Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ dành cho nhà đầu tư tổ chức

Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ ra mắt thị trường chứng khoán sẽ giúp các nhà đầu tư có thêm lựa chọn danh mục và hứa hẹn trở thành một công cụ phòng ngừa rủi ro lãi suất hữu hiệu.

Ngày 4/7, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam sẽ ra mắt sản phẩm mới - Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ, giao dịch tại Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).

Theo ông Nguyễn Anh Phong, Phó tổng giám đốc Sở giao dịch Chứng khoán Hà Nội, việc ra mắt sản phẩm mới này sẽ giúp thị trường có thêm lựa chọn đầu tư và hứa hẹn là một công cụ phòng ngừa rủi ro lãi suất hữu hiệu cho nhà đầu tư.

Sản phẩm của nhà đầu tư tổ chức

Hướng dẫn của Bộ Tài chính cho biết trong thời gian đầu triển khai sản phẩm Hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ, đối tượng tham gia giao dịch sản phẩm chỉ giới hạn trong phạm vi các nhà đầu tư tổ chức.

Lý giải điều này, ông Phong giải thích rõ hơn, hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ mặc dù giao dịch bình thường như các sản phẩm chứng khoán phái sinh khác song phương phức thanh toán lại khá phức tạp do việc chuyển giao bằng vật chất. Điều này đòi hỏi tính chất chuyên nghiệp, thêm vào đó quy mô hợp đồng là khá lớn khi có giá trị danh nghĩa hàng tỷ đồng nên bước đầu sẽ triển khai tới các nhà đầu tư tổ chức, bởi họ là những người có sự am hiểu về sản phẩm chứng khoán cơ sở - trái phiếu Chính phủ.

“Sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ mang nhiều yếu tố phòng ngừa rủi ro cho các nhà đầu tư trái phiếu trên thị trường, do đó có thể chưa thu hút được nhiều của nhà đầu tư cá nhân. Tuy nhiên, sau thời gian quen dần với sản phẩm, hy vọng mức độ quan tâm của nhà đầu tư sẽ tăng dần lên,” ông Phong nói.

Cụ thể, tài sản cơ sở của sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ sẽ là trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn 5 năm.

Ông Phong cho biết, việc lựa chọn tài sản cơ sở cho hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ 5 năm là do trái phiếu này có tỷ lệ trúng thầu cao và tính thanh khoản cũng vượt trội với các loại trái phiếu khác đồng thời cũng phù hợp với định hướng của Nghị quyết số 78/2014/NQ-QH ngày 11/10/2014 về phát hành trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn 5 năm trở lên kể từ năm 2015.

Về hệ thống giao dịch, ông Phong chia sẻ, hệ thống giao dịch phái sinh cho cả sản phẩm hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu và trái phiếu Chính phủ đã được chuẩn bị sẵn sàng, Sở cũng hoàn tất việc kiểm thử hệ thống nội bộ, hệ thống tích hợp cùng các đơn vị thành viên đối với sản phẩm.

Một số điểm cần lưu ý khi giao dịch hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ

- Sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ có tài sản cơ sở là trái phiếu Chính phủ "giả định" có kỳ hạn 5 năm, mệnh giá 100.000 đồng, lãi suất danh nghĩa 5%/năm, trả lãi định kỳ 12 tháng/lần và trả gốc một lần khi đáo hạn.

- Nhà đầu tư có thể giao dịch tối thiếu 1 hợp đồng và 500 hợp đồng/lệnh, mỗi hợp đồng có giá trị 1 tỷ đồng với biên độ dao động giá 3%. Giá tham chiếu là giá thanh toán cuối ngày của ngày giao dịch liền trước hoặc giá lý thuyết đối với mã hợp đồng niêm yết mới. Ngày thanh toán cuối cùng là ngày làm việc thứ ba kể từ ngày giao dịch cuối cùng.

- Ngày giao dịch cuối cùng là ngày 15 của tháng đáo hạn hoặc ngày giao dịch liền trước nếu ngày 15 là ngày nghỉ.

- Sản phẩm hợp đồng tương lai trái phiếu Chính phủ sẽ có ba mã hợp đồng có thời điểm đáo hạn của ba tháng cuối ba quý gần nhất. Ví dụ: ngày niêm yết là ngày 17/12/2018, các tháng đáo hạn sẽ là tháng 3, tháng 6 và tháng 9, theo đó mã hợp đồng giao dịch sẽ là VGB5F1903, VGB5F1906 và VGB5F1909.

- Ký quỹ trước khi giao dịch do Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam quy định, dự kiến áp dụng 2 loại: ký quỹ ban đầu (dự kiến là 2,5%) và ký quỹ thực hiện hợp đồng (dự kiến là 5%). Các công ty chứng khoán có thể áp dụng các mức ký quỹ bằng hoặc cao hơn mức ký quỹ do Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam công bố.

- Đóng vị thế tương tự như giao dịch hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu, nhà đầu tư có thể lựa chọn đáo hạn vị thế hoặc đóng vị thế trước hạn. Khi nhà đầu tư muốn đóng vị thế trước hạn chỉ cần thực hiện giao dịch ngược lại với vị thế ban đầu của mình với số hợp đồng và kỳ hạn tương ứng.