Hungary tuyên bố không bắt giữ Tổng thống Nga theo lệnh của ICC

Chánh văn phòng Thủ tướng Hungary Viktor Orban ngày 24/3 cho biết, Hungary sẽ không bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin theo lệnh của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) nếu ông đặt chân đến lãnh thổ nước này.

RT dẫn lời ông Gergely Gulyas, Chánh văn phòng Thủ tướng Hungary, cho biết Budapest đã ký và phê chuẩn Quy chế Rome thành lập ICC vào năm 2001, nhưng việc bắt giữ Tổng thống Nga Putin là không có cơ sở theo luật pháp nước này.

"Chúng tôi có thể tham chiếu theo luật pháp Hungary. Dựa trên cơ sở đó, chúng tôi không thể bắt giữ Tổng thống Nga. Quy chế của ICC chưa được ban hành ở Hungary", ông Gulyas nói.

Quan chức này cho biết chính phủ Hungary "không có lập trường" về lệnh bắt giữ đối với ông Putin. Tuy nhiên, ông cũng đưa ra ý kiến cá nhân rằng quyết định của ICC có thể “khiến tình hình leo thang chứ không dẫn tới hòa bình”.

Trong thời gian qua, Hungary - thành viên Liên minh châu Âu (EU), đã nhiều lần lên tiếng phản đối các lệnh trừng phạt của phương Tây áp đặt lên Moscow vì cuộc xung đột tại Ukraine. Quốc gia thành viên NATO này cũng phản đối các động thái viện trợ quân sự cho Ukraine, cảnh báo châu Âu có thể bị kéo vào xung đột Ukraine.

Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) ngày 17/3 đã ban hành trát bắt giữ Tổng thống Nga Vladimir Putin và Ủy viên Tổng thống về Quyền Trẻ em tại Nga Maria Lvova Belova, với cáo buộc có liên quan đến việc "trục xuất bất hợp pháp" trẻ em Ukraine từ các khu vực của Ukraine sang Nga.

Theo đó, trát bắt giữ yêu cầu 123 thành viên của ICC bắt giữ Tổng thống Nga và giao nộp ông đến Den Haag để xét xử nếu ông đặt chân lên lãnh thổ của các nước này. Tuy nhiên, việc thực thi hay không tùy thuộc vào mỗi quốc gia với những lý do khác nhau.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngày 23/3 kêu gọi tất cả các quốc gia thành viên của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) nên tuân thủ nghĩa vụ khi cơ quan này ban hành trát bắt giữ Tổng thống Nga. Tuy nhiên, ông Blinken cũng khẳng định Washington không phải là bên tham gia ICC và không đề cập giả thuyết ông Putin sẽ đặt chân đến Mỹ.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tư pháp Đức Marco Buschmann đã mô tả quyết định của ICC là "tín hiệu quyết tâm quan trọng" và tuyên bố rằng Berlin sẽ có nghĩa vụ "bắt giữ Tổng thống Putin khi ông ấy đặt chân vào lãnh thổ Đức và giao ông ấy cho ICC".

Thủ tướng Đức Olaf Scholz cũng hoan nghênh quyết định của ICC và nhấn mạnh rằng "không ai đứng ngoài vòng luật pháp". Cho đến nay, Đức là quốc gia duy nhất công khai tuyên bố sẽ thực thi lệnh bắt ông Putin do ICC ban bố.

Trong khi đó, Nga coi lệnh bắt giữ của ICC với Tổng thống Putin là "vô hiệu và không thể chấp nhận được". Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova gọi quyết định của ICC là "một hành động vô nghĩa" và không dựa trên bất kỳ cơ sở pháp lý nào.

"Nga không phải là một bên của Quy chế Rome về ICC nên chúng tôi không có nghĩa vụ gì với tòa đó cả", bà Zakharova nhấn mạnh.

Phó chủ tịch Hội đồng An ninh quốc gia Nga Dmitry Medvedev ngày 23/3 cảnh báo bất kỳ nỗ lực nào nhằm bắt giữ ông Putin sẽ lời tuyên chiến đối với Nga.

Ông cho biết Moscow sẽ dùng mọi phương tiện sẵn có để nhắm vào "Quốc hội, Văn phòng Thủ tướng Đức" nếu xảy ra tình huống Tổng thống Putin bị bắt. Quan chức này cũng bình luận rằng những quyết định như việc vừa qua của ICC đã tạo ra tiềm năng tiêu cực lớn.

Còn Ủy ban Điều tra Nga cho biết sẽ tiến hành đánh giá pháp lý đối với tuyên bố Berlin sẽ thực thi trát bắt giữ của ICC đối với Tổng thống Putin nếu nhà lãnh đạo này nhập cảnh vào Đức của Bộ trưởng Tư pháp Đức.

Mặc dù Nga là một trong những nước ký kết Quy chế Rome - tài liệu thành lập ICC - nhưng nước này chưa bao giờ phê chuẩn hiệp ước để trở thành thành viên và chính thức rút khỏi hiệp ước vào năm 2016. Do vậy, Moscow không công nhận quyền thực thi pháp lý của tòa án này và coi tất cả các tuyên bố chính thức của cơ quan trên là không có giá trị và không có hiệu lực về mặt pháp lý".