tục chiếm tỷ trọng chủ yếu trong kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Về cán cân thương mại, cán cân thương mại hàng hóa 10 tháng năm 2021 ước nhập siêu 1,45 tỷ USD. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước nhập siêu 22,7 tỷ USD; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) xuất siêu 21,28 tỷ USD.

Trong năm 2022, dự báo bối cảnh thế giới và trong nước có nhiều cơ hội để tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam tuy nhiên vẫn có nhiều rủi ro tiềm tàng. Tuy nhiên, các FTA thế hệ mới vẫn sẽ là một trong những xung lực hỗ trợ cho kinh tế Việt Nam tăng trưởng.

Cụ thể, với những mặt hàng xuất khẩu, ông Minh Anh kiến nghị cần tập trung vào nhóm hàng nông, lâm, thủy sản: sắn, cao su, nhân điều, rau quả, thủy sản, chè các loại...; nhóm hàng nhiên liệu, khoáng sản: than đá, xăng dầu các loại, dầu thô, quặng;

Nhóm hàng công nghiệp chế biến tiếp tục đóng vai trò quan trọng, đóng góp chính vào tăng trưởng xuất khẩu chung của cả nước khi chiếm tỷ trọng 86,1% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước: sắt thép các loại; máy móc thiết bị dụng cụ phụ tùng khác; gỗ và sản phẩm gỗ, hàng dệt và may mặc, giầy dép các loại.

Dù vậy, trong bối cảnh dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp hiện nay, các FTA vừa là cơ hội và là thách thức. Trong đó, thách thức lớn nhất chính là quá trình vận chuyển hàng hóa, đảm bảo giao - nhận hàng đúng tiến độ.