HoSE có thể được giảm tải bao nhiêu nếu các CTCK trừ SSI “chuyển nhà” sang HNX?

HoSE hiện có 12 cổ phiếu CTCK ngoài SSI bao gồm VIX, HCM, VND, VCI, AGR, BSI, CTS, APG, VDS, FTS, TVB, TVS với tổng giá trị giao dịch bình quân mỗi phiên lên đến hơn 700 tỷ đồng.

Làn sóng nhà đầu tư mới gia nhập thị trường ngày càng mạnh mẽ đặc biệt từ cuối năm 2020 là yếu tố quan trọng tạo nên giai đoạn sôi động bậc nhất của thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian qua.

Giao dịch bùng nổ với thanh khoản tăng “nóng” trên/dưới 15.000 tỷ đồng mỗi phiên đã dẫn đến hiện tượng nghẽn lệnh thường xuyên xảy ra trên sàn HoSE. Điều này gây ra không ít bức xúc cho nhà đầu tư và ảnh hưởng đến niềm tin vào thị trường.

Trong nỗ lực nhằm giải quyết tạm thời tình trạng trên, nhiều phương án đã được HoSE đưa ra tham khảo trong đó các biện pháp có thể thực hiện trong thời gian ngắn như nâng lô tối thiểu lên 1.000 cổ phiếu và tạm dừng hủy, sửa lệnh đều vấp phải nhiều ý kiến trái chiều từ phía nhà đầu tư.

Dù có thể mất nhiều thời gian triển khai hơn tuy nhiên phương án chuyển một số cổ phiếu từ HoSE về HNX do Uỷ ban chứng khoán nêu ra đang nhận được nhiều sự đồng tình từ phía nhà đầu tư. Theo thống kê được đưa ra trong Bản tin Tài chính VTV24, trong khi HoSE giới hạn lệnh 900.000 lệnh/phiên thì chỉ tiêu này ở HNX lên đến 20-30 triệu lệnh/phiên.

Là thành viên của thị trường, nhóm các CTCK được kỳ vọng sẽ tiên phong chuyển sang HNX nhằm giảm tải cho hệ thống trên HoSE. Ngay sau “lời hiệu triệu” của Uỷ ban Chứng khoán, VNDIRECT (mã VND) đã “nổ phát súng” đầu tiên khi có công văn đề xuất việc chuyển giao dịch cổ phiếu VND từ sàn HoSE sang HNX.

Nếu toàn bộ các CTCK đang niêm yết trên HoSE đều chuyển sàn sang HNX, hệ thống của HoSE có thể được giảm tải đáng kể. Hiện có 12 cổ phiếu của các CTCK đang giao dịch trên HoSE ngoài SSI thuộc VN30 sẽ không chuyển sàn theo phương án. Thống kê từ đầu tháng 3 cho thấy, thanh khoản trung bình phiên của 12 cổ phiếu này lên đến hơn 700 tỷ đồng trong đó VIX, HCM, VND là các cổ phiếu có giao dịch sôi động nhất.

Việc chuyển sàn vừa có thể giảm tải cho hệ thống của HoSE vừa gia tăng sự sôi động trên HNX. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán vẫn đang trong giai đoạn sôi động bậc nhất và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, cổ phiếu nhóm chứng khoán đực kỳ vọng sẽ tiếp tục hút tiền nhờ triển vọng tích cực từ hoạt động kinh doanh.

Ngoài thanh khoản, việc chuyển sàn một số cổ phiếu mà cụ thể là nhóm CTCK cũng góp phần mở rộng quy mô trên HNX. Thực tế, vốn hóa của HCM, VCI và VND không hề thua kém so với tương quan các cổ phiếu trên HNX, thậm chí còn có thể “chen chân” vào nhóm dẫn đầu nếu chuyển sàn.

Các CTCK nếu “chuyển nhà” thành công được kỳ vọng sẽ tạo ra hiệu ứng tích cực thúc đẩy việc triển khai phương án chuyển niêm yết các cổ phiếu khác từ HoSE sang HNX.

Nhằm tạo điều kiện tối đa để các doanh nghiệp chuyển sàn, Chủ tịch UBCK Trần Văn Dũng đã ký Công văn số 713 thông báo và hướng dẫn 2 Sở, Trung tâm Lưu ký về các vấn đề liên quan đến tiếp nhận, xử lý hồ sơ cho doanh nghiệp đang giao dịch cổ phiếu ở HoSE sang giao dịch tại sàn HNX theo thủ tục đơn giản nhất.

Việc chuyển cổ phiếu từ sàn HOSE sang sàn HNX chỉ cần có văn bản đề nghị của doanh nghiệp, kèm theo Nghị quyết của HĐQT hoặc Nghị quyết của Đại hội đồng cổ đông về việc chuyển cổ phiếu từ HoSE sang giao dịch tại HNX.

Mới đây, HNX đã gửi thông báo tới các CTCK thành viên về việc thử nghiệm tạo bảng điện mới cho các chứng khoán của HoSE. Bảng điện này vẫn tuân thủ theo các quy định giao dịch của HoSE như kết cấu phiên, biên độ, loại lệnh, bước giá, hay lô giao dịch. Cách thức giao dịch tương đồng với HoSE, dù việc định danh số chứng khoán này sẽ thuộc sàn HNX. Việc kết nối, đặt lệnh, nhận kết quả, thanh toán sẽ được điều hướng từ các CTCK vào hệ thống của HNX.

Bên cạnh đó, HNX cũng đã chuẩn bị xong dự thảo tài liệu đặc tả về quy trình và công nghệ gửi tới các CTCK thành viên để cùng nghiên cứu và phối hợp thử nghiệm. Hiện chỉ còn chờ các CTCK chỉnh sửa hệ thống phần mềm để thử nghiệm kết nối giao dịch với HNX.